آیا برای عید نوروز آداب دینی در روایات ذکر شده است؟

پرسش:

آیا برای عید نوروز آداب دینی در روایات ذکر شده است؟

پاسخ:

با سلام و ادب

بله  خدمت شما عرض کنم که عید نوروز که با تحویل سال و چرخیدن یک دور کامل زمین به گرد خورشید شروع می شود، از جمله اعیادی است که تاریخ پیدایش آن قبل از اسلام است. این عید با آمدن اسلام و زدودن خرافات از چهرۀ آن مورد موافقت و تأیید اسلام قرار گرفت؛ در روایات نیز آمده است که روزی برای حضرت علی(ع) هدیه ای آوردند، حضرت فرمود این چیست؟ گفتند: ای امیر المؤمنین، امروز نوروز است. فرمود هر روز را برای ما نوروز قرار دهید.
 امام صادق(ع) درباره نوروز فرموده است:

«هیچ نوروزی نیست که ما در آن متوقع گشایش و فرجی نباشیم؛ زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است.»

 امام خمینی(ره) در یکی از پیامهای نوروزی می فرماید:

«این عید، هر چند یک عید اسلامی نیست ولی اسلام آن را نفی نکرده است.»

مرحوم محمد حسین کاشف الغطاء در جواب این سؤال که اعتقاد شیعه و روش شما دربارۀ روز اول سال(نوروز) چیست؟ چنین نوشت: نوروز مقتضای جهان است در بشر و حیوان و جماد، بلکه در آسمان و زمین و هوا و فضا و بر این اساس روایاتی از اهل بیت(ع) دربارۀ نوروز به ما رسیده که عید گرفتن را تأیید کرده اند و نیز به نماز، ذکر و عبادت سفارش نموده اند و …

در روایات اسلام نوروز روزی است که جبرئیل بر حضرت محمد (ص) نازل شد، روز غدیر خم است، و روز ظهور حضرت صاحب الزمان (عج) خواهد بود. در اعتقادات کهن ایرانی روزی است که آفریدگار از خلقت جهان فارغ می شود و روز آفرینش انسان است.

واژه (عید) در قرآن کریم تنها یکبار در آیه 114، سوره مائده آمده است: (عیسی ابن مریم گفت بارالها! ای پرودگار تو ما از آسمان مائده ای فرست تا این روز برای ما و کسانی که پس از ما آیند روز عید مبارکی گردد و آیت و حجتی از جانب تو برای باشد، که تو بهترین روزی دهندگانی.

عیسی بن مریم این دعا را آن هنگام که حورایون به او گفته بودند که: ای عیسی ابن مریم، آیا خدای تو می تواند برای ما از آسمان مائده فرستد؟ عیسی در پاسخ آنان می گوید: اگر ایمان آورده اید از خدا بترسید! و هرگز شک در قدرت خدا و یا شک در اجابت دعای پیغمبر خدا نکنید. حواریون گفتند (ما شک نکرده ایم لیکن) می خواهیم که از آن مائده آسمانی تناول کنیم تا دل های ما مطمئن شود (و بر یقین ما بیفزاید) و تا به راستی عهدهای تو پی بریم و بر آن گواه باشیم.

عید خود مصدری است مانند عود به معنای بازگشتن و به همین مناسبت، سالگردها و یادبودها را (عید) گویند. البته، این نامگذاری به یاد بودهای خوش وتوأم با شادمانی اختصاص دارد.

(عید) روزی است که در آن سود و منفعتی به دست بیاید و در شرع مقدس اسلام، روزهای اضحی و فطر عید نامیده می شوند. که در عید اضحی قربانی، و در عید فطر زکات فطره مطرح است. نیز می توان گفت، عید آن روزی است که در آن نماز ویژه ای برگزار کنند، یا روزی است که مجمعی در آن فراهم آید، و یا آنکه عید روزی است که خلق از ماتم به شادمانی (عود) کنند، یا روزی است که زندانیان را از زندان رها کنند، و یا کودکان را از مکتب بیرون فرستند، یا روزی است که تفاوتی میان درویش و توانگر نباشد، یا آنکه (عید) روز شریف و ارجمندی می تواند باشد.

