پرسش:
خدا در چه زمان ومکانی قرار دارد؟
پاسخ:
با سلام و ادب
پاسخ ان است که خداوند داراي جا ومكان خاصي نيست ؛ زيرا مكان و زمان داشتن از خواص جسم است , و مكان براى چيزى تصور مى شود كه داراى حجم و امتداد باشد و نيز هر چيز زماندارى از نظر امتداد و عمر زمان ,قابل تجزيه مى باشد و اين نيز نوعى امتداد و تركيب از اجزاء بشمار مى رود و ترکیب و نیاز و جسمانی بودن ، همه نشان نقص و کمبود است و واجب الوجود نیازمند هیچ موجودی نیست و نمی تواند ناقص باشد. ؛ پس نمى توان براى خداى متعال مكان و زمان در نظر گرفت و هيچ موجود مكان دار وزماندارى واجب الوجود نخواهد بود .
اگر براي خدا جا و مكان خاصي فرض شود ، علاوه بر اين كه او را نيازمند به زمان و مكان دانستيم ، او را محدود نيز كرده ايم ، در حالي كه وجود الهي ، نامحدود و نامتناهي است . او در همه مکان ها حضور دارد ، اما نه به معنای حضور مکانی یک جسم در کنار جسم دیگر.
هم چنين بودن او را در مكان خاص و زمان خاص ، بدان معنا است كه در زمان و مكان هاي ديگر حضور ندارد و اين هم نشانه نقص است و هم با حضور خداوند در همه جا و هر زمان منافات دارد.بنابراین خداوند حضور مطلق دارد و تمام جهان هستی برای او حاضر است و تمام عالم محضر خدا است.
در آیات قرآن به این حقیقت به صورت های مختلف اشاره شده است.
«هیچ سه نفری نجوا نمی کند ، مگر این که او چهارمی است و .... و او با شما است ، هرجا که باشید.»
«ما از رگ گردن به انسان نزدیک تریم.»
«به هر جا بنگرید ، آنجا وجه خدا است»
«او اول و آخر است . او ظاهر و باطن است»
«آنچه در دل پنهان می دارید و آنچه اشکار می کنید ، او می داند »
بنابراین او هستي و وجود نامحدود است كه نمي توان او را در زمان و مكاني خاص محصور و محدود كرد و حقيقت وجود نامتناهي او در ذهن انسان محدود و متناهي داخل نمي شود ، اما آثار وجود او در همه جا نمايان است و انسان با عمق جان خويش او را در مي يابد.