اختلافات شیعه و سنت در اسلام در چه مسائلی است؟

پرسش:

اختلافات شیعه و اهل سنت در اسلام در چه مسائلی است؟

پاسخ:

با عرض سلام و آرزوی توفیق الهی و قبولی طاعات. از مکاتبه با این سایت سپاس گزاریم.
پيدايش دو مكتب شيعه و سني به دواختلاف  مهم برمي گردد:
1_ اعتقاد به عصمت اهل بيت(ع) و معيار بودن فرمايش آنان در احكام و مسائل ديني، نيز دوازده امام كه شيعيان پذيرفته اند و بر اساس آن برخي از مسائل اصول ديني و بسياري از احكام و مسائل فروع مذهب اماميه شكل گرفته است.
2_ اعتقاد به عدالت صحابه كه همه، يا بسياري از عالمان اهل سنت آن را پذيرفته اند و بر اساس آن برخي از اصول و بسياري از فروع ديني آنان شكل گرفته است.
بر اساس اعتقاد به اهل بيت كه شيعه آن را پذيرفته است، مي گويد: پيامبر(ص)، حضرت زهرا(س)، امام علي(ع)، امام حسن(ع)، امام حسين(ع) و نه امام از فرزندان امام حسين(ع) تا حضرت مهدي(عج) از موهبت عصمت بهره مندند. آنان الگوهاي شايسته و انسان هاي كاملي هستند كه از گفتار و كردار آنان مي بايست اسلام را شناخت. اسلام را مي بايست از دريچة سنت آنان نگريست و تفسير صحيح از اسلام و احكام و قواعد و اعتقادات اسلام، از طريق آنان درست است و هر تفسيري كه آنان ارائه نمودند، درست است و ما آن را مي پذيريم.
طبيعي است آناني كه حجيّت سخنان امامان(ع) را قبول ندارند، در شناخت اسلام (هم در بعد جهان بيني و هم در بعد ايدئولوژي) با شيعيان تفاوت داشته باشند. از اعتقاد و عدم اعتقاد به امامت و پيشوايي اهل بيت در امور دين، در ميان مسلمانان در حوزه هاي فردي و اجتماعي مسلمانان نمودهاي فراواني دارد كه به روشني در حوزة فرهنگي شيعه و سني خود را نشان مي دهد.
بر اساس اعتقاد بسياري از اهل سنت به عدالت و تنزيه صحابه، آنان بدون اين كه دربارة يكايك صحابه تحقيق كنند، تمامي روايات صحابه را مي پذيرند، اين رويكرد موجب مي شود رواياتي را كه از ديدگاه شيعيان فاقد اعتبار و حجيّت است، بپذيرند و به آن عمل كند.
پذيرش بي چون و چراي روايات صحابه كه ريشه در اعتقاد به تنزيه و عدالت صحابه دارد، موجب پيدايش تفاوت ها و اختلافات در حوزة فرهنگي مسلمانان بين دو شاخة شيعه و سني مي گردد.
آيا در زمان پيامبر(ص) و امام علي(ع) اين اختلافات بود؟
در زمان پيامبر(ص) همة مسلمانان به يك گونه نماز مي خواندند و وضو مي ساختند. در اين زمان شعبه ها و فرقه هاي مذهبي معنا نداشت، چون همه اقرار داشتند كه آن چه پيامبر(ص) بيان مي كند، درست است.
اختلافات كم كم از هنگام رحلت پيامبر به بعد شكل گرفت. اولين اختلاف در مسئله ولايت و خلافت بعد از پيامبر(ص) بود كه ريشة بسياري از اختلافات در اين مسئله قرار دارد. برخي از اختلافات در فروع و احكام ديني در زمان چند خليفة اوّل پديد آمد، مانند نماز «تراويح» كه در شب هاي ماه رمضان نمازهاي مستحبي را اهل سنت به جماعت مي خوانند. اين از سنت عمر برخاسته است و در زمان امام علي(ع) وجود داشت. حضرت به مبارزه با اين عمل بدعت آلود پرداخت، ولي مردم آن را نپذيرفتند. كوتاه سخن اين كه اختلافات بعد از پيامبر(ص) تدريجاً در بستر زمان شكل گرفته است. و در آغاز وجود نداشت.
به جهت رعايت اختصار از ذكر يكايك اختلافات خودداري مي كنيم. مي توانيد در اين باره به كتاب نشانه هاي دو مكتب اثر سيد مرتضي عسگري مراجعه نماييد.