سمينار تعليم و تربيت در اسلام (2) (دانشگاه كرمان)
بخش دوم بسم اللّه الرحمن الرحيم
الحمد و الثناء لعين الوجود، و الصلوة و السلام على واقف مواقف الشهود حامل لواء الحمد و نائل المقام المحمود، سيدنا ...
سمينار تعليم و تربيت در اسلام (1) (علامه حسن زاده عاملی)
بسم اللّه الرحمن الرحيم
الحمد و الثناء لعين الوجود، و الصلوة و السلام على واقف مواقف الشهود سيدنا ابى القاسم محمّد و على آله امناء المعبود، ...
... الذين يرثون الفردوس هم فيها خالدون»(5) اما از نظر اخلاقي: همان طور كه هدف بعثت رسول خدا(ص) تكميل مكارم و فضايل اخلاق معرفي شده ائمه اطهار(ع) نيز سعي داشتند فضايل و حسنه نفساني و روش اكتساب آنها را تعليم ...
پرسش:
آیا میتوان در عین معتقد بودن به دین اسلام، دین مسیح را هم داشت و از آداب و اعتقادات خوب و الهی آنها استفاده نمود؟ پاسخ:
با سلام و عرض ادب
در مورد اديان الهي ، انسان در تعليمات انبياء مانند ...
... مى كند فلان قانون بايد چنين باشد نه چنان و اگر چنان باشد ظلم است و خلاف عدالت است ناچار بايد بگوييم حكم شرع هم همين است؛ زيرا شرع اسلام طبق اصلى كه خود تعليم داده هرگز از محور عدالت و حقوق فطرى و طبيعى ...
... آفريدگار. بنابراين، عقل مي فهماند خدا «مسبوق به عدم» نبوده، بلكه از اوّل بوده است: «هو الاوّل و الآخر و الظاهر و الباطن و هو بكلّ شيء عليم؛(1) اول و آخر و ظاهر و پنهان او است و او به هر چيز دانا است». ...
... از آن استفاده مي كردند. از تواريخ اسلامي استفاده مي شود كه تعليم قرآن را مِهر زنان قرار مي دادند. اصولاً تنها كتابي كه در همه محافل مطرح بوده و هر كودكي را از آغاز عمر با آن آشنا مي كردند و هر كس مي خواست ...
... يا به انسان تعليم مي دهد همان گونه كه بدن را از مو و ناخن جدا مي كني، روح را نيز از آلودگي ها پيراسته كن. امام زين العابدين (ع) به «شبلي» كه حج انجام داده بود فرمود: «موقعي كه سرت را به عنوان «حلق» تراشيدي، ...
... كرده است. پيامبران آمده اند تا راه سعادت را به انسانها نشان دهند. بشر در تعليمات انبيا مانند يك دانش آموز بوده كه او را از كلاس اوّل تا آخرين كلاس بالا برده اند. خداوند برنامه سعادت را توسط پيامبران ...
... استفاده مي شود كه تعليم قرآن را مِهر زنان قرار مي دادند. اصولاً تنها كتابي كه در همه محافل مطرح بوده و هر كودكي را از آغاز عمر با آن آشنا مي كردند و هر كس مي خواست درسي از اسلام بخواند، آن را به او تعليم ...
... تر از آنها است : برهان فطرت فطرت زبان مشترك تمامي آدميان و زبان بين المللي بشر است و نيازي به تعليم و تعلم ندارد. زبان فطرت در آدميان، همانند فرد تشنه است كه آب ميخواهد و هيچ كس به آن نياموخته كه اگر ...
... خفي به معني پنهان و جلي به معني آشكار است.
بنابراين علوم غربيه جزو علومي است كه اربابان اين فن و يا علم آن را همواره از انظار نامحرمان و ناشناسان پنهان داشته و در تعليم و تعلم وي شرايطي را ملحوظ نظر ...
