پرسش:
چگونه باور کنیم که خدا ما را دوست دارد چرا که امکان دارد خدا از سر انگیزه هایی به ما لطف و رحمت دارد که در اندیشه ی ما لطف است ؟ لطفا کتاب هم معرفی کنید . متشکر
پاسخ:
با سلام و اهدای امید
اما از کجا باور کنیم که خدا ما را دوست دارد:
خداوند محبوبهای خود را معرفی کرده است و باید ببینیم جزء آنها هستیم؟
محبوبهای خداوند عبارتند از:
«خداوند نیکوکاران را دوست دارد»(1).
«خداوند توبهکاران را دوست دارد»(2).
«پاکیزگی جویان را دوست دارد»(3).
«با تقوایان را دوست دارد»(4).
«کسانی را که (بر مصیبتها و بر سختی کار خوب) تحمل میورزند، دوست دارد»(5).
«توکل کنندگان را دوست دارد»(6).
«عدالت ورزان را دوست دارد»(7).
«کسانی را که در راه او مبارزه میکنند، دوست دارد»(8).
خداوند افراد زیر را دوست ندارد:
«تجاوزگران را دوست ندارد. [کسانی که از حدود خدا و حقوق بندگان تجاوز میکنند]»(9).
«هیچ کافر گناهکار را دوست ندارد. [کفار کسی که بسیار حق را انکار میکند]».(10)
«ستمگران را دوست ندارد»(11).
«هر کس که خیالباف و فخرفروش باشد، دوست ندارد»(12).
«فسادگران را دوست ندارد»(13).
«اسرافکارن را دوست ندارد»(14).
«خیانتکاران را دوست ندارد»(15)
«متکبران را دوست ندارد»(16).
«سرمستی کنندگان را دوست ندارد»
برای این که بفهمیم خدا ما را دوست دارد، باید به خود بنگریم: اگر خدا را دوست داریم و برای امرش ارزش قائلیم و سعی داریم هرچه امر کرده، انجام دهیم و از آنچه نهی کرده، خودداری ورزیم، بدانیم که خدا هم ما را دوست دارد.
اما غیر از دوستی و محبت خاص، خداوند یک محبت عام و فراگیر به همه موجودات عالم دارد؛ زیرا همة آنها پرتو و جلوهای از حق هستند. همه مخلوق او هستند و هر آفریدگاری به مخلوق خود محبت دارد. بر اساس همین محبت هر موجودی که قابلیت دریافت فیض از خداوند داشته باشد، از آن محروم نمیگردد. برای همة انسانها پیامبران را به عنوان جلوهای از رحمت خود فرستاد. در روایات و دعاها نیز میخوانیم که «رحمته وسعت کلَّ شیء».
اما این که لطف خدا از روی انگیزه و غرض باشد، به یک معنا درست است و آن انگیزه برخوداری عالم و از جمله تمام انسان ها از فیض رحمت او است، یعنی انگیزهای که به فعل بر میگردد، نه فاعل؛ به مخلوق بر میگرد، نه خالق؛ زیرا تصور هر انگیزهای برای خالق مطلق (که کمال محض است) به معنای نقص خالق است؛ یعنی به این معنا است که کمبود و نقصی دارد و با خلقت موجودات یا لطف به آنها بخواهد نقصان خود را جبران نماید. در چنین صورتی خدا غنی و بینیاز مطلق نخواهد بود، بلکه مانند یکی از موجودات دیگر که نیازمندند، خواهد بود.
پس تنها انگیزه خداوند لطف به مخلوقات است ، نه فایده ای برای او.
1-بقره (2) آیه 195.
2ـ همان، آیه 222.
3ـ همان.
4ـ ممتحنه (60) آیه 8.
5ـ آل عمران (3) آیه 146.
6ـ همان، آیه 159.
7ـ مائده (5) آیه 42.
8ـحدید (61) آیه 4.
9ـ بقره (2) آیه 190.
10ـ همان، آیه 276.
11ـ آل عمران (3) آیه 57.
12ـ نساء (4) آیه 36.
13ـ انعام (6) آیه 141.
14ـ انفال (8) آیه 58.
15ـ نحل (16) آیه 23.
16ـ قصص (28) آیه 76.