از آیه (مائده) استفاده می شود که حضرت عیسی روز نزول مائده را که سالروز وقوع یک معجزه الهی در تاریخ است برای همه انسان ها (عید) قرار داده است، تا این روز آیت و حجتی از جانب خداوند برای مردمان در تمامی اعصار بوده باشد و به میمنت این پدیده پر برکت همه ساله شادمانی و خجستگی آن روز تکرار گردد.

از آنجا که (مائده) به معنای خوان پر نعمت، تنها دوبار در سوره مائده آمده است، می توان گفت نزول رزق از آسمان به درخواست حضرت عیسی مسیح (ع) ویژگی خاصی داشته است که به خاطر آن عنوان (مائده) را به خود گرفته است.

بنابراین، عید در این آیه اشاره دارد به نزول یک برکت آسمانی در پوشش طبق یا طبق هایی از طعام و خوردنی که می تواند تکرار و بازگشت آن روز نیز همان برکات را به همراه داشته باشد و از این جهت، آیت و حجتی دیگر از جانب خداوند متعال برای انسان ها و فرصتی دیگر برای ایجاد ارتباط با خدا و ذکر و یاد او در دل ها و زبان ها بوده باشد.

آداب نوروز از دیدگاه علما

روش مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی (ره)

مرحوم آیت الله مجتبی تهرانی همیشه قبل از تحویل سال مقید بودند که 365 مرتبه دعای «یا مقلّب القلوب» را به طور کامل بخوانند و برای اینکه این دعاها، تا لحظه تحویل سال تمام شود، از یک ساعت قبل از اعلام عید، شروع می کردند و مشغول خواندن این دعای شریف بودند.

ایشان بعد از لحظه تحویل سال هم، مقید بودند که اوّلین چیزی که میل می کردند تربت امام حسین علیه السلام باشد.

یعنی حضرت استاد در دو روز از سال، مقید بودند که اوّلین چیزی که می خورند، تربت امام حسین علیه السلام باشد؛ یکی عید فطر بود که در ابتدای روز با تربت، افطار می کردند، و یکی هم نوروز که بعد از تحویل سال، کمی از آن را میل می کردند.

توصیه آیت الله جوادی آملی حفظه الله

آیت الله جوادی آملی فرمودند: اگر کسی در دنیا با الفبای دین بازی کرد، در قبر هم این الفبا یادش نمی آید تا بگوید خدایش، کتاب آسمانی و امامش کیست. باید توجه داشت که در قبر مشکلات علمی را از ما سۆال نمی کنند، بلکه الفبای دین را سوال می کنند.

بهترین چیزها در موقع تحویل، خواندن این دعا، با توجه به معنی است: «یا مقلّب القلوب و الابصار یا مدبّر الّیل و النّهار یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال». ای خدایی که همه چیز در دست تو است، سال خوشی به همه ما عنایت فرما

در لحظه تحویل سال باید به این نکته توجه کنیم که خودمان به دور شمس دین و قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) بچرخیم، نه این که تنها به این اکتفاء کنیم که زمین به دور خورشید بچرخد؛ زیرا این امر به خودی خود بلوغ نیست.
 

حضرت آیت الله العظمی مظاهری و 3توصیه برای تحویل سال

1- بهترین چیزها در موقع تحویل، خواندن این دعا، با توجه به معنی است: «یا مقلّب القلوب و الابصار یا مدبّر الّیل و النّهار یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال». ای خدایی که همه چیز در دست تو است، سال خوشی به همه ما عنایت فرما.

و از خداوند متعال با توسل به اهل بیت «علیهم السلام» بخواهید در این سال، تقوا و رابطه با خودش و سلامتی و امنیت، مقدّر شما بکند و فرج حضرت ولی عصر «ارواحنافداه» انشاءالله حاصل شود.

همچنین محدث قمی در مفاتیح، در آخر دستورات ماهها، نمازی در آن روز نقل می کند و بعد از نماز دعائی و در آن دعا شرافت و کرامت آن عید را نقل می کند که خواندن آن خوب است.

2- هر کس باید جداً حساب سال را و گذشته را بکند و اگر گناهکار است، جداً توبه کند و با حالت توبه وارد سال شود.

3- باید این آتش اختلاف که در همه خانه ها رفته است، با دامن نزدن به آن خاموش شود و از گذشته ها هیچ حرفی زده نشود و گرمی و اتّحاد خانه و خانواده و مجالس با یگدیگر حفظ شود.

