پرسش:
در امر ازدواج معتقدم بايد به خدا توكل كرد و كسي نمي تواند در اين باره كمكي نمايد نظر شما چيست؟
پاسخ:
اسلام و اهدای ادب و تشکر از ارتباط جنابعالی
اصل اين موضوع صحيح است كه همه بايد به خدا توكّل كنيم و در همه امور به خصوص امر مهم ازدواج به او اعتماد نماييم، اما معناي توكل، ناديده گرفتن واسطه ها نيست. مشيت خداوند بر اين تعلق گرفت كه در اين جهان مردم براي رسيدن به مقاصد خود از اسباب و وسائل موجود با حفظ عزت و كرامت خويش، كمك بگيرند، همان طوري كه امام صادق(ع) فرمود: "خداوند امتناع مي ورزد كه كارها را بدون اسباب جاري سازد. پس براي هر چيزي سببي قرار داده است".[1]
در حديث معروفي مي خوانيم: مردي در حضور پيامبر(ص) شترش را رها كرد و گفت: توكل بر خدا كردم. حضرت فرمود: شتر را ببند و توكل بر خدا كن.[2]
گفــت پيغمبـر به آواي بلنــد با توكل زانوي اشتر ببنـد
در مورد ازدواجِ امام علي(ع) با ام البنين گفته شده است: به معرفي عقيل، برادر حضرت امير(ع) ايشان به همسري امام در آمد.[3] بنابراين امام علي(ع) نيز براي شناخت همسر آيندة خود كه داراي ويژگي هاي مهم اخلاقي، از جمله شجاعت باشد، از برادرش كمك ميخواهد واين را منافي توكل نمي داند.
نقش واسطه ها در ازدواج بسيار مهم و تعيين كننده است، زيرا چه بسا دختران و پسرانِ شايسته اي باشند و كسي از آنها اطلاعي نداشته باشد. بايد افرادي نقش واسطه گري داشته باشند همان طوري كه در امور ديگر مانند تجارت اين مسئله ديده ميشود. توليد كننده تا كالاي مرغوب خود را به ديگران عرضه نكند و يا تبليغاتي نداشته باشد، در عرصة رقابت بازار جايگاهي ندارد.
بر اين اساس به منظور ترويج فرهنگ ازدواج، اسلام توصيه ميكند افرادي نقش واسطه در ازدواج داشته باشند و بر اين كار، آثار اخروي زيادي مترتب كرده است، مثلاً از اميرمؤمنان علي(ع) نقل است: "بهترين شفاعت آن است كه ميان دو نفر براي امر ازدواج ميانجي گري كني تا اين امر به سامان برسد".[4]
پيامبر اكرم(ص) ميفرمايد: "هر گامي كه انسان در اين راه بردارد و هر كلمه اي بگويد، ثواب يك سال عبادت در نامة عمل او مي نويسند".[5]
[1]اصول كافي، ج 1، ص 183.
[2]المحجه البيضاء، ج 7، ص 426.
[3]ابن اثير، الكامل، ج 3، ص 333.
[4]وسائل الشيعه، ج 14، ص 27.
[5]همان.