پرسش:
آيا دربارة امام زمان (ع) مدركي بر شهادت او داريم؟
پاسخ:
دربارةنحوة مرگ يا شهادت حضرت مهدي (عج) اختلاف هايي در روايات به چشم مي خورد.
برخي از روايات مي گويند كه حضرت مدتي حكومت مي كند، سپس وفات مي نمايد و از برخي استفاده ميشود كه مرگ حضرت طبيعي نخواهد بود و به دست جنايتكاران به شهادت خواهد رسيد. بررسي و قضاوت در اين امر مبتني بر دو مسئله است:
1ـ آيا همة امامان معصوم(ع) شهيد مي شوند يا امكان دارد كه به مرگ طبيعي از دنيا بروند؟
2ـ آيا دربارة امام زمان (ع) مدركي بر شهادت او داريم؟
شيخ صدوق بر اين باور است كه همة معصومان(ع) به اجل غير طبيعي از دنيا رفته اند.
شيخ مفيد فرمود: شهادت امام علي (ع) و امام حسن و امام حسين (ع) به قتل حتمي و قطعي است. پس از ايشان مسموميت امام موسي بن جعفر (ع) نيز قطعي است. دربارة امام رضا(ع) نيز قول قوي به مسموميّت و شهادت ايشان است، گرچه جاي ترديد هست. امّا در ديگر ائمه راهي براي اثبات اين كه آنان به وسيلة سمّ يا قتل به شهادت رسيده اند، در دست نيست.[1]
از امام رضا(ع) نقل شده است كه : " ما منّا الاّ مقتول؛ هيچيك از امامان نيست مگر اين كه كشته مي شود".
يا از امام حسن مجتبي (ع) نقل شده است: "ما منّا إلاّ مسموم او مقتول؛ هر كدام از ما امامان مسموم يا كشته مي شويم".
اگر به اين روايات تكيه كنيم بايد بگوييم: حضرت مهدي(ع) نيز به دست جنايتكاران به شهادت خواهد رسيد. در برخي منابع نقل شده كه حضرت به وسيلة يك زن كه سنگي از پشت بام براو مي زند، شهيد مي شود. اگر نظر شيخ مفيد را بپذيريم، بايد بگوييم چگونگي مرگ آن عزيز روشن نيست.[2]
اما اين نكته قابل توجه است كه رسيدن به مقام شهادت اختصاص به كشته شدن با شمشير يا سمّ ندارد. پيامبر يا امام حتي اگر كشته يا مسموم نشود، شهيد است، چون رسيدن به مقام شهادت به وسيلة تهذيب نفس و دوري از گناهان و پاكي و صداقت انسان حاصل مي شود.
1) مجلة حوزه ، شمارة 70ـ 71، ص 60.
2) همان، با تخليص و اضافات.