حضرت آیت الله العظمی مبشر کاشانی

نماز و دعاهای خاصی جهت تحویل سال در مفاتیح الجنان و کتب ادعیه دیگر آمده که سزاوار است به آنها عمل شود، مطلب مهم توجه به لزوم تحول در سیر انفسی انسان است که به تحول در طبیعت باید در انسان ایجاد شود پس باید باتوجه دعا کنیم و بگوییم:

"یا مقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحول و الاحوال، حول حالناالی احسن الحال"، مدبر و دبیر آفرینش در حوزه حالات بشری، مقلب القلوب و الابصار، و در طبیعت مدبراللیل والنهار و محول الحول الاحوال است که با تدبیر خود، جهان را از حالی به حالی متحول نموده و دو آیت خود " لیل و نهار ” را تدبیر می کند تا نظام احسن، مستقر و پایدار باشد.

پس از حضرتش مسئلت می نمائیم که حال ما را به "احسن حال" تبدیل نماید زیرا طبیعت بشر به جهت تعاقب و تنازع دو آیت "نفس اماره و لوامه" دستخوش تحولاتی می شود که با تمایلات نفسانی و وساوس شیطانی غالبا سیر نزولی داشته و (اسوء الحال) می گردد و فقط اوست که قدرت تحویل اسوءالحال به احسن الحال را دارد.

پس از او می خواهیم تا نظام هستی انسان نیز به احسن الحالات تبدیل شود.

آیت الله جوادی آملی فرمودند: اگر کسی در دنیا با الفبای دین بازی کرد، در قبر هم این الفبا یادش نمی آید تا بگوید خدایش، کتاب آسمانی و امامش کیست. باید توجه داشت که در قبر مشکلات علمی را از ما سوال نمی کنند، بلکه الفبای دین را سوال می کنند.

ترک گناه، تطهیر ظاهر و باطن، نظافت لباس و خانه و محیط کار، تغییر روشهای غلط زندگی، به روشهای صحیح، تجلیل از والدین، دید و بازدید و صله ارحام، اداء حقوق الناس، راضی شدن از مردم و راضی نمودن دیگران که به عللی از ما ناراضی باشند، شاد نمودن دلها با هبه و بخشش، عیادت مریض، دستگیری از فقرا و مستمندان، ذکر و توجه قلبی و لسانی به خداوند متعال و توسل به اهل البیت علیهم السلام و … تماما از اموری هستند که از علائم استجابت دعای ما هنگام سال تحویل و تحول و تکامل روح و نفس انسان می باشد.
 

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی

تحویل سال باید در حقیقت تحول در روح و روان انسانها و زنده شدن نفس غفلت زده انسان باشد همانطور که در عالم طبیعت نیز بیداری طبیعت به وجود می آید و این همان معنای حقیقی یا محول الحول و الاحوال است و لذا در روایات سفارش شده که در هنگام تحویل سال سیصد و شصت مرتبه ذکر یا محول الحول و الاحوال الی آخر خوانده شود که این خود شاید باعث بیداری نفس انسان در این دنیای ظلمانی و پر از فتنه شود و چقدر خوب است که علاوه بر هفت سین باستانی از هفت سین قرآنی که امیرالمومنین علی علیه السلام دستور داده اند استفاده شود و آن این است که: بر روی ظرف چینی با زعفرانی که با گلاب مخلوط شده این هفت ذکر قرآنی نوشته شود:

1_ سلام علی آل یاسین 2 _ سلام علی نوح فی العالمین 3 _ سلام علی ابراهیم 4 _ سلام علی موسی و هارون 5 _ سلام قولا من رب رحیم 6 _ سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین 7 _ سلام هی حتی مطلع الفجر.

سپس این نوشته ها با آب شسته شود (که بهتر است آب زمزم و یا باران باشد) و آب جمع شده را به افراد خانواده بنوشانید امید است که باعث دفع بلا و کسب سلامتی در طول سال جدید شود.

