دليل بقاي روح پس از مرگ چيست؟

پرسش:

دليل بقاي روح پس از مرگ چيست؟

پاسخ:

جسم انسان از ماديات است و ماده فناپذير و زايل شدني است. وقتي روح تعلق به بدن دارد، به وسيله ارتباط روح با بدن، جسم زنده است و با تغذيه و خوردن و آشاميدن به حيات خود ادامه مي دهد، ولي موقعي كه روح از بدن خارج شد، بدن قدرت ادامه حياتش را از دست مي دهد و كم كم فاسد مي شود و از بين مي رود، چنان كه درخت تا وقتي كه بريده نشده و عوامل رشد و بقائش موجود است، به زندگي نباتي خود ادامه مي دهد، ولي وقتي بريده شد، مي خشكد و رشد و زنده بودنش را از دست مي دهد.
روح موجودي است مجرد و غير مادي. موجود مجرد فساد پذير و فنا پذير نيست، يعني قوانين و احكام ماده بر آن جاري نمي شود. تغییر و دگرگوني و فنا از خصوصيات عالم مادي و موجودات آن است.
از اين رو روح انسان پس از مرگ و جدا شدن از بدن، به حيات خود در شرايط جديدتر ادامه مي دهد.
از نظر قرآن كريم مردن تباهي نيست، صرف خراب شدن و فاسد شدن نيست، انهدام نيست، بلكه مردن انتقال است. كسي كه مي ميرد، در لحظه اي كه مي ميرد، از دنيا منتقل مي شود به جاي ديگر و در جاي ديگر (عالم برزخ) زنده است. قرآن درباره شهيدان راه خدا مي فرمايد: "گمان مَبَر آن ها كه در راه خدا كشته شدند، مرده اند، بلكه زنده اند و نزد پروردگار خويش روزي داده مي شوند". اين آيه صراحت در بقاي روح شهدا دارد. مي دانيم اين حكم مخصوص شهيدان راه خدا نيست، زيرا روح آن ها با ارواح ديگران تفاوتي ندارد. اگر تنها از شهيدان نام برده شده، به خاطر ارزش و مقام والا و صالح بودن روح آنان بوده، نيز به خاطر آن است كه بحث و گفتگو پيرامون وضع شهيدان ميان مردم بوده است. قرآن در آيه ديگر مي فرمايد: "خداوند موقع مرگ، نفس و روح را به تمام و كمال مي گيرد".(2) پس جسم انسان چون مادي و قابل زوال است، پس از مرگ تجزيه شده و از بين مي رود (البته در قيامت به قدرت خدا مجدداً زنده مي شود) اما روح انسان چون مجرد است، قابل فنا و نابودي نيست و پس از مرگ هم باقي است.
پي نوشت ها:
1. آل عمران (3) آيه 170.
2. زمر (39) آيه 42.