پرسش:
می خواهم درباره وهابیت بدانم؟
تناقض وتعارض وهابیت بدعت گذاشته شده با مکتب اهل بیت در چه چیزهایی است؟
(لطفا موارد را به صورت ریز بیان کنید)
پاسخ:
با عرض سلام و آرزوی توفیقات الهی برای شما. از مکاتبه با این سایت سپاس گزاریم.
براي شناخت وهابيت و آگاهي از خطرات آنها نسبت به دين اسلام، بايد اين مسلك انحرافي را از زواياي مختلف مورد مطالعه قرار دارد، از جمله: نحوه پيدايش و بوجود آمدن آن، و طرز تفكر آنان نسبت به دين و اولياي الهي و شعائر اسلامي، عملكرد آنها در حوزه اجتماع وسياست و...
الف) مسلك وهابيت، منسوب به محمد عبدالوهاب نجدي است و علّت اين كه آن را به خود شيخ محمد نسبت ندادهاند و نگفتهاند «محمديه» به جهت اين بوده است كه مبادا پيروان اين مذهب، نوعي شركت در نام پيامبر را پيدا كنند.
محمد بن عبدالوهاب، در سال 1115 ه.ق در شهر «عيينه» چشم به جهان گشود. از كودكي به كتابهاي تفسير، حديث و عقايد، علاقه داشت و از همان دوران جواني، اعمال مذهبي مردم «به خدا» را زشت ميشمرد، وي به مدينه رفت و در آن جا توسل مردم به پيامبر(ص) را ناپسند شمرد. محمد بن عبدالوهاب، بعد از مرگ پدر، افكار و عقايد خود را ـ كه قبلاً از سوي ابن تيميه و شاگردش ابن قيم پيريزي شده بود ـ اظهار نمود به تبليغ و ترويج و رسميت دادن آن همت گماشت.
ب) وهابيان معتقدند: هيچ انساني، نه موحد است و نه مسلمان؛ مگر اين كه اموري را ترك كند. اين امور عبارت است از:
1. به وسيله هيچ يك از رسولان و اوليا، به خداوند توسل نجويد. و در صورت توسل در راه شرك گام نهاده و مشرك ميباشد؛
2. زائران به قصد زيارت به آرامگاه رسول خدا نزديك نشوند و بر قبر آن حضرت دست نگذارند و در آن جا دعا نخوانند و نماز نگذارند و ساختمان و مسجد بر روي قبر نسازند؛
3. از پيامبر(ص) طلب شفاعت نكنند؛
4. زيارت قبور و ساختن گنبد و بارگاه براي آنان، شرك است؛
5. وهابيان بر اين باورند كه مسلمانان، در طي روزگار از آيين اسلام منحرف شدهاند؛
6. هر گونه مراسم تشييع جنازه و سوگواري حرام است.
و امثال اين موارد كه در اين مجال نميگنجد. براي آگاهي بيشتر در اين زمينه بايد كتابهاي مربوطه را مطالعه كرده اين منطق خشك و بيپايه، در تقابل با منطق وحي قرار دارد، چرا كه قرآن در موارد ياد شده نظرات صريحي و مخالف وهابيان دارد:
1. قل لا اسئلكم عليه اجرا الا المودة في القُربي ، (شوري، آيه 23).
يكي از مصاديق ابراز علاقه به خاندان رسالت و اهل بيت و ذي القري، قبرهاي آنان و تعمير آنها است. اين راه و رسم در ميان ملتهاي جهان وجود دارد و يك نوع سنّت عرفي به حساب ميآيد.
2. ... فقالوا ابنوا عليهم بنيانا... قال الذين غلبوا علي امرهم لنتخذّن عليهم مسجدا ، (كهف، آيه 21).