 نظر برخی مراجع عظام تقلید را در خصوص آداب واعمال زمان تحویل سال نو و توصیه های آنان را در این باره مورد توجه قرار داد: آیت الله العظمی "مظاهری" در مورد آداب تحویل سال نو، نکات مهمی را در سه بخش قرائت دعا، توسل به اهل بیت(ع) ومحاسبه اعمال ودوری از اختلافات خانوادگی یادآور شده و مرقوم فرمود: 1- بهترین چیزها در موقع تحویل، خواندن این دعا، با توجه به معنی است: «یا مقلّب القلوب و الابصار یا مدبّر اللیل و النّهار یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی أحسن الحال». و از خداوند متعال با توسل به اهل بیت(ع) بخواهید در این سال، تقوا و رابطه با خودش و سلامتی و امنیت، برای شما مقدّر کند و فرج حضرت ولی عصر- ارواحنا فداه - انشاءالله حاصل شود. همچنین محدث قمی در مفاتیح، در آخر دستورات ماهها، نمازی در آن روز نقل می کند و بعد از نماز دعائی و در آن دعا شرافت و کرامت آن عید را نقل می کند که خواندن آن خوب است. 2- هرکس باید جداً حساب سال گذشته را بکند و اگر گناهکار است، جداً توبه کند و با حالت توبه وارد سال جدید شود. 3- باید این آتش اختلاف که در همه خانه ها رفته است، با دامن نزدن به آن خاموش شود و از گذشته ها هیچ حرفی زده نشود و گرمی و اتّحاد خانه و خانواده و مجالس با یگدیگر حفظ شود.همچنین حضرت آیت الله العظمی "مبشر کاشانی" ضمن توصیه همگان به رعایت آداب واعمال وارده در کتب ادعیه به شرح دعای یا مقلب القلوب پرداخت و سپس نکات مهمی را جهت زمان تحویل سال متذکرشد: نماز و دعاهای خاصی جهت تحویل سال در مفاتیح الجنان و کتب ادعیه دیگر آمده که سزاوار است به آنها عمل شود، مطلب مهم توجه به لزوم تحول در سیر انفسی انسان است که به تبعیت از تحول در طبیعت باید در انسان ایجاد شود پس باید باتوجه دعاکنیم وبگوییم: "یا مقلب القلوب والابصار، یامدبراللیل والنهار، یامحول الحول والاحوال، حول حالنا الی أحسن الحال" مدبر ودبیر آفرینش، در حوزه حالات بشری، مقلب القلوب والابصار، ودر طبیعت مدبراللیل والنهار ومحول الحول الاحوال است که باتدبیر خود، جهان را از حالی به حالی متحول نموده ودوآیت خود "لیل ونهار " راتدبیر می کند تا نظام احسن، مستقر وپایدار باشد. پس از حضرتش مسئلت می نمائیم که حال ما را به "احسن حال" تبدیل نماید زیرا طبیعت بشر به جهت تعاقب وتنازع دو آیت "نفس اماره ولوامه" دستخوش تحولاتی می شود که با تمایلات نفسانی و وساوس شیطانی غالباً سیر نزولی داشته و (اسوء الحال) می گردد وفقط اوست که قدرت تحویل اسوءالحال به احسن الحال را دارد. پس از او می خواهیم تا نظام هستی انسان نیز به احسن الحالات تبدیل شود. ترک گناه، تطهیر ظاهر وباطن، نظافت لباس وخانه ومحیط کار، تغییر روشهای غلط زندگی به روشهای صحیح، تجلیل از والدین، دید وبازدید وصله ارحام، اداءحقوق الناس، راضی شدن از مردم وراضی نمودن دیگران که به عللی از ما ناراضی باشند، شاد نمودن دلها با هبه وبخشش،عیادت مریض، دستگیری از فقرا ومستمندان، ذکر وتوجه قلبی ولسانی به خداوند متعال وتوسل به ائمه معصومین (ع).

همچنین حضرت آیت الله العظمی مبشر کاشانی ضمن توصیه همگان به رعایت آداب واعمال وارده در کتب ادعیه به شرح دعای یا مقلب القلوب پرداخت و سپس نکات مهمی را جهت زمان تحویل سال متذکرشده و مرقوم نمودند:

نماز و دعاهای خاصی جهت تحویل سال در مفاتیح الجنان و کتب ادعیه دیگر آمده که سزاوار است به آنها عمل شود،مطلب مهم توجه به لزوم تحول در سیر انفسی انسان است که به تحول در طبیعت باید در انسان ایجاد شود پس باید باتوجه دعاکنیم وبگوییم:

“یا مقلب القلوب والابصار،یامدبراللیل والنهار،یامحول الحول والاحوال،حول حالناالی احسن الحال “مدبر ودبیر آفرینش در حوزه حالات بشری، مقلب القلوب والابصار،ودر طبیعت مدبراللیل والنهار ومحول الحول الاحوال است که باتدبیر خود، جهان را از حالی به حالی متحول نموده ودوآیت خود”لیل ونهار ” راتدبیر می کند تا نظام احسن، مستقر وپایدار باشد.

