چرا قرآن روابط زن و مرد را محدود كرده است؟

پرسش:
 چرا قرآن روابط بين زن و مرد را محدود و محصور كرده است؟ با توجه به اين گفته كه «الانسان حريص على ما منع» آيا اين ممنوعيت باعث رويكرد زن و مرد به هم نيست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب
 خداوند متعال در آيه 5 سوره مائده مى فرمايد: ( ... و لا مُتَّخِذِى اَخدان ... ؛ دوست پنهانى و نامشروع نگيرند ... .) «اخدان» جمع «خدن» در اصل به معناى دوست و رفيق است؛ ولى معمولا به افرادى گفته مى شود كه با جنس مخالف خود، ارتباط پنهانى و نامشروع برقرار مى سازند و «خدن» در قرآن كريم هم بر مرد و هم بر زن اطلاق شده است.
اين آيه انسان ها از رابطه پنهانى با جنس مخالف به طور غير شرعى منع مى كند، و كلمه «لا متخذى» يعنى مردان نبايد دوست پنهانى و نامشروع از بين زنان بگيرند. در سوره نساء آيه 25، نيز به همين مطلب اشاره دارد.[1] قرآن كريم برخى علت هاى محدويت و وضع چنين قوانينى را در ادامه آيات بعدى بيان كرده، مى فرمايد: (يُريدُ اللّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُم ويَهدِيَكُم سُنَنَ الَّذِينَ مِن قَبلِكُم ويَتوبَ عَلَيكُم واللّهُ عَليمٌ حَكيم واللّهُ يُريدُ اَن يَتوبَ عَلَيكُم و يُريدُ الَّذينَ يَتَّبِعونَ الشَّهَواتِ اَن تَميلوا مَيلاً عَظيماً يُريدُ اللّهُ اَن يُخَفِّفَ عَنكُم و خُلِقَ الاِنسانُ ضَعيفاً؛[2]خداوند مى خواهد [با اين دستورها راه هاى خوشبختى و سعادت را] براى شما آشكار سازد، و به سنت هاى [صحيح]پيشينيان رهبرى كند و شما را از گناه پاك سازد و خداوند داناى حكيم است و خدا مى خواهد تا بر شما ببخشد [و از آلودگى پاك نمايد]ولى آنان كه پيرو شهواتند، مى خواهند شما به كلى منحرف شويد، خدا مى خواهد [با دستورهاى مربوط به ازدواج با كنيزان و مانند آن]كار را بر شما سبك كند و انسان، ضعيف آفريده شده [و در برابر توفان غرائز و شهوات نيازمند به پاسخ گويى مثبت و مشروع است.])
محدود كردن روابط زن و مرد به روابط مشروع و قانونى، براى حفظ نظام خانواده و پاكى جامعه از آلودگى هاى اخلاقى است. درست است كه انسان را از هر چه منع كنند به آن حريص مى شود، اين حرص فايده ديگر دارد و آن، ايجاد محبت شديد به همسر است. اين ممنوعيت موجب مى شود تا آدمى مهار هواى نفس را كنترل كند و با مبارزه با نفس در راه تكامل گام بردارد.
وانگهى هر ممنوعيتى، حرص آفرين نيست و به فرض كه باشد به صرف اين كه «آدمى از هر چه منع مى شود، بدان حريص تر مى شود» ، نمى توان تمام قوانين و مقرارت را لغو كرد همه ما از نوشيدن سم، خوردن غذاهاى فاسد، خودكشى و ... منع شده ايم ، آيا چون از اين امور منع شده ايم ، بدان حريص تر مى شويم و چون بدان حريص تر مى شويم، بايد سم بنوشيم و غذاى فاسد بخوريم و ... ؟! روشن است كه هيچ عقل سالم و فرهيخته اى چنين اجازه اى نمى دهد.

[1]. مفردات الفاظ القرآن الكريم، راغب اصفهانى، ص 144 ـ 145؛ تفسير نمونه، ج 3، ص 349 و ج 4، ص 281.
[2]. نساء/26 ـ 28.