پرسش و پاسخ مهدویت
1-س : آيا امام زمان(عج) زن و فرزند دارند يا خير. اگر دارند، آيا آنها هم در حكم انسان غايب هستند يا خير؟ كيفيت خانواده حضرت را توضيح دهيد؟
رواياتى داريم كه حضرت(عج) ازدواج كرده و احتمالاتش متعدد است. احتمال است كه فقط در عمر طبيعى غيبت :ج صغرا اين بوده و احتمالاً زن و فرزند دارد و بعضى از علما به روايات آن تصريح مىكنند؛ و اگر حضرت زن و بچه داشته باشند، حكم حضرت بر آنها[خانواده حضرت] جارى نيست و شايد قانون زندگى طبيعى و مرگ طبيعى بر اينها جارى شود.
2 -س : در چه شهرهايى احتمال دارد آنها [ خانواده حضرت ]باشند؟
ج -مسأله جزيره خضرا و غير آن سندش به آن صورت است كه نمىتواند انسان به آن اعتماد كند و همچنين نمىتواند آن را رد كند؛ ولى اثبات اينكه در يك جاى مخصوص باشد ما چيزهاى قطعى از ائمهعليهم السلام داريم كه اصل و مركزش مدينه است. البته احتمال دارد كه حضرت خانواده را به جاهاى ديگر منتقل كند؛ ولى اصل مركز و پايگاه حضرت مهدى(عج)، مدينه منوره است.
3-س : چه مانعى دارد خداوند متعال به جاى زنده و غايب نگه داشتن امام زمان(عج) در لحظه مقرر ايشان را خلق كند؟
ج : اين مربوط به سيستم هدايت الاهى است. اگر اينطور بخواهيم بگوييم، سؤال خيلى مطرح است؛ مثلاً مسأله آخرت، چرا روشن نيست، «ان الساعة آتية أكاد اخفيها...(105)» اين سيستم الاهى است كه براى وجود آدم و فرزندان آدم روى زمين، امتحان غيب و شهادت است، روشنايى و عدم روشنايى، وجود خود تبارك و تعالى مىتواند بهگونهاى روشن باشد كه كسى نتواند نفس بكشد و هيچ شكى باقى نماند: «إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيهِمْ مِنَ السَّماءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَقُهُمْ لَها خاضِعينَ.»(106) اين روش امتحان است، اخراج ما بالقوه الى ما بالفعل از ايمان بشر و امتحان است.
4-س : آيا علت غيبت - چنان كه در بعضى از روايات آمده - خوف از اعداء دين است يا نه؟ اگر جواب مثبت است، چرا نسبت به اوليا و مؤمنين به نحو عموم ظاهر نمىشوند و افاضه فيوضات ظاهرى نمىفرمايند؟
ج : من اعتقاد دارم كه تمام رواياتى كه در تحليل سرّ غيبت آمده حكمتهاى مختلف دارد، خوف از كشته شدن و ... من اعتقاد دارم به مضمون اين حديث «إِنَّ وَجْهَ الحِكْمَة فى ذلكَ لاُيَنْكَشِفُ إِلاَّ بَعْدَ ظُهُورهِ»(107) وقتى كه ظاهر مىشود، سرّ و حكمت غيبت را مىفهميم و متوجه مىشويم چه كارهايى كرده و جريان غيبت چه بوده است. آنچه الان مىتوانيم بگوييم حكمت اللَّه و علم خدا دليل آن است. خدا اين كار را كرده به جهت حكمتى بوده. فهم آن بعد از ظهور حضرت منكشف مىشود.
5-س : يقولون بأن الامامعليه السلام بعد ان خرج بأذن ربه، يقاتل بالسيف يعنى القائلون يعتقدون بأن المقصود من السيف هنا، هو نفس سيف بما هو هو، هذا صحيح ام لا؟ (108)
ج : از مجموع رواياتى كه درباره حركت ظهور حضرت(عج) آمده است، متوجه مىشويم كه از همان وسايلى كه در زمان حضرت هست استفاده مىكند و نص روايات مختلف است مثلاً «...أما انه سيركب السَّحابَ و يرقى فى الاسباب...»(109) و يا «ينزل فى سبع قبابٍ مِنْ نور لايعلم فى أيهّا، هو حينَ ينزل فى ظهر الكوفة»؛(110) وقتى از مدينه وارد عراق مىشود با هفت گنبد از نور وارد مىشود كه معلوم نيست در كدام يك است. يا مثلاً «فاذا هزَّ رايته أَضاءَ لَها بين المشرق و المغرب.»(111) يا مثلاً اين 313 نفر از يارانش حكام العالم با ايشان مستقيماً صحبت مىكنند و غيره. من اعتقاد دارم از همان وسايل عصرش استفاده مىكند و هر پيامبرى و امامى از همان وسايل عصرشان استفاده مىكردند. صاحب الزمان(عج) هم همينطور. به علاوه معجزاتى كه دارد، عصاى موسى و غيره، خاتم سليمان، و معجزاتى كه از خودش نشان مىدهد و شايد وسايلى كه حضرت استفاده مىكند پيشرفتهتر از وسايل عصرش باشد؛ عن ابىعبداللَّهعليه السلام: «العلم سبعة و عشرون حرفاً فجميع ما جاءت به الرسل حرفان ... فاذا قام قائمنا اخرج الخمسة و العشرين حرفاً...»( 112)
6-س : زمانهاى پيشبينى شده براى ظهور حضرت بقية اللَّه الاعظم (عج) را چگونه ارزيابى مىكنيد؟ با توجه به اينكه ظاهراً خيلى از علائم ظهور به ادعاى عدهاى از بزرگان محقق شده است.