 پس از حضرتش مسئلت می نمائیم که حال ما را به “احسن حال”تبدیل نماید زیرا طبیعت بشر به جهت تعاقب وتنازع دوآیت “نفس اماره ولوامه”دستخوش تحولاتی می شود که باتمایلات نفسانی و وساوس شیطانی غالبا سیر نزولی داشته و (اسوء الحال) می گردد وفقط اوست که قدرت تحویل اسوءالحال به احسن الحال را دارد.

پس از او می خواهیم تا نظام هستی انسان نیز به احسن الحالات تبدیل شود.

 ترک گناه، تطهیر ظاهر وباطن، نظافت لباس وخانه ومحیط کار، تغییر روشهای غلط زندگی، به روشهای صحیح، تجلیل از والدین، دید وبازدید وصله ارحام، اداءحقوق الناس،راضی شدن از مردم وراضی نمودن دیگران که به عللی از ما ناراضی باشند، شادنمودن دلها با هبه وبخشش،عیادت مریض،دستگیری از فقرا ومستمندان، ذکر وتوجه قلبی ولسانی به خداوند متعال وتوسل به اهل البیت علیهم السلام و … تماما از اموری هستند که از علائم استجابت دعای ما هنگام سال تحویل وتحول وتکامل روح ونفس انسان می باشد.

حضرت آیت الله العظمی روحانی نیز در این باره مردم را به رعایت اعمال وآدابی که در کتابهای مفاتیح وزادالمعاد اشاره شده توصیه نمودند.
آداب و اعمال نوروز

در روایات آمده است که روزی برای حضرت علی(ع) هدیه ای آوردند، حضرت فرمود این چیست؟ گفتند: ای امیر المؤمنین، امروز نوروز است. فرمود هر روز را برای ما نوروز قرار دهید.

 در کتاب مفاتیح الجنان که طی دهه های گذشته یکی از بزرگ ترین کتاب های مورد رجوع عموم برای انجام مستحبات مذهبی بوده به نماز عید نوروز اشاره شده که نمازی است توأم با قرائت سوره حمد و سوره های قدر، کافرون، توحید، فلق و ناس و بسیار شبیه به نمازی است که ضمن آداب و اعمال روز جمعه و روز عید غدیر خم وارد شده است.

مفاتیح الجنان همچنین روایتی از معلی بن خنیس را درباره نوروز ذکر کرده است که اعمال این روز و دعای مربوط به آن را همراه دارد. بی آنکه اشاره ای به فضیلت این روز کرده باشد. ولی بحارالانوار مجلسی روایات معلی بن خنیس را به تفصیل آورده است. در آن روایات به فضیلت و برتری این روز نسبت به سایر ایام بسیار پرداخته است و یکی از روایات مفصل معلی بن خنیس از نوروز را این گونه تجلیل کرده است: نوروز روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی قرار گرفت، روزی است که جبرئیل بر نبی علیه السلام نازل شد، روزی است که رسول اکرم صلی الله علیه وآله، علی علیه السلام را بر دوش کشید تا بت های قریش را از بالای کعبه می کند، روزی است که نبی علیه السلام به وادی جن رفت و از ایشان بیعت گرفت، روزی است که برای علی علیه السلام از مردم بیعت گرفت (غدیر خم) روزی است که قائم آل محمد ظهور خواهد کرد و روزی است که امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف بر دجال پیروز خواهد شد.
و اما روایت خنیس به نقل از امام صادق علیه السلام در مفاتیح الجنان:

فرمود: چون نوروز شود غسل کن و پاکیزه ترین جامه های خود را بپوش و به بهترین بوی های خوش خود را معطر گردان پس چون از نمازهای پیشین و پسین و نافله های آن فارغ شدی، چهار رکعت نماز بگذار یعنی هر رکعت به یک سلام و در رکعت اول بعد از حمد ده مرتبه اناانزلنا و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قل یا ایهاالکافرون و در رکعت سوم بعد از حمد ده مرتبه قل اعوذ برب الناس و قل اعوذ برب الفلق را بخوان و بعد از نماز به سجده شکر برو و این دعا را بخوان.

