داروی گناه، استغفار است!

پرسش:

اگر کسی به گناهش اعتراف و بعد توبه کند و دیگر  آن گناه را مرتکب نشود، باز عذاب برزخ و عذاب قبر دارد؟

پاسخ:

سلام خداوند بر شما

گناه صرف نظر از خطراتی که برای جهات فردی و اجتماعی دارد، بزرگ‏ترین عامل انحطاط و سقوط انسانیت است.
 گناهکار هرگز از مزایای افتخارآمیز بشر و تکامل انسانی برخوردار نیست. پلیدی گناه حجاب نورانیت دل و صفای باطن است.
 امّا با این همه، جان به پیام آرام بخش و زندگی ساز خداوند دل سپارید که می فرماید : هیچ گناهی غیر قابل بخشش نیست:«ان اللّه‏ یغفر الذنوب جمیعاً ؛ خداوند همه گناهان را می‏بخشد». (1)

اگر کسی مرتکب گناه یا گناهانی شود، کبیره باشد یا صغیره، کم باشد یا زیاد،  ولی پشیمان شده باشد و توبه حقیقی نماید و به درگاه خداوند استغفارکند، خداوند توبه او را می پذیرد و گناهان او را می بخشد.
درآیه 53 سوره زمر می‏فرماید: «به آن بندگانم که با گناه‏ کردن بر نفس خویش ظلم و ستم روا داشته اند، بگو هرگز از رحمت بی‏منتهای خدا ناامید مباشید. البته خداوند همه گناهان شما را خواهد بخشید که او خدایی بسیار آمرزنده و مهربان است».
 رسول اکرم(ص) فرمود: "هر مرضی دارویی دارد و داروی گناهان استغفار و طلب عفو از پیشگاه ذات پاک الهی است". (2) توبه که به معنی پشیمانی واقعی از معصیت است، موجب بخشش گناه شده و صفحه قلب را از آلودگی پاک و تیرگی را مبدّل به روشنایی می سازد.
گناه هر چه باشد، قابل توبه است و توبه از آن در درگاه الهی پذیرفته می شود، به شرط آن که توبه حقیقی باشد؛ یعنی انسان از عمق دل توبه کرده باشد. برای پذیرفته شدن توبه نه تنها نیازی به اقرار و افشای آن نزد دیگران نیست.

از روايات به دست مي آيد توبۀ واقعي گناه را پاك نموده و اثري از آن باقي نمي گذارد. پيامبراسلام (ص) مي فرمايد:«التّائب من الذّنب كمن لا ذنب له‏؛كسى كه از گناه توبه كند، مانند كسى است كه گناه نكرده است‏». (3)

كسي كه از گناه توبه مي¬كند، مانند كسي است كه گناه نكرده، اما فرض كنيد دو نفر دو قلو از مادر متولد شدند. بعد از سالياني يكي راه مستقيم و صالحان را در پيش گرفت و ديگري به بيراهه رفت و گمراه شد، ولي متنبه شده و توبه نمايد. حال كه توبه نموده، گناهانش بخشيده مي شود به طوري كه گويا گناهي نكرده، اما اگر اين دو نفر را مقايسه كنيم، آيا با هم برابرند و نزد خدا يكي هستند؟

حتماً توبه كننده به اندازۀ سالياني كه گناه مي¬كرده، از اعمال صالح باز مانده و به همين اندازه عقب تر از برادر صالح خود است و براي جبران گذشته بايد دو چندان تلاش نمايد تا در رتبه و درجۀ برادر خود قرار بگيرد. توبه گناه را نابود مي كند. اگر بخواهد همرديف و درجۀ كسي كه گناه نكرده، قرار بگيرد، بايد جبران گذشته را نمايد.

در قيامت نيز كسي كه گناه نكرده چون از عمرش بهتر استفاده كرده و با گناه، اعمال صالحش را از بين نبرده است طبيعتا مقامش و اعمالش بيشتر از كسي است كه اگر چه خدا با توبه او را بخشيده، ولي به خاطر گناهانش كمتر توانسته عبادت كند و گاها اعمال خوبش را با گناه نابود كرده است. ولي هم توبه كار و هم معصوم مورد رحمت خدا هستند. اگر چه تفاوت در مقام و مرتبه دارند.

1. زمر (39)آیه 53.
2. محمد ری شهری، میزان الحکمه، ماده ذنب، شماره 6655، ج 2، ص 997.
3. شيخ كليني، الكافي، دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1365ش، ج‏2، ص 435.