آیا قرآن، كتاب ابداعى شخص پيامبر(ص)نيست؟

پرسش:
 لطفاً در مورد اين كه قرآن، كتاب ابداعى شخص پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)نيست و خود ايشان آن را ننوشته اند توضيح دهيد.
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
 اگر شخصى به محتواى قرآن كريم و زندگانى پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) و عكس العمل هاى پيروان اديان مختلف در برابر ايشان توجّه كند، اعتراف خواهد كرد كه قرآن كريم،
ساخته پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) و «محصول ذهن بشر» نيست. از جمله چيزهايى كه اين ادّعا را روشن مى سازد موارد زير است كه برخى دليل و برخى تأييد سخن مذكور شمرده مى شوند:
1. نوشته هاى نويسندگان به گونه اى متأثر از صفات و ويژگى ها و شيوه زندگى آنان است، در حالى كه اگر يك روانشناس متخصص در گفتارشناسى ـ كه از قرآن و تاريخ آن اطلاعى نداشته باشد ـ قرآن را مطالعه كند، محال است كه بگويد اين كتاب اثر يك انسان مكتب نرفته و استاد نديده است و هرگز احتمال نمى دهد كه قرآن، در سرزمين دور از تمدّن آن روز دنيا يعنى حجاز نوشته شده باشد. اين مطلب ـ يعنى بى ارتباط و بى تأثير بودن ويژگى هاى شخصى و شيوه زندگانى پيامبر در الفاظ و معانى قرآن ـ نشان مى دهد كه اين كتاب، سخنان پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) نيست ؛ بلكه تك تك آيه هاى آن، از سوى سرچشمه علم و حكمت؛ يعنى خداى متعال نازل گشته است.
2. سخنوران برجسته و نويسندگان معروف، معمولا پيش از رسيدن به قلّه هاى سخنورى و نويسندگى، در اين زمينه، درخشش هايى دارند؛ امّا رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)، پيش از بعثت، به همه خوبى ها شهرت داشت ولى هرگز به سخنورى و نويسندگى، معروف نبود. از طرف ديگر سخنان دانشمندان، پس از مدتى ابطال پذير مى شوند و درخشش خود را از دست مى دهند؛ در حالى كه هر چه از عمر نزول قرآن مى گذرد، درخشش آن بيشتر مى گردد و با فزونى علم دانشمندان، اسرار آن بيشتر كشف مى شود.
3. در جوامع بشرى، سخن شخصى كه چهل سال، جز به امانت دارى و راستگويى و وفادارى و صدق و صفا رفتار نكرده و هرگز دروغى نگفته و در هيچ شرايطى زبانش را به كژى و ناراستى نيالوده، مى پذيرند. طبيعتاً بايد سخن رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) كه قرآن را كلام خدا خوانده پذيرفته باشد.
4. اسلوب گفتارى قرآن و آهنگ و لحن آن از هر كلام ديگرى متمايز است. در كلام پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)، هرگز چنين شيوه و سبكى مشاهده نشده بود. به طور عادى ممكن
نيست كه كسى يك باره تغيير روش دهد و اسلوب و آهنگ و لحن گفتار خود را، تا مرحله اعجاز ـ آن هم بالاترين مراحل اعجاز ـ ارتقا بخشد. از اين رو نمى توان پذيرفت كه قرآن كلام خود رسول الله(صلى الله عليه وآله وسلم)باشد.
5. اگر آيات قرآن ساخته پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) بودند، صدور مشابه آن از ديگر انسان ها نيز ممكن بود. در حالى كه تاكنون ـ با گذشت چهارده قرن از تحدّى قرآن ـ مشابه قرآن نه از يك شخص، بلكه از هم دستى چندين نفر نيز صادر نشده است.
6. نشانه هاى پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) در تورات و انجيل آمده بود و به خاطر همين نشانه ها، برخى از دانشمندان يهودى و مسيحى به رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) ايمان آوردند و گفته آن حضرت را در الهى بودن قرآن، تصديق كردند.
7. پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) داراى معجزه هاى فراوانى بود كه هر يك از آن ها به تنهايى درستى سخن او را ثابت مى كرد. با اثبات وقوع آن معجزات، كلام پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) در اين باره كه قرآن سخن خداست نيز ثابت مى گردد.
8. كتاب هاى بشرى، آميخته با ضعف تأليف، تناقض در محتوا، تكرارهاى بى جا، عدم تناسب با مخاطبان و ... مى باشد. حتّى كتاب هاى بزرگ ترين دانشمندان و نويسندگان نيز از كاستى هاى، خالى نيست؛ در حالى كه قرآن از نظر قوّت تأليف و حسن بيان و محتواى عميق و يك دستى الفاظ و هماهنگى پيام ها ـ آن هم در يك اثر بيش از شش هزار آيه اى ـ در اوج قرار دارد و همين ويژگى، الهى بودن آن را اثبات مى كند.
9. قرآن در برخى موارد، پيامبر را مورد عتاب قرار مى دهد. (مانند تحريم/1، قيامت/16، طه/2 و ...) اگر پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)، اين آيات را براى گرمى بازار خود به خدا نسبت مى داد، معنا نداشت كه آياتى را ارائه دهد كه او را در جايگاه اتهام قرار دهد و احتمالا سستى پايگاه وى را به دنبال آورد.
10. براى مدّتى نزول آيات قرآن بر پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) متوقف گرديد و باعث ايجاد شك و
ترديد مردم شد. تا آن كه سوره «والضحى» در اين زمينه نازل شد. اگر قرآن ساخته پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) بود، با ساختن آياتى چند، زمينه شك و ترديد مردم را بر طرف مى ساخت و اجازه نمى داد كه اين شك و ترديد، براى مدّت قابل توجّهى ادامه يابد.[1]
11. غيب گويى قرآن و اشاره به مسائل پيچيده علمى كه قرن ها بعد كشف شد، نشان مى دهد كه اين كتاب، كتابى بشرى نيست؛ بلكه از سوى پروردگار آگاه به گذشته و حال و آينده نازل شده است.

[1]. تفسير نمونه، آية الله ناصر مكارم شيرازى و ديگران، ج 15، ص 83، دارالكتب الاسلامية.