همان طور که مشاهده می شود این روز نیز چون اعیاد اسلامی با غسل کردن، پوشیدن جامه نو و معطر گردیدن به بوی های خوش و روزه داشتن آغاز می شود، ضمن آنکه نمازی مشابه نمازهای سایر اعیاد اسلامی دارد.

نماز عید نوروز

نماز عید نوروز مشتمل است بر قرائت سوره حمد و سوره های قدر، کافرون، توحید، فلق و ناس و بسیار شبیه به نمازی است که ضمن آداب و اعمال روز جمعه و همین طور اعمال روز عید غدیر خم وارد شده است.

از آنجا که قرائت سوره قدر در نماز عید نوروز توصیه شده است می توان دریافت که عید نوروز نیز چون دیگر اعیاد اسلامی با نزول برکات و آیات الهی همراه بوده است. تاکید بر قرائت سوره های کافرون، توحید، معوذتین نیز می تواند اشاره به درخواست دفع انواع شرور و بدی ها داشته باشد.

دعای عید نوروز

دعای مخصوص عید نوروز با درود و صلوات بر رسول اکرم صلی الله علیه وآله و آل او و اوصیا و همه انبیا و رسولان آغاز می شود آنگاه با فرستادن درود بر ارواح و اجساد ایشان ادامه می یابد.

در این دعا آمده است: (هذا الذی فضلته و کرمته و شرفته و عظمت خطره) این فراز با اندکی جابجایی در کلمات در دعای مخصوص ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن نیز آمده است.

فراز پایانی دعای مخصوص عید نوروز: ( اللهم.. .. ما فقدت من شی فلا تفقدنی عونک علیه حتی لا اتکلف مالا احتاج الیه یا ذالجلال و الاکرام ) از آن جهت که در آن سخن از گم شدن و گمشده ها به میان می آید بیش از اندازه قابل توجه است زیرا، چنانکه نقل شده است عید نوروز همان روزی است که حضرت سلیمان علیه السلام انگشتری خویش را پس از مدتی پیدا کرده است.

امیر المومنین علی علیه السلام دستور داده اند استفاده شود و آن این است که: بر روی ظرف چینی با زعفرانی که با گلاب مخلوط شده این هفت ذکر قرآنی نوشته شود:

1 _ سلام علی آل یاسین 2 _ سلام علی نوح فی العالمین 3 _ سلام علی ابراهیم 4 _ سلام علی موسی و هارون 5 _ سلام قولا من رب رحیم 6 _ سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین 7 _ سلام هی حتی مطلع الفجر سپس این نوشته ها با آب شسته شود (که بهتر است آب زمزم و یا باران باشد) و آب جمع شده را به افراد خانواده بنوشانید امید است که باعث دفع بلا و کسب سلامتی در طول سال جدید شود.

 * دعای تحویل سال (یا ملقب القلوب.. .) و ( بسم الله الرحمن الرحیم) و سوره قصص آیه25 (لا تخف نجوت من القوم الظالمین) و سوره اسراء آیه 82( ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمومنین) و همچنین 7 سلام: سوره صافات 181 ( سلام علی المرسلین) – سوره صافات آیه 80 ( سلام علی نوح فی العالمین)- سوره صافات آیه 109 ( سلام علی ابراهیم) – سوره صافات آیه 120 ( سلام علی موسی و هارون)- سوره صافات آیه 130 ( سلام علی ال یسین) –سوره قدر آیه 5 ( سلام هی حتی مطلع الفجر) – سوره یس آیه 58 ( سلام قولا من رب رحیم)،

موارد مذکور را با زعفران بر کاسه ی چینی نوشته و با آب بشویید و بعد از تحویل سال آن آب را بنوشید.

*سوره فجر را با آب مورد و زعفران بر کاسه ی چینی نوشته آن را با آب باران بنویسید جهت رفع فراموشی بنوشید.