هنگامي كه وضع اصحاب كهف بر مردم آن زمان روشن شد و مردم به دهانه غار آمدند، درباره مدفن آنان دو نظر ابراز داشتند. آيه شريفه متذكر آن ميشود انتقاد يا لحن اعتراضي نسبت به نظر آنها ندارد. با توجه به آيه شريفه، هرگز نميتوان تعمير قبور اولياي الهي و صالحان راعملي حرام و يا حتي مكروه قلمداد كرد، بلكه آيه شريفه، به نوعي تشويق ميكند كه براي بزرگداشت اوليا و صالحان و حفظ قبرهاي آنان، بايد كوشا بود.
3. و استغفر لذنبك و للمؤمنين ، (محمد، آيه 19).
4. وصلّ عليهم ان صلاتك سكن لهم ، (توبه، آيه 103).
5. و لو انهم اذ ظلموا انفسهم جاءوك فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما ، (نساء، آيه64).
اين آيات بيانگر اين است كه طلب آمرزش پيامبر در حق افراد، كاملاً مؤثر و مفيد ميباشد. و موضوع شفاعت پيامبر(ص) و دعاي آن حضرت، نه تنها در آيات صريح؛ بلكه در احاديث عامه و خاصه و سيره صحابه نيز مشهود است.
براي آگاهي بيشتر در اين مورد ر.ك:
1. صحيح مسلم، ج 1، ص 54
2. صحيح بخاري، ج 1
3. سنن ترمذي، ج 4، ص 42 (باب ما جاء في شأن الصراط)
4. مناقب ابن شهر آشوب، ج 1، ص 12
5. شفاعت در قلمرو عقل و قرآن و حديث، استاد جعفر سبحاني
ج. وهابيان قائل به جنگ با ديگر فرقهها و مذاهب اسلامي هستند و مدعياند كه يا بايد به آيين وهابيت در آيند و يا جزيه دهند. آنان مخالف خود را متهم به كفر و شرك ميكنند و اموال، نفوس و ناموس و ديگران را حلال ميدانند. خلاصه اين كه آيات قرآني وارده درباره شرك و كفر را، بر مسلمانان مخالف خود منطبق ميكنند. و اين بزرگترين ضربه به پيكر جامعه اسلامي و مسلمانان است، (تاريخ اديان و مذاهب جهان، مبلغي آباداني، ج 3، ص 1432).
با اين تفكر بسته و خشك وهابيت بود كه وقتي كه سعوديها (در سال 1344 هجري قمري) بر مكه و مدينه و اطراف آن تسلّط يافتند، مشاهده متبرك بقيع و آثار خاندان رسالت و صحابه پيامبر را شكستند و از بين بردند، (الذريعه، ج 8، ص 261؛كشف الارتباب، ص 60 ـ 56).
براي عملكرد و كارهايي كه وهابيت در حوزه اجتماع و سياست انجام دادهاند و نگرش آنان نسبت به مسائل اجتماعي، بايد به كتابهاي تاريخي مراجعه كرد. چهره خشن و متعصب وهابيت، در عرصه سياست، حكومت و مردمداري، همان بود كه طالبان را در عمر موقت سياسيخود در كشور افغانستان به منصه ظهور رساندند. خون مردم مسلمان را بي محابا به زمين ريختند. عرض و ناموس مسلمانان را هتك كردند. و از اسلام يك چهره زشت، خشن و عقب مانده براي جهانيان ترسيم نمودند.
بنابراين وهابيت، هم در نحوه پيدايش و انعقاد تفكّر، مبغوض علماي فرقههاي مختلف مسلمين بوده است و هم در نگرش نسبت به مسائل ديني مورد رد عالمان قرار گرفته است. حتي اولين كتابي كه در رد وهابيت نگاشته شده الصواعق الالهيه فيالرد علي الوهابيه » به وسيله برادر محمد بن الوهاب (سليمان بن عبدالوهاب) نوشته شده است.
در عرصه سياست نيز جاده صاف كن دشمنان دين و اسلام بودهاند؛ اين آيين و مسلك، ساخته و پرداخته خود انگليسيها ميباشد و چه ضربه و ضرري محكمتر و بيش از اين بر اسلام و مسلمانان ميتوان تصور نمود.
