سؤال:
آيا پيامبران از نظر نزديكي و محبوبيت نزد خداوند مساوي هستند يا در درجات مختلفي قرار دارند؟
جواب:
سلام
بعثت همه انبيا از سوي خداوند موجب مي شود كه گفتار آنان از اين نظر كه وحي الهي بوده، اعتبار و ارزش يكساني داشته باشد و همه آنان از اين نظر كه حقايق به صورت وحي از سوي خداوند به آنان نازل شده، يكسان بوده اند، هم چنان كه قرآن مي فرمايد: «لا نفرّق بين احد من رسله؛(1) ميان هيچ يك از پيامبرانش فرقي نمي گذاريم » ولي اين امر موجب نمي شود كه تمامي آن ها از نظر فضيلت و مراتب قرب يكسان باشند، زيرا از اصولي كه قرآن كريم بر آن تأكيد دارد، تفاوت پيامبران از جهت فضيلت و كمال است.
«و تلك الرسل فضّلنا بعضهم علي بعض،(2) برخي از آن پيامبران را بر بعضي ديگر برتري بخشيديم».
در آيه مشابه ديگري آمده است «و لقد فضّلنا بعض النبيين علي بعض».(3)
از اين آيات به دست مي آيد كه همه پيامبران الهي از درجه كمال يكسان برخوردار نبوده و از جهت مقامات معنوي با يكديگر تفاوت داشته اند، زيرا براساس روايات برخي از پيامبران در بيداري تنها صداي وحي را شنيده اند، بي آن كه فرشته را ببينند و يا درخواب وحي به آن ها نازل مي شده و مأمور نبوده اند پيام خود را به ديگران ابلاغ كنند. برخي از پيامبران علاوه بر اين كه صداي فرشته وحي را مي شنيده اند، او را نيز مي ديده و مأمور بوده اند پيام رسالت را به مردم، ابلاغ كنند. بعضي از پيامبران بدون واسطه فرشته، وحي را از خدا دريافت مي كردند و برخي شريعت خاص داشته و اديان قبلي را منسوخ كرده اند.
اين اختلاف در مراتب، برخاسته از ويژگي هاي ذاتي، اخلاص، مجاهدات و فداكاري هر يك از آن بزرگواران بوده است .
1 – سوره بقره (2)، آيه 285.
2 – همان، 253.
3 – اسراء (17) آيه 55.