 *سوره آل عمران آیات 169 الی171( وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فی سَبیلِ اللَّهِ.. . وَ أَنَّ اللَّهَ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنینَ) را در کاسه چینی نوشته و آن را با آب زمزم شسته و پس سال تحویل از آن آب بعد از 5 نماز یومیه بیاشامید.

*قبل از سال تحویل 365 مرتبه « یا مقلب القلوب و الابصار...» و 120 مرتبه « أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ » خوانده شود

*******

 4 رکعت نماز: رکعت اول: « حمد و 10 مرتبه سوره مبارکه قدر»

 رکعت دوم: « حمد و 10 مرتبه سوره مبارکه کافرون»

 رکعت سوم:« حمد و 10 مرتبه سوره مبارکه اخلاص»

 رکعت چهارم:« حمد و 10 مرتبه سوره مبارکه فلق و 10 مرتبه ناس»

بعد از نماز، سجده شکر بجا آورد و در سجده این دعا را بخواند:اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِیَاءِ الْمَرْضِیِّینَ وَ صَلِّ عَلَی جَمِیعِ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِکَ وَ بَارِکْ عَلَیْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَکَاتِکَ وَ صَلِّ عَلَی أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ اللَّهُمَّ بَارِکْ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا الَّذِی فَضَّلْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَ خَطَرَهُ اللَّهُمَّ بَارِکْ لِی فِیمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیَّ حَتَّی لَا أَشْکُرَ أَحَداً غَیْرَکَ وَ وَسِّعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِی یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ اللَّهُمَّ مَا غَابَ عَنِّی فَلَا یَغِیبَنَّ عَنِّی عَوْنُکَ وَ حِفْظُکَ وَ مَا فَقَدْتُ مِنْ شَیْ ءٍ فَلَا تُفْقِدْنِی عَوْنَکَ عَلَیْهِ حَتَّی لَا أَتَکَلَّفَ مَا لَا أَحْتَاجُ إِلَیْهِ یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ.« زاد المعاد-مفتاح الجنان، ص: 327»

« این نماز بهتر است در ظهر روز نوروز خوانده شود.»

* زیاد بگوید: یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الاکِرَام صلی الله علی محمد و آله الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِین و الحمد لله رب العالمین

«آیة الکرسی و این دعا به تعداد روزهای سال خوانده شود»

آیة الکرسی بخواند و پس از آن این دعا را بخواند:

اللَّهُمَّ هَذِهِ سَنَةٌ جَدِیدَةٌ وَ أَنْتَ مَلِکٌ قَدِیمٌ أَسْأَلُکَ خَیْرَهَا وَ خَیْرَ مَا فِیهَا وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّهَا وَ شَرِّ مَا فِیهَا وَ أَسْتَکْفِیکَ مَؤُنَتَهَا وَ شُغْلَهَا یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ. « زاد المعاد-مفتاح الجنان، ص: 328 »

حضرت امام صادق علیه السلام به معلی بن خنیس فرمودند: چون روز نوروزشود، غسل کن و پاکیزه ترین جامه های خود را بپوش و به بهترین بوهای خوش خود را خوشبو گردان و در آن روز را روزه بدار.

نماز سال نو

پس چون از نماز و نافله های آن فارغ شوی چهار رکعت نماز بگذار ((یعنی هر دو رکعت به یک سلام)) و در رکعت اول بعد از حمد ده مرتبه سورهانا انزلنابخوان و در رکعت دوم، بعد از حمد ده مرتبه سوره قل یا ایها الکافرون و در رکعت سوم، بعد از حمد ده مرتبه سورهقل هو الله احدو در رکعت چهارم، بعد از حمد ده مرتبه قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ برب الناس بخوان و بعد از نماز به سجده شکر برو و این دعا بخوان:

اللّهمَّ صلِّ علی محمد و آل محمد الاوصیاء المرضیین و علی جمیع انبیائک و رسلت بافضل صلواتک و بارک علیهم بافضل برکاتک وصل علی ارواحهم و اجسادهم. اللهم بارک علی محمد و آل محمد و بارک لنا فی یومنا هذا الذی فضّلته و کرّمته و شرّفته و عَظّمت خطره. اللهم بارک لی فیما انعمت به علی حتی لا اشکر احداً غیرک و وسّع علی فی رزقی یا ذاالجلال و الاکرام. اللهم ما غاب عنّی فلا یغیبنَّ عنی عونک و حفظک و ما فقدتُ من شی ءٍ فلا تفقد نی عونک علیه، حتی لا اتکلَّف ما لا احتاج الیه یا ذاالجلال و الاکرام.