در اينجا به چند عواملي از فعاليت وهابيت اشاره مي كنيم:
چند عامل را مي توان در ارتباط با گسترش اين فرقه نام برد:
1. تشديد فعاليت هاي تبليغاتي و فرهنگي وهابيت در داخل ايران و حوزه هاي مسلمان نشين خارجي (نظير حوزه قفقاز، بالكان و ساير كشورهاي مجاور ايران) كه آمادگي براي تأثيرپذيري از انقلاب اسلامي ايران مشاهده مي شود، وهابيت به عنوان جرياني انحرافي در جهان اسلام و و ابسته به استعمارگران، وظيفه جلوگيري از تداوم و گسترش جريان اسلام گرايي اصيل _ كه به دنبال پيروزي انقلاب اسلامي در سطح جهاني در حال پيشرفت است_ را بر عهده داشته و از اينرو تخريب و ايجاد تزلزل در مباني فكري و اعتقادي شيعيان به عنوان محور اصلي اين جريان را دنبال مي نمايد. از اين رو در سالهاي اخير در جهت همسويي با تهاجم فرهنگي و نظامي آمريكا عليه كشورهاي اسلامي و به خصوص ايران، فعاليت هاي تبليغي خود را در ايران توسعه بخشيده است. البته در مقابل اين تهاجم حوزه هاي علميه و نظام اسلامي، اقدامات و تدابير امنيتي و فرهنگي مناسبي _هر چند ناكافي_ اعمال نموده اند.
2. وهابيت به دليل افكار اعتقادي خاصي كه در باب شفاعت، توسل، شرك و مانند آن دارد در تعارض كامل با مذهب شيعه است؛ هر چند كه اكثريت فرقه هاي اهل سنت با تفكرات اين گروه مخالفند از اين رو گروه ياد شده همواره در تلاش است تا با تبليغات سازمان يافته (اعم از كتاب، مقاله، سخنراني و مانند آن) بيشتر شيعه را بكوبد.
3. خطر بزرگتر اين گروه، روش هاي دور از منطق اسلامي است كه در برخورد با دنيا پيش گرفته است از جمله: ظهور گروه طالبان و القاعده (به رهبري ملاعمر و اسامه بن لادن) است كه سبب بهانه جويي غربي ها شد كه مسلمانان را به تروريسم و خشونت و مخالف تمدن معرفي كنند تا جايي كه دست قدرت هاي استعماري غرب به خصوص آمريكا را در منطقه باز گذاشته و زمينه دخالت هاي نظامي و سياسي آنان در كشورهاي اسلامي فراهم ساخته، افغانستان و عراق دو نمونه بارز اين دخالت ها به شمار مي آيند.
براي مطالعه و تحقيق پيرامون وهابيت، كتابهاي معرفي شده ذيل را مطالعه نماييد:
1ـ آيين وهابيت جعفر سبحاني
2ـ برگي از جنايات وهابيها مرتضي رضوي ترجمه: ضيايي
3ـ وهابيان علي اصغر فقيهي
4ـ يا اين است اسلام واقعي ابوالفضل حسيني
5ـ فتنه وهابيت زيني دهلان ترجمه: همتي
6ـ نقدي بر انديشه وهابيان موسوي قزويني ترجمه: طارمي
7ـ تحليلي نو بر عقايد وهابيان حسن ابراهيمي
8ـ فرقه وهابي و پاسخ به شبهات آنها قزويني ترجمه: دواني
9ـ نقد و تحليلي پيرامون وهابيگري همايون همتي
10ـ اشتباه بزرگ وهابيها عيسي اهري
11ـ پيشينه سياسي فكري وهابيت درّي
12ـ تاريخ مكه هادي اميني ترجمه: آخوندي
13ـ ترجمه كشف الارتياب، ج 4 علامه سيد محسن امين ترجمه: تهراني
14ـ سخني چند با موحدين مصطفي نوراني
15- وهابيت آيتالله جعفر سبحاني