... گرديد.(27) آيا اين افراد برگزيده، همه دستورات او را در اين مدت كوتاه فراموش كرده بودند، تا روح القدس دو مرتبه به آنان تعليم دهد!. آيا شاگردان مسيح چه نيازي به شهادت او داشتند تا درباره مسيح شهادت دهد، ...
... موضوع بسيار مهمّ است و اهميّت بهسزا دارد؛ زيرا انسان مىخواهد سرمشق داشته باشد، مىخواهد تعليم بگيرد، مىخواهد از قوه به فعل برسد، مىخواهد سعادت ابديش را تحصيل كند، خلاصه مىخواهد خودش را انسان واقعى ...
... تعليم اين كلمات نوريه است، كه عالم كتاب حقّ تعالى و مؤلف از اين كلمات است، و اين كتاب عينى تكوينى صورت عينيّه انسان كامل و معانى نفس الأمرى كتاب تدوينى است، كه صورت كتبيّه انسان كامل است.
به نزد ...
... دفتر وجودت را پر مىكنى.
امام بايد بفرمايد، كه مربّى اخلاق و معلّم اجتماع و ولّى امر است، وظيفهاش فرمودن و تعليم و تربيت است. از جمله كلامى كه امير المؤمنين عليه السلام، به كميل القاء فرموده است و در ...
... و حقائق منطق وحى، در راه إعلاى كلمه طيّبه لا اله الا اللّه، و تجليل و تكريم از مقام علم و عمل، و تفخيم و تعظيم به پيشگاه بزرگ مردى كه معلّم و مربّى به حقّ بود، و عمر پر بركتش را فقط و فقط وقف تعليم و تربيت ...
... لله، سبحان الله 176- ريشه اين تسبيح در قرآن 177- تسبيحات بعد از نماز 178- ذکر کثير 179- هديه پيامبر به فاطمه زهرا(س) 180- تعليم تسبيح به فرزاندان 181- محبوبتر از هزار رکعت نماز ...
... به من خبر دهيد. عرض كردند: تو منزهي! چيزي جز آنچه به ما تعليم داده اي، نمي دانيم. تو دانا و حكيمي."(2)
آري علم آدم، علم مكتبي و مدرسه اي نبود؛ چرا كه در آن زمان مكتب و مدرسه اي وجود نداشت؛ بلكه برگرفته ...
... مكتب از آن استفاده مي كردند.
از تواريخ اسلامي استفاده مي شود كه تعليم قرآن را مِهر زنان قرار مي دادند. اصولاً تنها كتابي كه در همه محافل مطرح بوده و هر كودكي را از آغاز عمر با آن آشنا مي كردند و هر كس ...
... در هر چهار ركعت چنين مىكند كه مجموع سيصد مرتبه شود شيخ كليني از ابو سعيد مدائني روايت كرده كه حضرت صادق عليه السلام به من فرمود آيا تعليم نكنم ترا چيزى كه بگويى آن را در نماز جعفر گفتم بلى تعليم فرما ...
... من از خودم و خانوادهام و آب خوشگوار محبوبتر باشد.»
دعا در انديشه اسلامى، افزون بر اين كه تجلى عشق به خدا است، روشى مهم و تأثير گذار براى تعليم و تربيت و تعالى بخشيدن به روح آدمى در ساحتهاى فردى و ...
... همواره در نماز و مسجد و خانه و ميدان جنگ، به هنگام رو به رو شدن با دشمنان و به عنوان استدلال بر حقانيت مكتب، از آن استفاده مي كردند.
از تواريخ اسلامي استفاده مي شود كه تعليم قرآن را مِهر زنان قرار مي ...
... را وسيله سوء استفاده قرار دهند و به اين بهانه موقعيت اجتماعي براي خود دست و پا كنند و يا به عنوان اينكه آگاهي خاص از درون خانه پيامبر( و تعليمات و مكتب او دارندبه تحريف اسلام پردازند و يا منافقين مطالبي ...
