روایتی از امام صادق در مورد فواید یاد مرگ

پرسش:

فواید یاد مرگ چیست؟

پاسخ:

براساس روایت چهل و هشتم از کتاب شریف «خصال» شیخ صدوق یک نکته ذکر شده است که خبر از یک یقین و اتفاق یقینی دارد اما مردم با آن معامله تردیدی می‌کنند،

در این روایت امام صادق (ع) می‌فرمایند: قال ابی عبدالله(ع) لم یخلق الله عزوجل یقینا لا شک فیه أشبه بشک لا یقین فیه من الموت: خداوند عز و جل می‌فرمایند که هیچ چیز را مثل مرگ نیافریده عین اینکه یقینی است و هیچ شکی در آن نیست اما مردم‌گویی در آن شک دارند چونان شکی که در آن یقین نیست!

در واقع انسان‌ها آن اندازه به مرگ یقین دارند و می‌بینند که نزدیکانشان از دنیا رفته‌اند، اموات، قبور و ... را می‌بینند و یقین هم دارند که می‌میرند اما معامله‌شان با این حادثه در آینده برای خودشان قابل باور نیست و با این امر معامله تردیدی دارند گویی برای آنها این اتفاق نخواهد افتاد.

حتی آیات قرآن کریم از مرگ تعبیر یقینی دارد یعنی هیچ تردیدی در آن نیست و خداوند می‌فرماید که «تو تا زمانی که مرگ به سوی تو می‌آید، بندگی کن» بنابراین کلمه یقین گاهی به معنای مرگ در قرآن هم به کار رفته است.

در نهایت مرگ یکی از واقعیت‌های زندگی انسان است و هیچ کس نمی‌تواند از آن فرار کند «کل نفس ذائقة الموت» همه موجودات و انسان‌ها روزی از بین خواهند رفت و مرگ یک انتقال از خانه‌ای به خانه دیگر یا عوض کردن لباس چرک و بدبو با لباس فاخر و خوشبو است اما در عین حال مرگ عظیم، خوفناک و دشوار هم هست و مهمترین گردونه زندگی انسان اینجا قرار دارد.

امام صادق (ع) می‌فرمایند که گاهی انسان‌ها سال‌ها، ماه‌ها، روزها و ساعت‌ها را می‌شمرند اما یک زمانی هم باید نفس‌ها را بشمارند جایی که آخرین نفس می‌رسد دیگر آن زمان نه یک لحظه دیر و نه یک لحظه زود اتفاق می‌افتد، همان لحظه کوچ انسان شروع خواهد شد.

بنابراین اگر کسی به واقعیت و حادثه یقینی ایمان بیاورد و بدان باور داشته باشد، بسیاری مشکلات زندگی که در مسیرش قرار می‌گیرد را می‌تواند تحمل کند چرا که یاد مرگ خودش لذت‌ها را از بین می‌برد. اگر انسان مدام به دنبال لذت‌ها و راحتی‌ها باشد، نمی‌تواند سختی‌ها و مشکلات را تحمل کند درحالیکه دنیا پر از سختی ها است و یاد مرگ تحمل این سختی‌ها را برای ما آسان‌تر می‌کند.