آیا جهنم در زمین و بهشت در آسمان است؟

پرسش:
 در حديث معراج آمده كه درِ جهنّم را در آسمان دوّم براى پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)باز كردند. ما هميشه شنيده ايم كه جهنّم در زمين و بهشت در آسمان است. درِ جهنّم در آسمان چه مى كرد؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
 در حديث معراج آمده كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) جهنّم را در آسمان اوّل ديد.[1] منظور از آسمان در اين حديث، آسمانى كه بر فراز سر ما قرار دارد و جايگاه سيّارات و ستاره ها و كهكشان هاست، نمى باشد. بر اساس آيه 21 سوره حديد، پهناى بهشت به اندازه پهناى آسمان ها و زمين است؛ در نتيجه بهشت نمى تواند در اين آسمان قرار گيرد. در آيه 104 سوره انبيا نيز مى خوانيم: «روزى كه آسمان را همچون در پيچيدن صفحه نامه ها در
مى پيچيم.» بر اساس اين آيه، در روز قيامت آسمان نابود و متلاشى مى شود. در نتيجه، بهشت و جهنّمى كه در سفر معراج ديده شده اند، در آسمانى كه ما مى شناسيم قرار ندارند. بى گمان منظور از آسمانى كه جايگاه بهشت و جهنّم است، عالم ديگرى است كه در روايات، از آن عالم به «آسمان» تعبير شده است.

[1]. ر.ك: بحارالانوار، علاّمه مجلسى(رحمه الله)، ج 8، ص 119، المكتبة الاسلامية.