... يافت و متكامل مي شد.
هم چنين تفاوت در سطح تعليمات بوده كه پيامبران بعدى به موازات تكامل بشر در سطح بالاترى تعليمات خويش را كه همه در يك زمينه بوده القا كردهاند مثلاً تعليمات اسلام در مورد مبدا و معاد ...
... محسوب مي شود.خدا محتاج نيست و غنّي بالذات وصمد و بي نياز است .
بنابراين ، عقل مي فهماند خدا "مسبوق به عدم " نبوده ، بلكه از اوّل بوده است : "هو الاوّل والآخر والظاهر والباطن و هو بكلّ شيءٍ عليم" (1)"اول ...
... ولي خدا محتاج نيست و غنّي بالذات وصمد و بي نياز است .
بنابراين ، عقل مي فهماند خدا "مسبوق به عدم " نبوده ، بلكه از اوّل بوده است : "هو الاوّل والآخر والظاهر والباطن و هو بكلّ شيءٍ عليم" (1)"اول ...
پرسش:
به چه جهت به خداوند "عليم" اطلاق ميگردد، اما به عنوان "عارف" توصيف نميشود؟
پاسخ:
با سلام و ادب سلامتي، سعادت و موفقيت شما را از درگاه ايزد منان خواستاريم
از ارتباط جنابعالی با سایت طلبه ...
... توجه به اوصاف و حالات گوينده چنان اثري داشته باشد و اين گونه برداشت از اسم اعظم، از روح تعليمات اسلام دور است.
اسم گفت، رو مسمي را جوي
ماه در بالاست، ني در آب جوي
هيچ اسم بي مسمّي ديدهاي؟
يا زگاف ...
... او را مطالعه كرده است.
بهداشت، به مسئلة سلامتي و به وسائل افزايش جمعيت و پيشگيري از بيماريهاي عفوني پرداخته و تعليم و تربيت به پرورش هوش و قواي عضلاني معطوف گشته است، ولي حقيقت ...
... از چنين علمي برخوردارند؟
در پاسخ ابتدا بايد ديد منظور از علم لدني چيست؟
علم لدني علمي است كه خداوند بدون اكتساب بندگان به آنان عطا ميكند، يعني علومي كه بدون استاد و تعليم و تعلم به افراد عنايت ميكند، ...
... ديگري در شكل گيري شخصيتانسان ها كم و بيش مؤثر است.
به نظر علماي تعليم و تربيت عوامل كلي مؤثر در تربيت انسان عبارتند از:
وراثت ، محيط و اراده. اين عوامل، افراد را گوناگون مي كند يكي را خوش اخلاق ...
پرسش:
چرا گروهي از انسانها خوب و گروهي بد ميشوند؟
پاسخ:
با سلام و ادب و سلامتي،از ارتباط شما با سایت طلبه پاسخگو سپاسگزاریم
به نظر علماي تعليم و تربيت عوامل مؤثر در تربيت انسان عبارتند از:
1ـ ...
... و آشاميدن و خوابيدن و تفريح كردن و هر چيزي است كه شهوت انسان اقتضا مي كند. تنها فرقي كه انسان با ساير جانداران دارد، اين است كه قدرت تعليم و تعلم و درك كليات را دارد كه همين امتياز باعث به وجود آمدن فرهنگ ...
... و رازقيت و تكوين و تشريع خلافتي نداشته , بلكه آن چه از ظاهر آيه مي توان استنباط نمود, اين است كه آدم در تعليم علوم الهي (علَّم الاسماء)خليفه خدا است . به ديگر بيان : معلمي از شئونات ربوبي است , چنان كه ...
... راه تغيير باز نيست. اما دعوت فراوان آيات و روايات به توبه، نشان ميدهد كه سعادت و شقاوت ذاتي نيست و تغيير در انسانها امكانپذير است.