چون چنین کنی گناهان پنجاه ساله تو آمرزیده شود.

و بسیار بگو: یا ذالجلا ل و الاکرام

همچنین حضرت درباره نوروز فرموده اند: هیچ نوروزی نیست که ما در آن متوقع گشایش و فرجی نباشیم؛ زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است.

دید وبازدید وصله ارحام، عیادت مریضان،دستگیری از فقرا ومستمندان، ذکر وتوجه قلبی ولسانی به خداوند متعال وتوسل به اهل البیت علیهم السلام و... از دیگر مواردی هستند که در سال نو در میان مردم ما رایج است.

امام صادق(ع) درباره نوروز فرموده است: "هیچ نوروزی نیست که ما در آن متوقع گشایش و فرجی نباشیم؛ زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است." امام خمینی(ره) در یکی از پیامهای نوروزی می فرماید: "این عید، هر چند یک عید اسلامی نیست ولی اسلام آن را نفی نکرده است." ) مرحوم "محمد حسین کاشف الغطاء" در جواب این سؤال که اعتقاد مسلمانان و روش شما درباره روز اول سال(نوروز) چیست؟ چنین نوشت: نوروز مقتضای جهان است در بشر و حیوان و جماد، بلکه در آسمان و زمین و هوا و فضا و بر این اساس روایاتی از اهل بیت(ع) درباره نوروز به ما رسیده که عید گرفتن را تأیید کرده اند و نیز به نماز، ذکر و عبادت سفارش نموده اند و.. . برهمین اساس، شایسته است.

در کتاب های مشهور ادعیه همچون اقبال الا عمال سید ابن طاووس و مصباح المتهجد شیخ توسی اشاره ای به دعای تحویل سال نگردیده و این نشان می دهد چه در منابع اهل سنت و چه در منابع اهل تشیع سند روایی مورد اعتماد برای آن موجود نیست. اما مجلسی در کتاب زادالمعاد در خصوص این دعا گزارش می کند که در کتب غیر مشهوره روایت کرده اند که در وقت تحویل سال این دعا را بسیار بخوانید: یا مقلب القلوب والابصار یا مدبر اللیل والنهار یا محول الحول و الاحوال حول حالنا الی احسن الحال.

سخن پایانی

درپایان از عزیزان خواننده تقاضا دارم با رعایت تقوای الهی ( رعایت محرم و نا محرم، کنترل زبان و چشم و.. .) در این ایام دل امام زمان را از خود راضی کنند و با استفاده از اوقات فراغت با مطالعات دینی و عبادتهای شبانه و تلاوت قرآن و... به حق تعالی تقرب جویند و جمله آخر با توجه به ایام فاطمیه که روز های حزن و ماتم امیر المومنین ع و امام زمان عج است با حضور در جلسات توسل به ایشان گرد و غبار غفلت را از دل بزدایند و خیر دنیا وآخرت را برای خود بخرند که در روایت داریم: سُئِلَ الصَّادِقُ(ع) عَنْ مَعْنَی "حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ" فَقَالَ خَیْرُ: الْعَمَلِ بِرُّ فَاطِمَةَ وَ وُلْدِهَا وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ الْوَلَایَةُ از امام صادق(ع) پرسیده شد:معنی حی علی خیر العمل چیست؟ حضرت فرمودند:نیکی به فاطمه و اولادش علیهما السلام و در خبر دیگر به معنی ولایت است. (مناقب شهر آشوب ) و مصداق بارز نیکی به اهل بیت (ع) شادی در شادیشان و حزن در حزنشان است و انشالله مورد قبول آنها قرار بگیرید.

در روایت آمده است: اذا رایتم الربیع فاکثروا ذکر النشور؛ هرگاه بهار را دیدید،

یاد رستاخیز در شما بیشتر شود.

Comments (0)

There are no comments posted here yet

Leave your comments

  1. Posting comment as a guest. Sign up or login to your account.
Attachments (0 / 3)
Share Your Location

آپ کے سوالات

حمایت از سایت

برای حمایت از سایت لوگوی زیر را در سایت خود درج نمایید.

آخرین ارسال سایت