پرسش:
خدا از چه زمانی بوده و وجود داشته است؟
پاسخ:
با سلام و ادب
خداوند از ابتدا بوده و نمیتوان زمانی را فرض کرد که خداوند وجود نداشته باشد. در اصطلاح خداوند ازلی است . ازلى بودن به معناى اين است كه خداوند متعال از هر چه كه از حيث زمان تصور كنيم ، بوده ونمى شود فرض كرد زمانى نبوده و بعد هستى پيداكرده است . دليل ازلى بودن خدا عقل است .
عقل مى گويد: اگر خدا ازلى نباشد، بايد حادث و معلول باشد و هر چه حادث و معلول است ، محتاج محدث و علتى است ، و اين عيب و نقص بر خدا محسوب مى شود، ولى خدا محتاج نيست و غنّى بالذات وصمد و بى نياز است .
بنابراين ، عقل مى فهماند خدا «مسبوق به عدم » نبوده ، بلكه از اوّل بوده است : «هو الاوّل والآخر والظاهر والباطن و هو بكلّ شىءٍ عليم» (1)«اول و آخر و ظاهر و پنهان او است و او به هر چيز دانا است».
تمام كسانى كه به وجود خدا معتقدند، او را «ازلى » و «ابدى » مى دانند و اين دو وصف از هم جدا نيست زيرا يك وجود ازلى نمى تواند عمر و زمان محدودى داشته باشد و گرنه ازلى نخواهد بود و هنگامى كه وجود اونامحدود باشد ابدى خواهد بود.
تمام دلائلى كه براى اثبات وجود خدا آورده مى شود صريحاً يا به اشاره واجب الوجود بودن خدا را اثبات مى كند و روشن است واجب الوجوديعنى كسى كه هستى اش از ذات خوداو و ازلى و ابدى است .
اين ممكنات هستند كه روزگارى نبودند و بعد حادث شدند و پس از مدتى مى ميرند و نابود مى شوند.
واجب الوجود هرگز چنين نيست .(2)
ازلي يعني ابتدايي از نظر زمان براي آن وجود ندارد و ابدي يعني پاياني براي آن از نظر زمان وجود ندارد و خداوند از ابتدا بوده و تا آخر هم خواهد بود.
1.حديد (57) آيه 3
2.ناصر مكارم ، پيام قرآن ، ج 4 ص 187