چهارم: اگر كسي بالذات سعيد يا شقي بود، اصل تعليم و تربيت و تأثيرپذيري ...
... و خصوصيات محيط و ويژگىهاى مردمى كه دعوت شده اند، متفاوت مى شد. با توجه به نيازهاي متغييرو متفاوت انسان ها ، شريعت ها تغيير مي يافت و متكامل مي شد.
هم چنين تفاوت در سطح تعليمات بوده كه پيامبران بعدى ...
... از اوّل بوده است : «هو الاوّل والآخر والظاهر والباطن و هو بكلّ شىءٍ عليم» (1)«اول و آخر و ظاهر و پنهان او است و او به هر چيز دانا است». تمام كسانى كه به وجود خدا معتقدند، او را «ازلى » و «ابدى » مى دانند ...
... مهرين و صداق , تعليم علوم الهي و آموختن دين است كه خداوند آن را به عنوان مهر حضرت حوا قرارداده ;
6 بعد از ازدواج , آدم به حوا گفت : نزد من بيا و به من رو كن و حوا به او گفت تو به من رو كن , و خداوند ...
... با مشكلات و بحرانهاي اخلاقي - اجتماعي روبه رو خواهند ساخت؛ يعني، به طور خلاصه زير پا نهادن موازين اخلاقي و حقوقي مربوط به نهاد خانواده و آميزش جنسي، نخست بحران در نهاد خانواده و سپس بحران در نهاد تعليم ...
... برميگردد، نه به زن بودن مشاور، پس معناي كلام حضرت(علیه السلام)مربوط به تبعيض در جنسيت نيست؛ بلكه به شرايط خاصّ مشاور برميگردد؛ زيرا در برخي زمانها به دليل دور ماندن زنان از بعضي تعليمات، فعاليتها و مهارتها، ...
... مبعوث شدند و آنها را از حضيض ذلتبه اوج عزت رسانيدند. ايشان مصدق و مهيمن تعليمات انبياى سلفعليهم السلام بودند، ولى در عين حال، شريعت جديدى آوردند. اما حضرت عيسىعليه السلام شريعت جديدى نياوردند و بر اساس ...
... صفت ذاتى حاكم اسلامى باشد تا در آزمون قدرت كامياب گردد و در غير اين صورت سقوطش حتمى است:«من نصب نفسه للناس اماما، فليبدا بتعليم نفسه قبل تعليم غيره. فليكن تاديبه بسيرته، قبل تاديبه بلسانه; آن كس كه خود ...
... يك از بخش هاى آن در يك دين پيدا مي شود. اين طور نيست كه يك دين كاملاً نادرست و باطل بوده و هيچ دستور و تعليمات صحيح نداشته باشد. چنان كه نداريم دينى كه همة آموزه هايش صحيح باشد و هيچ آموزة نادرستى نداشته ...
... پيامبر امّي 15 ـ اسلام و مقتضيات زمان2 جلد 16 ـ امدادهاي غيبي در زندگي بشر 17 ـ توكل و رضا 18 ـ گريز از ايمان و گريز از عمل 19 ـ تكامل اجتماعي انسان 20 ـ انسان كامل 21 ـ انسان شناسي 22 ـ تعليم و ...
... معروف و نهي از منكر از مهمترين موضوعات مباحث تعليم و تربيت اسلامي است، به گونه اي كه طبق روايات،امر به معروف و نهي از منكر، شعبه اي از جهاد در راه خداست و بفرموده قرآن ترك اين فريضه، عذاب الهي و نابودي ...
... است .
بنابراين , عقل مى فهماند خدا «مسبوق به عدم » نبوده , بلكه از اوّل بوده است : «هو الاوّل والآخر والظاهر والباطن و هو بكلّ شىءٍ عليم» (1)«اول و آخر و ظاهر و پنهان او است و او به هر چيز دانا است». ...