ج : توقيت كار درست و صحيحى نيست. ائمهعليهم السلام فرمودهاند: «اِنّا اهل بيتٍ لا نوقَّتْ و قد قالَ محمدصلى الله عليه وآله: كذِب الوقَّاتون»(113)؛ و بر حسب روايات، من اعتقادم اين است كه تمام علامات بعيده متحقق شده است، فقط علامات سال ظهور مانده است.
7-س : چگونه مى شود عمر طولانى حضرت صاحب الامرعليه السلام را قبول كرد با اينكه ظهورشان در سن چهل سالگى خواهد بود؟
ج :الان مسأله عمر و ژن حل شده است. عمر طولانى حضرت(عج) نه استحاله عقلى دارد و نه استحاله عادى. امروزه به وسيله ژن راههاى طولانى شدن عمر وسايل و شيوههايى كه مىتواند ژنها و وضع انسانها و جوانى انسانها را حفظ كند، بررسى مىكنند. از نظر علمى اين ممكن و قابل تحقق است. خداوند تبارك و تعالى اين معجزه را در حق حضرت خضرعليه السلام انجام داد و همه در اين باره متفق القول هستند. اهل تسنن هم در صحاح به اين اشاره دارند. دجال مخلوق است و عمرش طولانى است. دجال، از زمان پيامبر (ص) بوده و در مدينه متولد شده است و عمرش طولانى است، حتى طولانىتر از عمر حضرت(عج)؛ يعنى دجال كه خودش دشمن خدا است، دشمن خدا متولد به عمر طولانى است؛ يعنى چگونه مىشود طول عمر براى دشمن خدا ممكن باشد، ولى براى ولى اللَّه ممكن نباشد. لذا ما مىگوييم نه استحاله عرفى و نه استحاله عقلى دارد.
به اين مسأله تمام مسلمين بلكه تمام اديان اعتقاد دارند؛ مثلاً مسيحيان اعتقاد دارند به زنده بودن حضرت الياس و حضرت مسيح عليهما السلام كه هنوز زنده و در آسمان است.
8-س : شغل امام زمان(عج) در دوران غيبت چيست؟ اصولاً حضرت شبانه روز را به چه كارى مشغول است؟
ج -كارهاى حضرت(عج) از نظر تكوينى كارهاى بزرگى است. جنود اللَّه فى الارض برنامه دارند. مشغولند و فعال هستند؛ مثلاً حضرت موسى - على نبينا و آله و عليه السلام - چند روز با حضرت خضرعليه السلام بود با هم كارهايى را انجام دادند. اين كارهايى كه حضرت خضر(ع) كرد نمونه كار حضرت است؛ ولى اينها كارهاى كوچك هستند. كارهاى حضرت خيلى بزرگ و مربوط به دولتها است و تمام دستورهاى خدا را اجرا مىكنند. برنامه دارند و هدفشان براى حفظ وضع ايمانى جهان و رساندن جهان به نقطه ظهور است.
10-س : ويژگى هاى ممتاز ياران امام زمان(عج) را بيان كنيد؟
ج -ياران حضرت(عج) ياران خاص هستند كه وزراى ايشان هستند؛ يعنى حكام دنيا كه 313 نفر هستند، اينها از كبار اولياء اللَّه هستند. روايات مختلف درباره صفاتشان داريم از منابع سنّىها و رواياتى از منابع خودمان كه آن افراد خير اهل الارض هستند. روايت داريم كه افضل از اصحاب ابىعبداللَّه الحسينعليه السلام هستند؛ ولى معلوم نيست كه اين سندش صحيح باشد. به هر حال ياران حضرت درجهشان بالا است.
