پرسش:
با اين كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) به نوشتن قرآن و احاديث و مطالب علمى تأكيد و تشويق فراوان مى كردند؛ پس چرا خود آن حضرت قرآن را نمى نوشتند و اين كار را به كاتبان وحى مى سپردند؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) در طول عمر از به كار بردن قلم اجتناب كردند و مسؤوليت نوشتن آيات قرآن را نيز بر عهده برخى از ياران خود (كاتبان وحى) نهادند؛ زيرا اگر آن
حضرت به مكتب رفته يا اهل قلم و نويسندگى بودند، دست كم گروهى از مردم، قرآن را حاصل فكر و انديشه خود پيامبر و محصول تجربه او در كار نويسندگى مى شمردند و مخالفان اسلام نيز ديگران را وسوسه مى كردند كه قرآن ساخته محمّد است نه پيام خدا.
در اين صورت، راه هدايت بر بسيارى از مردم بسته مى شد و آنان هرگز قرآن كريم را به عنوان كتابى آسمانى كه از سوى خدا براى هدايت بشر نازل گشته، مورد توجه قرار نمى دادند. قرآن كريم در همين باره مى فرمايد: (وما كُنتَ تَتلوا مِن قَبلِهِ مِن كِتاب ولا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ اِذًا لاَرتابَ المُبطِـلون[1] تو هرگز پيش از نزول قرآن كتابى نمى خواندى و با دست خود چيزى نمى نوشتى؛ [زيرا] در غير اين صورت، كافران در آيين تو ترديد مى كردند.)[2]
پس اگر پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) هرگز قلم به دست نگرفتند و مطلبى ننوشتند، به سبب بى توجّهى به علم و دانش نبوده است؛ بلكه آن حضرت، براى هموار كردن راه هدايت از اين كار اجتناب مى نموده اند.
[1]. عنكبوت/48 .
[2]. ر.ك: تفسير الميزان، علاّمه طباطبايى، ج 16، ص 138، انتشارات جامعه مدرسين؛ پرسش ها و پاسخ هاى مذهبى، آية الله جعفر سبحانى، ج 1، ص 145 ـ 158، نسل جوان.