پرسش:
آيا اين صحيح است كه پس از برپايي قيامت و حسابرسي به اعمال بندگان باز هم خداوند انسانها يي مي آفريند تا در دنيا زندگي كنند و تا ابد دنيا و زند گي در آن ادامه خواهد داشت به صورت ادوار متعدد كه هر بار پس از قيامت يك دوره .دوره اي جديد شروع شود آيا اين مطلب استناد قرآني هم دارد؟
پاسخ:
با سلام و ارادت خدمت شما دوست گرامی
در اين مورد علامه مجلسي چند روايت نقل كرده كه مضمون تمامي روايات اين است كه چون خداوند عمر خلق و جهان را به پايان رسانيد و بهشتيان ساكن بهشت و دوزخيان در دوزخ، جا گرفتند، غير از اين عالم عالمي ديگر از نو خلق كند و خلقي را بدون مذكر و مؤنث ميآفريند تا توحيد او گويند و وي را نيايش كنند.
نيز براي ايشان غير از اين زمين، زميني ميآفريند كه آنها را در خود جا دهد و غير از اين آسمان آسماني خلق ميكند كه بر آنها سايه افكند.
سپس امام در آخر روايت، خطاب به جابر ميفرمايد: "شايد ميانديشيد خداوند همين عالم را آفريده است، نيز فكر ميكني خداوند غير از شما بشري نيافريده است؟! به خدا قسم، خداوند هزار هزار عالمو هزار هزار آدم آفريده است كه تو در آخرين عالم آن عوالم و آخرين آدم آن هستي، يعني تو در آخرين سلسله اين موجودات هستي!"(1)
روايت مذكور از جابر ، نقل شده است كه از امام باقر (ع) در باره تفسير آيه كريمه :" أفعيينا بالخلق الاول ، بل هم في لبس جديد" (2) سوال كردند و مطلب فوق از امام نيز در تفسير همين آيه بيان شده بود. بنابراين قرآن به طور روشن و آشكار در مورد آن سخن نگفته است ، اگر چه بتوان از آيه فوق يا برخي از ايات ، برداشت كرد.
البتهمفسران خلق جديد در ايه فوق را به زنده شدن مردگان در قيامت تفسير كرده اند.
انديشمندان اسلامي، به اين بحث نپرداختهاند و اخبار و احاديث وارد در اين موضوع به حدي نيست كه موجب يقين شود. در اصول اعتقادات، به اخبار و احاديث غير متواتر نميتوان بسنده كرد.
1- توحيد صدوق، چ جامعه مدرسين، ص277، حديث 2؛ بحار الانوار، ج 54، ص 321، حديث 3 و ج 8، ص 374.
2. سوره ق ، ايه 15
_______________________________________