آیا انسان پس از مرگ در عالم برزخ سرنوشت دارد (نقش خیرات بستگان)؟

پرسش:
آیا انسان پس از مرگ در عالم برزخ سرنوشت دارد (نقش خیرات بستگان)؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
انسان با مرگ از دنيا فاصله مي‏گيرد و وارد عالم برزخ مي‏شود، اما چون عالم برزخ بر عالم دنيا احاطه دارد، برزخيان به خوبي شاهد رفتار و اعمال ما بوده و از آن جهت كه دستشان از دنيا كوتاه شده و نمي‏توانند عمل خيري انجام دهند، پس سخت در انتظار صدقات و خيراتي اند كه در راه آنان صرف شود.
در اين باره احاديثي وجود دارد كه به ذكر دو نمونه از آن اكتفا خواهد شد.
امام صادق (ع) فرمود: "نماز و روزه و حج و صدقه و نيكي و دعا به قبر ميت وارد مي‏شود، و پاداش آن براي كسي است كه انجامش داده و براي ميت نوشته مي‏شود".(1)
امام صادق (ع) فرمود: "مردي از شما را چه مانع مي‏شود كه به پدر و مادرش نيكي كند، زنده باشند يا مرده كه از جانب آن‏ها نماز بخواند و صدقه دهد و حج بگذارد و روزه بگيرد، تا آن چه كرده ثوابش از آن‏ها باشد، و مانند آن هم براي خود او تا خداي عزوجل به وسيله احسان وصله او خير و فراواني برايش زياد كند".(2) پس بنا به تأييد روايات، مردگان از صدقات و خيراتي كه در راه آنان صرف شود، بهره‏مند خواهند شد، البته خوب است قبل از پرداختن به چنين اموري، ابتداءاًميت را از حساب و كتاب، نماز، روزه، حق الناس و بدهي‏ها و واجبات ديگر پاك نمايند و بعد براي او خيرات و صدقات منظور كنند.
اگر چه به طور عام، خيرات و مبرات به مردگان مي‏رسد، اما راه خاصي براي اطمينان و يقين به وصول نداريم.
البته هر چه درجه خلوص و پاكي انسان در خيرات و مبرات بيشتر باشد و هر چه مال يا چيزي كه خيرات مي‏شود، پاك تر باشد، اطمينان به وصول آن بيشتر خواهد بود.
پي‏نوشت‏ها:
1 - صادق احسان بخش، آثار الصادقين، ج 1، ص 532، حديث 34، حديث 34، به نقل از جامع احاديث الشيعه، ج 8، ص 399.
2 - اصول كافي، ج 3، ص 232، حديث 7.