روايتى داريم كه بعضى كارها را حضرت انجام مىدهد و بعضى از ياران به حضرت اعتراض مىكنند و شك مىكنند و حضرت برايشان دليل مىآورند؛ مثلاً در بعضى اوقات يكى از بزرگان يارانش مىلرزد و مىگويد: خيلى خون ريختى، خيلى آدم كشتى![ فضل ابن شاذان، عن عبداللَّه بن سنان عن ابىعبداللَّه الصادقعليه السلام قال: يقتل القائمعليه السلام حتى يبلغ السوق قال: فيقول له رجل من ولد ابيه: انك لَتُجْفِلُ الناساِجفالَالنَعَم فبعهدٍ من رسول اللَّهصلى الله عليه وآله او بماذا؟ «...يخرج القائمعليه السلام عهداً من رسولصلى الله عليه وآله». (114)] درجه آنها بدون شك خيلى بالا است. من احتمال مىدهم كه درجه اين ياران بعد از كارشان با حضرت رشد مىكند و بعداً حكّام جهان مىشوند و حضرت يك پيمان و «عقد اتفاق» با اصحابش انجام مىدهد و آن مشورت درامور كلى است و بعداً خودش از قدرتى كه خدا به او داده به اين ياران مىدهد؛ مثلاً مىگويد به يارانش، «اذا قام القائم ابعث فى اقاليم الارض فى كل اقليم رجلاً يقول عهدك (فى) كفك فإذا وَرَدَ عليك ما لا تفهمه و لا تعرف القضاء فيه فانظر إلى كفك و اعمل بما فيها...»(115) اگر خواستيد يك نظر بدهيد و قضاوتى بكنيد و شك كرديد، نگاه كن به كف دستت مىبينى حكمش را. اين اعمال ولايت تكوينى حضرت(عج) است. يا مىتوانند با حضرت تماس بگيرند و صحبت بكنند و همديگر رامىبينند و جواب مسأله را از ايشان مىپرسند. به هرحال مقام آنهاخيلى بالا است؛ ولى من نمىدانم كه بالاتر از اصحاب امام حسينعليه السلام باشند.
11-س : آيا امكان دارد براى امام زمان(عج) درحال حاضر حوادث طبيعى اتفاق بيفتد؛ مثلاً سرماخوردگى، مريضى، تصادف، سيل و زلزله و چنين خطراتى هست يا نيست. اگر بفرماييد نيست، پس دعاهايى كه توصيه شده براى سلامتى و دستور صدقه براى سلامتى آن حضرت، چگونه قابل توجيه است؟
ج : از يك جهت ما مىدانيم كه قطعاً خداوند تبارك و تعالى آقا را حفظ مى كند تا به هدفش برسد. حتى اگر ما دعا نكنيم، «وعداللَّه» است «ان هذا شىء وعداللَّه و رسوله و اهل بيته.»(116) اين را مىدانيم حتى اگر تمام اهل زمين عليه حضرت دعا كردند و يا اگر ما دعا نكرديم باز هم محفوظ است. دعا براى حضرت(عج) فايده ندارد و بيشتر براى خودمان است كه مرتبط به حضرت باشيم. دعا مىكنيم براى حفظ حضرت كه ما محفوظ باشيم. مثلاً يك كارى داريم حل نشده است دعا براى تعجيل حضرت براى حل مشكل خودمان است و نفع اين دعاها براى خودمان است و الا خداوند تبارك و تعالى نقشه و هدفش اين است كه حضرت را به نتيجه و هدف برساند.
12-س : اين نكته كه امام زمان(عج) را خانمى در ايران به شهادت خواهد رساند، چقدر درست است؟
ج-من در لبنان شنيدم خانمى از اهل كوفه، در نجف شنيدم خانمى از اهل كوفه در مسجد كوفه و اينجا آمدم شنيدم خانمى از ايران آقا را به شهادت مىرساند. تتبع كردم هيچ روايتى را نديدم و اصلاً اين روايت هيچ منبعى ندارد. مطلب ديگر اينكه روايتى كه مىگويد بعد از 7 سال يا 9 سال حضرت به شهادت مىرسد، ديدم اصل اين روايت كه حكومت حضرت 7 سال يا 9 سال است، اصلش سنى است. ما روايتى از ائمهعليهم السلام نداريم. همين راوى سنى مىگويد از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدم «كم يملك المهدى(عج)»، قالصلى الله عليه وآله: «يخرج من عترتى يملك سبعاً او تسعاً فيملاء الارض قسطاً و عدلاً.(117)» حالا چرا نمىگويد هفت، گفت: تا پرسيديم از پيامبرصلى الله عليه وآله كه مهدى موعود(عج) چقدر حكومت مىكند، «اشار بيده خمساً واثنين(118)». شايد اين اشاره به 5 مرحله و شايد 5 قرن باشد. روايتى نداريم كه حكومت حضرت مهدى(عج) كوتاه باشد و بعد به شهادت مىرسد. من روايتى را ترجيح مىدهم كه مىگويد: حضرت(عج) قيام مىكند تا اينكه جهان را پر از عدل و نور خدا كند و زحمات انبيا را به ثمر برساند. پس معقول نيست كه مدتى كوتاه حكومت بكند. معقول اين است كه 12 نفر بعد از حضرت از اولاد حضرت حكومت بكنند. بعداً رفت و آمد به زمين و آخرت طبيعى مىشود. اينقدر پيشرفت مىشود كه برگشتن كسى از بهشت مثل امام حسينعليه السلام از عالم آخرت و اينكه بيايد و حكومت كند، چيزى معقول مىشود و رجعت شروع مىشود و روايت صحيح داريم، «أوَّلُ مَنْ يَرْجِعُ إلَى الدُّنيا الْحُسَيْنِ بنِ عَلِى عليهما السلام»(119) بعد از امام حسين عليه السلام و حكومتش پيغمبر و اميرالمؤمنين صلوات اللَّه عليهم بر مى گردند.