چرا هنگام گفتن(اِنَّ اللّهَ و مَلائِكَتَهُ يُصَلّونَ...)بايد صلوات بفرستيم؟

پرسش :

  چرا هنگامى كه آيه (اِنَّ اللّهَ و مَلائِكَتَهُ يُصَلّونَ عَلَى النَّبىِّ ...)قرائت مى شود بايد صلوات بفرستيم؟لطفاً فلسفه آن را بيان كنيد.
پاسخ

با سلام و عرض ادب
صلوات؛ يعنى درود فرستادن بر رسول گرامى اسلام و خاندان پاك آن حضرت.
در قرآن كريم درباره خود پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) امر شده است؛ (اِنَّ اللّهَ و مَلائِكَتَهُ يُصَلّونَ عَلَى النَّبىِّ يا اَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا صَلّوا عَلَيهِ و سَلِّموا تَسليماً؛[1]خداوند و فرشتگانش بر پيامبر درود مى فرستند اى كسانى كه ايمان آورده ايد بر او درود فرستيد و سلام گوييد و تسليم فرمانش باشيد) و بر درود فرستادن به آل اطهار پيامبر اكرم در روايات، تأكيد شده است.
«ابوحمزه ثمالى» از يكى از ياران پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) به نام «كعب» چنين نقل مى كند: «هنگامى كه آيه فوق نازل شد عرض كرديم سلام بر تو را ما مى دانيم چگونه است، اما صلوات بر شما بايد چگونه باشد»؟ حضرت فرمود: بگوييد: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمّد و آلِ مُحَمَّد.»[2]
ذكر اين نكته لازم است كه «صلوات» هر گاه به خدا نسبت داده شود به معناى فرستادن رحمت است مانند: (هُوَ الَّذى يُصَلّى عَلَيكُم و مَلائكتَهُ؛[3]او كسى است كه بر شما درود و رحمت مى فرستد و فرشتگان او [نيز براى شما تقاضاى رحمت مى كنند])و هر گاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد به معناى طلب رحمت مى باشد مانند آيه فوق.
بنابراين صلوات مؤمنان براى پيامبر و اهل بيتش درخواست رحمت از خداوند براى آنان است كه در واقع به معناى درخواست علو درجه و رفعت مقام براى آنان مى باشد. در ضمن، آن يك نوع تزكيه و طهارت نفس نيز براى مؤمنان است. هم چنان كه در زيارت جامعه كبيره آمده است.«خداوند شما را در خاندان هايى قرار داد كه امر به رفعتش فرمود و به ذكر نام خدا در آن خاندان ها فرمان داد و درود و صلوات ما را بر شما حكم گردانيد و نعمت ولايت شما را مخصوص ما گردانيد براى نيكويى فطرت و خلقت ما و پاكى نفوس ما و براى تزكيه و پاكيزگى روح ما از علايق دنيا و كفاره گناهان ما.»[4]
«صلوات» ريشه در روايات اسلامى دارد و در سنت و سيره پيشوايان معصوم(عليهم السلام)آمده است و مؤمنان به پيروى از سنت و سيره آن بزرگواران چنين اذكار و دعاها و تعقيباتى را به جا مى آورند.
چنان كه حضرت امام موسى كاظم(عليه السلام) مى فرمايد: «هر كس بعد از نماز صبح و نماز مغرب قبل از آن كه پاهايش را حركت دهد [هيئت نشستن در حال نماز را به هم بزند]و با كسى سخنى بگويد، آيه (اِنَّ اللّهَ و مَلائكَتَهُ يُصَلّونَ عَلَى النَّبىِّ ...) را بخواند، و بگويد: خدايا بر محمد و ذريّه آن حضرت درود بفرست، خداوند صد حاجت او را برآورده مى كند كه هفتاد حاجت در دنيا و سى حاجت ديگر در آخرت براى او برآورده مى شود.»[5]
حكمت «صلوات» علاوه بر موارد فوق عبارت است از تجديد عهد و توفيق ارتباط آحاد امت با پيامبر و امامان خويش در همه حال و اين خود انگيزه اى مى شود براى اطاعت مردم از پيامبر؛ هم چنان كه يكى از حكمت هاى اقامه نماز به ياد خدا بودن و ايجاد ارتباط عهد و پيمان با اوست؛ «أقم الصلوة لذكرى».[6]
افزون بر آنچه گفته شد، صلوات يكى از شعائر دينى است و قرآن كريم درباره شعائر دينى مى فرمايد: (و مَن يُعَظِّم شَعائرَ اللّهِ فَاِنَّها مِن تَقوَى القُلوب؛[7]و هركس شعائر خدا را بزرگ دارد در حقيقت، آن از پاكى دل ها حاكى است.)
و اين شعار دينى، جنبه سياسى هم دارد و يك نوع مقابله با نفاق مى باشد، از اين رو در روايت آمده است كه صلوات را بلند بگوييد تا نفاق از بين برود.[8]


[1]. احزاب/56.
[2]. در المنثور، سيوطى، ج 5، ص 216.
[3]. احزاب/43.
[4]. عيون اخبار الرضا، شيخ صدوق، ج 1، ص 307.
[5]. ر.ك: بحارالانوار، ج 91، ص 58.
[6]. ر.ك: الميزان، علامه طباطبائى، ج 16، ص 338؛ تفسير جامع آيات الاحكام، زين العابدين قربانى لاهيجى، ج 2، ص 241 ـ 252.
[7]. حج/32.
[8]. كافى، كلينى، ج 2، ص 492؛ وسائل الشيعه، شيخ حرّ عاملى، ج 7، ص 193.

Comments (2)

This comment was minimized by the moderator on the site

شما فرمودی قران امر کرده ، پس بنابراین صلوات واجب است بعد از این ایه. این طور نیست

This comment was minimized by the moderator on the site

با سلام
هر امری دلالت بر وجوب نمی کند.

There are no comments posted here yet

Leave your comments

  1. Posting comment as a guest. Sign up or login to your account.
Attachments (0 / 3)
Share Your Location

آپ کے سوالات

حمایت از سایت

برای حمایت از سایت لوگوی زیر را در سایت خود درج نمایید.

آخرین ارسال سایت