آیا امکان تحصیل غیر حضوری در حوزه علمیه وجود دارد؟

کم نیستند علاقمندانی که دوست دارند در حوزه علمیه تحصیل کنند اما شرایطش را ندارند، بطور مثال فردی در سن سی سالگی به طلبگی علاقمند شده است و میخواهد با علوم حوزوی آشنا شود یا آنکه ازدواج کرده و شرایط آمدن به حوزه را ندارد یا بطور مثال رشته ای دیگر از علوم را تحصیل کرده است اما میخواهد از علوم حوزوی نیز مطلع باشد اما نمیتواند بصورت تمام وقت در حوزه مشغول تحصیل شود، براستی آیا میتوان بصورت غیر حضوری در حوزه علمیه تحصیل کرد؟ شرایط تحصیل غیر حضوری چیست؟ آیا کسانی که غیرحضوری میخوانند از امتیازهای طلبگی میتوانند استفاده کنند؟

تبصره ماده 10 و 18: در قوانین تحصیلی حوزه علمیه قم تبصره ای پیش بینی شده است تا کسانی که به هر دلیلی نمیتوانند از طریق روال عادی و رسمی در حوزه علمیه تحصیل کنند، از این راه بتوانند با علوم دینی آشنا شوند و بعد از گذراندن مراحل قانونی، طلبه رسمی حوزه شده و از امتیازاتی از قبیل مدرک تحصیلی، حق تلبس، شهریه و معافیت تحصیلی بهره مند شوند.

چرا تبصره 10 و 18 ایجاد شده است؟ باید اشاره کرد که این روش برای کسانی ایجاد شده است که بصورت سنتی در حوزه علمیه درس خوانده اند اما مدرک تحصیلی ندارند یا بهر ترتیب مشکلی پیش آمده و پرونده ای در حوزه ندارند اما کارویژه های طلبگی را انجام میدهند، اگر چه این ماده برای این افراد است اما افراد دیگر نیز میتوانند از این شرایط استفاده کنند و مشغول تحصیل شوند، بطور مثال یکی از دوستان چند سال پیش با استفاده از ماده18 امتحان لمعه داد و قبول شد و شکر خدا الان سطح چهار حوزه میخواند. خلاصه اینکه راهی میانبر است برای افراد علاقمند تحصیل در حوزه، شاید افراد زرنگ بتوانند در دو یا سه سال درس شش سال را بخوانند و با یکبار امتحان دادن مقدمات را تمام کنند.

دو شرط اساسی تبصره ماده 10 و18:
1- اشتغال اصلی فرد باید تحصیلات حوزوی باشد. یعنی شخص متقاضی حتما باید بخش عمده ای از وقت خود را به علوم حوزوی بگذراند بگونه ای که اطرافیان او را مشغول دروس حوزوی بدانند، تشخیص این مساله بعهده حوزه است، البته ممکن است فرد برای اداره زندگی خود کار کند اما بهر ترتیب باید نمود طلبگی داشته باشد.
2- اینکه در امتحان مربوطه بتواند موفق باشد.
ماده 18: بر این اساس شخص متقاضی درسهای حوزوی را از پایه اول تا ششم میخواند و با استفاده از تبصره ماده 10 بصورت یکجا امتحان میدهد واگر بتواند مرحله امتحان را با موفقیت بگذراند میتواند ادامه تحصیلات را بصورت رسمی در حوزه علمیه ادامه دهد.

شرایط ماده 10:
- فرد باید حداقل مدرک سیکل را داشته باشد.
-از نظر سنی نیز زیر سی سال داشته باشد.

مواد امتحانی:
1-ادبیات عرب شامل:
الف-صرف ساده
ب-سیوطی تا اول تصریف
ج-منطق مظفر

د-مغنی باب اول
2- آموزش علوم قرآنی آیت الله معرفت
3-کل کتاب اصول مظفر
4-شرح لمعه بصورت کامل

تبصره ماده10: بر این اساس فرد متقاضی در دوره سطح پذیرفته میشود یعنی پایه هفت تا ده، یعنی فرد متقاضی اگر بتواند درسهای یکی از پایه های هفت تا ده را با موفقیت امتحان بدهد میتواند در مقطع بالاتر مشغول به تحصیل شود.
مواد درسی مورد امتحان برای پایه هفت و هشت رسائل و مکاسب و برای پایه نه و ده کفایتین است.

روند اجرایی ثبت نام و پذیرش از طریق تبصره ماده 10 و 18
1- گواهی دو نفر از اساتید مورد تایید حوزه مبنی بر اتمام لمعتین و اصولین( ماده18) رسائل و مکاسب یا کفایتین(10).
2-اخذ مجوز از کمیسیون موارد خاص حوزه علمیه قم.
3-قبولی در امتحان ورودی شفاهی فقه و اصول.
4-قبولی در امتحان کتبی پایه مورد نظر.
5-قبولی در امتحان شفاهی نهایی.

این علاقمندان درسها را کجا بخوانند؟ متقاضیانی که میخواهند از این طریق امتحان بدهند میتوانند این درسها را با هماهنگی مدارس علمیه و بصورت مستمع آزاد در کلاسهای مورد نظر شرکت کرده و استفاده کنند البته شرکت در این کلاسها ضروری نیست و در جایی نوشته نمیشود اما بهر حال امتحانات نسبتا سخت است و بعید است بدون حضور در کلاس بتوان از عهده آنها بر آمد. البته نوارهای این کلاسها را نیز براحتی میتوان حتی از اینترنت دانلود کرد. باید اشاره کرد در حوزه علمیه قم مدارسی از قبیل مدرسه آیت الله لنگرودی نیز درسهایی برای این بخش از علاقمندان برپا میکنند.
علاقمندان میتوانند برای اطلاع بیشتر با این شماره ها تماس بگیرند: 025-37830956 آقای موسوی راد.

برای تهیه متن کتب و صوت درسی پایه های اول تا دهم می توانید به لینک زیر رجوع کنید:

متن و صوت دروس حوزه علمیه از پایه اول تا دهم