پاسخ:
با سلام و ادب
نخست باید دید که «خبیث» و «طیّب» به چه معنا است. در این باره ممکن است گفته شود:
1ـ خبیث کسی است که از او تهمت، افترا و دروغی که به افراد آلوده و ناپاک تعلق دارد پدید آید و طیب بر عکس آن است.
2ـ خبیث کسی است که به سیئات و مطلق اعمال بد و کارهای ناپسندی که برنامه مردان و زنان ناپاک است رو آورد و طیب بر عکس آن باشد.
3ـ خبیث اشاره به زنان و مردان آلوده دامن است(2).
مفسران با توجه به قرائن، معنای سوم را میپذیرند. در این باره علامه طباطبایی مینویسد: آیه «اُولئِکَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا یَقُولُونَ؛ زنان و مردان پاک دامن از نسبتهای ناروایی که به آنان داده میشود منزّه و پاکاند» دلیل بر آن است که منظور از خبیث و طیّب، مردان و زنان آلوده و پاک است و آیه متصل به آیات «افک» است و در سیاق نیز با آن آیات مشترک میباشد.(3)
از امام باقر و امام صادق(ع) نقل شده که این آیه همانند آیه «اَلزَّانِی لا یَنْکِحُ إِلاَّ زانیةً أوْ مُشْرِکَةً» میباشد، زیرا گروهی بودند که تصمیم گرفتند با زنان آلوده ازدواج کنند، خداوند آنان را از این کار نهی کرد، و این عمل را ناپسند شمرد(4).
آیه 26 سوره «نور» بیانگر سنخیت و همگونی است، هر چند که با توجّه به موضوع بحث، همگونی در پاکی یا آلودگی جنسی را بیان میکند. از طرفی در طول تاریخ یا در محیط زندگی خود گاهی مواردی را میبینیم که با این قانون هماهنگ نیست، چنان که در قرآن آمده است همسران نوح و لوط زنان بدی بودند و به آنان خیانت کردند(5)، یا همسر فرعون از زنان با ایمان و پاکدامن بود(6)، همین مسئله در مورد همسران پیشوایان بزرگ اسلام مثل امام حسن(ع) نیز به وجود آمده است. بنابر این همان طوری که در تفسیر آیه آمد، منظور اصلی از خباثت، آلودگی به اعمال منافی عفت است و هیچ یک از همسران پیامبران و امامان، انحراف نداشتند و منظور از خباثت در داستان نوح و لوط، جاسوسی همسران به نفع کافران است، نه انحراف جنسی.
پینوشتها:
1ـ نور (24) آیه 26.
2ـ تفسیر نمونه، ج 14، ص 422.
3ـ المیزان، ج 15، ص 95.
4ـ مجمع البیان، 5 جلدی، مجلد 8 ـ 7، ص 213.
5ـ سوره تحریم (66) آیه 10.
6ـ همان، آیه 11.