آیا می توانم جن را ببینم؟ اذیت هم می کند؟

پرسش:

الف حسنی : با استادی در دانشگاه ملاقات کردم که در مورد اجنه تحقیق میکرد از روی کنجکاوی خیلی سوال کردم و او هم پاسخ داد لیکن الان خیلی میترسم آیا امکان اینکه ما آنها را ببینیم و به ما آزار برسانند وجود دارد ؟ چه کنیم که از گزندشان در امان باشیم ؟

پاسخ:

با سلام و عرض ادب خدمت شما

در ابتدا عرض کنم که اصل جن وجود دارد و جنیان نیز مخلوقاتی مانند ما هستند که برای آزمایش الهی و عبودیت خلق شده اند.

«وَ مَا خَلَقْتُ الجْنَّ وَ الْانسَ إِلَّا لِیَعْبُدُون؛[ذاریات/56] من جنّ و انس را نیافریدم جز براى اینكه عبادتم كنند (و از این راه تكامل یابند و به من نزدیك شوند)!

 جنيان موجود مادي و داراي اجسام لطيفي هستند که قدرت دارند به شکل‏هاي مختلف در آيند و گاهي هم خداوند به حسب مصالح آن‏ها را به صورت‏هاي گوناگون در مي آورد.

و اين که خداوند به آن‏ها چنين قدرتي داده که به هر صورتي بخواهند در آيند.(دائرة المعارف تشيع، ج 5، ص 450 – 452).

گاهي به صورت آدم، گاهي موجودات کوچک، گاهي موجودات بزرگ با بدن‏ها و چشم‏ها و موهاي عجيب نمودار مي شوند؛ يعني ظاهر شدن براي انسان به صورتي خاص، نه آن که از ماهيت حقيقي خود خارج شوند و تغيير ماهيت دهند، بلکه به اين معنا در قوه حس و ادراک انسان به صورت‏هاي مختلفي محسوس مي شوند، بدون آن که تغيير ماهيتي صورت گيرد.

آیا اجنه آسیب هم می رسانند؟

در مورد امکان آسیب رساندن اجنه هم عرض کنم که هیچ چیز خارج از اجازه خداوند انجام نمی شود. و خارج از سلطنت خدا کسی نمی تواند به انسان آسیب برساند.

«وَ مَا هُم بِضَارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ؛[بقره/102] ولى هیچ گاه نمى ‏توانند بدون اجازه خداوند، به انسانى زیان برسانند.»

لذا انسان مؤمن و معتقد و متوجه به خدا هیچ چیزی خارج از اختیار و قدرت او وجود ندارد که بتواند بر او تأثیرگذار باشد چرا که همه چیز و همه نیروها و قدرت‌ها را از آن خدا می‌داند.

اما اصل و امکان اين مساله را نمي توان رد کرد؛ ولی شرائط و قوانين حاکم بر زندگي دو موجود متفاوت يعني انسان و جن اقتضا مي کند که به اين اطمينان برسيم ارتباط و اصطکاکي بين ما و آنها به وجود نخواهد آمد. در واقع بايد گفت زمينه و انگيزه ارتباط و اصطکاک بين ما و آنها از دو طرف وجود ندارد.

تنها در موارد نادري ممکن است چنين امري پيش بيايد و جني کافر يا بدکار به دلائلي قصد آسيب زدن به انساني را بکند که غالبا هم خودمان زمينه را براي چنين امري آماده مي کنيم. البته درصد رخ دادن چنين امري آن قدر پايين است که دغدغه اي براي انسان بر نمي انگيزاند.

اين امر همانند آن است که بگوييم ممکن است انسان شرور و بدکاري در يک شب بدون هيچ دليلي قصد اذيت وآزار ما را بکند! ولي ما حتي از اين اتفاق ممکن و محتمل الوقوع چندان ترسي به خود راه نداده، تنها در شرائط خاص با رعايت تمهيداتي احتمال بروز چنين حوادث ناخوشايندي را منتفي مي کنيم؛ مثلا در وقت نامناسب از شب در مکاني که احتمال حضور اراذل و اوباش باشد، حضور نمي يابيم.

به همين نسبت هم مي توانيم در مورد احتمال صدمه ديدن از برخي موجودات ديگر مانند جنيان با تمهيداتي مانند صدقه دادن يا عادت به خواندن برخي سوره ها مانند ناس و فلق و يا آية الکرسي از بروز چنين حوادث بسيار بعيد ايمن گرديم که در ادامه عرض میکنیم.

اما چه کنیم از گزند اجنه در امان باشیم؟

این چند روایت جواب شما رو می دهد:

امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: هر کس بسیار سورة جن را بخواند، هرگز در زندگی دنیا, چشم زخم جنّ و جادو و سحر و مکر آنها به او نمی‌رسد....(1)

امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمودند: حیوانات را در خانه بسیار نگاهدار که باعث اشتغال شیاطین به آنها است و از ضرر رسانیدن شیاطین به اطفال جلوگیری می‌کنند. به خصوص مثل کبوتر ومرغ و بزغاله که اطفال جنیان با آنها بازی می‌کنند... وخانه‌ای که در آن کوبتر است، ‌آفت جنّ به اهل آن نمی‌رسد.(2)

هنگام خواب خواندن این دعا که از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ منقول است، مستحب می‌باشد: اُعیذُ نَفسی و ذُرّیتی و اهل بیتی و مالی بکلماتِ الله التّامّات من کلّ شیطانٍ و هامّةٍ و من کلِّ عَینٍ لامّةٍ.(3)

امام سجاد ـ علیه السّلام ـ فرمود: هر گاه این کلمات را بگویم، اگر جنّ و انس برای ضرر زدن به من جمع شوند، باکی ندارم: بسم الله و بالله و من الله و الی الله و فی سبیل اله و علی ملّة رسولِ الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ اللهم الیک اَسلَمتُ نفسی و الیک وجّهتُ وَجهی و الیک ألجَأتُ ظَهری و الیک فوَّضْتُ اَمری اللهم احفَظنی بحفظِ الایمان من بین یدیَّ و من خَلفی و عن یمینی و عن شمالی و من فَوقی و من تحتی و ما قِبَلی و ادفَعْ عنّی بحولک و قُوّتِک فانّه لاحولَ و لا قوّةَ الّا بک.(4)

دعای پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ برای در امان ماندن از جنّ و انس: بسم الله الرحمن الرحیم لا اله الّا الله علیه توکّلتُ و هو ربّ العرش العظیم ما شاء الله و ما لم یشَأ لم یکُن اشهدُ انّ الله علی کلّ شیءٍ قدیر و انّ الله قد احاطَ بکلّ شیءٍ علماً اللهمَ انّی اعوذ بک من شرّ نفسی و شرّ کلّ دابّةٍ انتَ آخذٌ بناصیتها انّ ربّی علی صراطٍ مستقیمٍ.(5)

امام علی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: هر که سوره قل هو الله احد را در وقتی که به خوابگاه خود می رود سه مرتبه بخواند، خداوند پنجاه هزار فرشته را در آن شب برای پاسبانی او، مأمور می‌کند.(6)

منابع:

1. تفسیر نمونه، ج 25، ص 98، ناصر مکارم شیرازی، چ دهم، 1371، مدرسه امام علی، ناشر: ‌دار الکتب الاسلامیه.

2. برگزیده  حلیة المتقین، ص 193، عباس قمی، چ اول، 1375، فروردین، انتشارات ناصر.

3. همان، ص 102.

4. حاشیه مفاتیح الجنان، ص 625، شیخ عباس قمی.

5. همان، ص 775.

6. مفاتیح الجنان، ص 925.