... تزكيه و تعليم دارد، برنامه تدبردر آن نيز چنين است و ما آنها را با هم تركيب ميكنيم تا يك برنامه كامل در اختيار داشته باشيم:
خلاصه برنامه تدبّر چنين است:
1- هدف از تدبّر، ساختن شخصيت خواننده و رسيدن ...
... خشك شد و بني اسرائيل از آن به سلامت گذشتند، ولي فرعونيان، هنگام عبور از آن غرق شدند، اين معجزهاي نبوده، بلكه حضرت موسيغ به خاطر تعليم الهي، به جذر و مد دريا علم داشته، و ميدانسته است كه، چه زماني ...
... و ابعاد هر دستور و تعليمي مورد توجه كامل قرار گرفته است..
در دين اسلام نه تنها از خنده منع نشده، بلكه سيره و سنت و برنامه عملي پيشوايان آن در موارد زيادي بر خوش طبعي و خنداندن و شاد نمودن مؤمنان بوده ...
... مورد نيست بلکه «کلب معلم» يعني سگي که براي شکار تعليم داده شده، احکام خاصي دارد که مي تواند بيشتر اين حيوان را در خدمت انسان قرار دهد. ولي اين مسأله باعث نمي شود که زندگي و رابطه انسان را به سگ بازي يا ...
... يابد و بسيارى از باطلها را بشناسد.
در سوره بقره مىخوانيم: «واتّقوا اللّه و يعلّمكم اللّه» تقوا پيشه كنيد و خدا به شما تعليم مىدهد. آرى، قلب انسان همچون آئينه است كه اگر غبار آن را برطرف كنيم، نور ...
... داشته باشيم که سختي هاي زندگي، بر اساس مقدرات خداي که رحيم، عليم و حکيم است، پيش آمده، بدون شک، اين باور، فشار رواني را کم و قابل تحمل مي کند« ما أَصابَ مِنْ مُصيبَةٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ مَنْ يُؤْمِنْ ...
... تعليم و تربيت، هيچ توجيه معقول و منطقي نخواهد داشت.
( برگرفته از تفسير الميزان، ترجمه موسوي همداني، ج 11، ص 22 - 24؛ ترجمه و تفسير نهج البلاغه، محمد تقي جعفري، ج 11، ص 152 - 153، دفتر نشر فرهنگ اسلامي؛ ...
... «بنده اي از بندگان ما را يافتند كه او را مشمول رحمت خود ساخته و علم و دانش قابل ملاحظه اي تعليمش كرده بوديم» عبارت مذکور بيانگر مقام عبوديت و علم و دانش خاص او است. در روايات متعددي اين عالم به نام «خضر» ...
... دوزخ است و چه كسى در بهشت دوست پيامبران؟ ... اينها علوم غيبيهاى است كه غير از خدا كسى نمىداند و غير از آن علومى است كه خداوند به پيامبرش تعليم كرده و او به من آموخته است، و برايم دعا نمود كه خدا آن را ...
... عز و جل علم انه يكون فى آخر الزمان اقوام متعمقون فانزل اللَّه تعالى:" قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ" و الآيات من سورة الحديد، الى قوله:" عليم بذات الصدور"، فمن رام وراء ذلك فقد هلك:
" خداوند متعال مىدانست ...
... را در آنها تقويت مىكند.
يك غذاى نيرو بخش را اگر به عالم مجاهد و دانشمند مبارزى بدهيم از آن نيروى كافى براى تعليم و تربيت و يا جهاد در راه حق مىگيرد، ولى همين غذاى نيروبخش را اگر به ظالم ...
... مسجد را مركز تعليم، تربيت، تزكيه، هدايت و پايگاه فعاليت هاي اجتماعي ساخته بود و خود در مسجد براي مردم سورۀيوسف را تفسير مي كرد تا در سايۀ آن، مردم با درسهاي عفت، صداقت و شيوۀ درست حكومت آشنا شوند.( ابن ...