پرسش:
سلام و علیکم .حاجی آيا جن اجازه ارتباط با انسان ها را دارد؟ چرا انسان ها از کلمه جن مي ترسند؟ پاسخ:
با سلام و احترام خدمت شما دوست گرامی
خدمت شما عرض کنم که جنيان ارتباطهاي مختلف با آدميان دارند، برخي در خدمت بعضي از انسانهاي برتر هستند. از اين رو در روايتي آمده:
سدير صيرفي ميگويد: روزي از مدينه عازم کوفه شدم. حضرت امام باقر(ع) به من سفارشها نمود، در بين راه ناگهان مردي را نزد خود ديدم که به من اشاره ميکرد، نامهاي به من داد که رنگ مهر آن هنوز خشک نشده بود، ديدم مهر امام است، در نامه دستوراتي بود، چون به آن مرد دوباره نگاه کردم ، کسي را نديدم، بعد از مدتي دوباره در مدينه به حضور امام رسيدم، جريان را مطرح نمودم، فرمود: «بعضي از جنيان در خدمت ما هستند، هرگاه کاري داشته باشيم که به فوريت انجام شود آن ها را در پي آن کار ميفرستيم».(1)
در قرآن کريم از خدمت جنيان براي حضرت سليمان خبر داده شده:
«وَمِنَ الْجِنِّ مَن يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ؛(2) برخى از جن به فرمان پروردگارشان پيش او كار مىكردند».
گاهي برخي از جنيان براي سؤال از مسايل مذهبيشان به حضور امام ميرسند، مثلاً در روايتي آمده:
عمار سجستاني ميگويد: روزي در منى در منزل امام صادق(ع) بودم. ناگهان جماعتي وارد شدند که شکل و شمايل خاصي داشتند، آن ها به خيمه مخصوص امام(ع) رفتند .بعد از مدتي خدمت امام رسيدم و از آنها از امام پرسيدم، فرمود: « عدهاي از برادران جني شما بودند که براي سؤال مسايل مذهبي خود آمده بودند».(3)
از برخي موثقان و بزرگان نقل شده که مرحوم حاج ميرزا حسين و حاج ميرزا خليل از مراجع زمان مشروطيت که يکي از جنيان به صورت شخصي عادي در سرداب منزل به حضور ايشان ميرسيده ، مسايل مربوط را از ايشان ميپرسيده است، از جمله خوردن بازمانده غذاي انسان را پرسيده بود.(4)
روشنترين دليل بر صحت اين گونه مسايل خود قرآن کريم است که از تشرّف جن به حضور پيامبر خبر داده و فرمود:
«قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا، يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ؛(5) بگو (اي پيامبر) به من وحى شده است كه تنى چند از جنيان گوش فرا داشتند و گفتند: راستى ما قرآنى شگفتآور شنيديم، كه به راه راست هدايت مىكند. پس به آن ايمان آورديم».
بنابر اين يکي از موارد ارتباط جنيان با انسان همين رويکرد مثبت است.
غير از اين نوع ارتباط رويکرد منفي رابطه جن با انسان است که براي وسوسه و فريب آدمي عمل ميکند. از اين رو در سوره «الناس» آمده برخي از جنيان و انسانها مردم را وسوسه ميکنند. بنابر اين دو نوع ارتباط بين جنيان و آدميان وجود دارد.
جن براي همه کس قابل ديدن نيست . اکثر مردم در حالت عادي جن را نميتوانند ببينند، چون جن جسم لطيف است . توان انبساط و انقباض دارند، در حال عادي که داراي انبساط اند، قابل ديدن نيست . اگر در حال انقباض باشد ،ميتوان او را ديد و يا لمس کرد.(6)
بنابر اين دليل معقول براي ترس از جن وجود ندارد، چون جن به آساني قابل ديدن براي انسان نيست. چيزي که ديده نميشود ترس ندارد، از اين گذشته جن کاري به انسانها ندارد حتى بر اساس آيات قرآن تحت تسخير انسان قرار ميگيرد.(7)
پس دليل ندارد انسان از جن بترسد، ولي به جهت ذهنيتها، يا سخنان زياد و نادرستي که از دوران کودکي نسبت به جن گفته شده ، معمولاً بسياري از مردم دچار توهم ترس از جن هستند، نه اين که جن ضرري به انسان بزند، بلکه انسان توهم ضرر از ناحيه او دارد.
پينوشتها:
1. معارف و معاريف، ج 4، ص 210.
2. سبأ (34) آيه 12.
3. بحار الانوار، ج 63، ص 102.
4. معارف قرآن، مصباح يزدي، 316.
5. جن (72) آيه 1 و2.
6. معارف قرآن، مصباح يزدي، 316.
7. نمل (28) آيه 17، 38 و 39؛ سبأ (34) آيه 14؛ انبياء (21) آيه 82