پرسش:
لطفا در مورد کتاب بحارالانوار توضیح داده وبگویید آیا 110 جلد ان به زبان فارسی ترجمه شده و همچنین قیمت کل کتاب ومحل خرید ان را ذکر کنید؟وطبق روایات بهتر است قران تا چه مدتی ختم شود ؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
بحار الانوار اوّلین دائرة المعارف و مفصّلترین مجموعه حدیثی شیعه است. این کتاب مهمترین اثر علمی علاّمه مولی محمّدباقر بن محمّدتقی مجلسی ـ قدّس سرّه الشریف ـ (1037 ـ 1111 هـ.ق) به شمار میرود. وی که معروفترین عالم در عهد صفویه و عدهدار منصب «شیخ الاسلامی» است، با آنکه نقش مؤثری در مسائل اجتماعی و سیاسی دولت صفویه داشت، امّا هرگز از تحقیق و تدریس و تألیف فاصله نگرفت.
علاّمه مجلسی گرچه ابتداء به علوم عقلی ـ که در آن زمان متداول بود ـ گرایش داشت، امّا به زودی تغییر عقیده داده و به حدیث و علوم نقلی روی آورد و همه توان خود را صرف آن نمود و تحوّلی عظیم در کشور و حوزه علمیه اصفهان پدید آورد و خود نقطه عطف مهمّی در سیر تاریخ حدیث گردید. بیش از هفتاد کتاب و رساله به زبانهای فارسی و عربی تألیف کرد که بحار الانوار یکی از این کتابها است که حاصل چهل سال تلاش و تحقیق مداوم اوست.
این کتاب بهترین منبع و مرجع برای تحقیق در موضوعات دینی است. هیچ دانشمند و محقّق در علوم اسلامی نیست که از آن بینیاز باشد. از این رو همواره مود توجه دانشپژوهان بوده است.
هدف از تألیف:
علاّمه مجلسی از اینکه میدید در زمان او کتابهای روایی کمتر مورد مراجعه قرار میگیرند، شدیداً رنج میبرد. او پس از مطالعاتی که انجام داد، این امر را معلول دو چیز دانست: اوّل: پراکندگی روایات در میان کتابهای گوناگون. دوم: انجام نشدن یک کار تحقیقی عمیق و جامع پیرامون روایات که باعث بیرونقی و مهجور بودن علوم نقلی گردیده است.
بدین منظور و برای رفع این کاستی، نخست دست به تألیف فهرستی برای ده کتاب از کتابهای روایی زد و پس از پایان آن به نوشتن بحار الانوار مشغول گردید و تا پایان عمر شریفش به جمعآوری و شرح و تفسیر روایاتی که در کتابهای مختلف پراکنده بودند اشتغال داشت؛ و به این طریق از مفقود شدن روایات جلوگیری به عمل آورد. در این کتاب تمام روایات حتی آنها که از سند صحیح و قطعی برخوردار نیستند، جمعآوری شده است.
بحار الانوار که طبق چاپ کمپانی در 26 مجلّد و در چاپ جدید یکصد و ده مجلّد است، مشتمل بر بیش از 2300 باب است. در ابتدا هر بابی بخش عمدهای از آیات قرآن کریم مربوط به آن موضوع همراه با تفسیر آنها را ذکر میکند ـ که این خود اوّلین تفسیر موضوعی قرآن مجید به شمار میرود ـ سپس اکثر روایات مربوط به آن باب را همراه با شرح و توضیح آنها ذکر میکند. از این جهت روش او در این کتاب شباهت بسیاری به روش مرحوم فیض کاشانی در «الوافی» دارد.
خصوصیات و ویژگیهای این کتاب را در این چند نکته میتوان خلاصه کرد:
اوّلاً: جامعیّت آن نسبت به همه علومی که حدیثی از ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ در ارتباط با آنها صادر شده است، اعمّ از عقائد، معارف، فقه، اصول، تفسر، آداب و سنن اجتماعی، تاریخ و... و در همه این علوم از دیدگاه یک نفر محدّث اظهار نظر شده است.
دوم: دقّت بسیار زیاد در نقل متون احادیث از بهترین منابع اصیل و نسخ خطّی که مؤلّف در اختیار داشته است،با اشاره به اختلاف نسخ آنها.
سوم: شرح و تفسیر مشکلات احادیث، و تفکیک بین روایت و درایت. با توجّه به آنکه دقّت نظر و خوش فهمی علاّمه مجلسی بینظیر است.
چهارم: گردآوری اکثر روایات و ادلّه مربوط به هر موضوع به طوری که مراجعه کننده به آن غالباً از سایر کتابها بینیاز است.
پنجم: بحثها و تحقیقات مستقلّی که در بحار الانوار آمده و هر کدام در حکم یک رساله مستقل میباشد.
ترجمه بحار الانوار:
ترجمه بحار الانوار شامل تمام مجلدات آن نمیشود، بلکه بعضی از مجلدات آن ترجمه شده است که مجموعاً سی جلد میشوند:
1ـ پنج جلد از باب امامت،
2ـ خلاصه چند جلد از کتاب معاد که در یک جلد چاپ شده است،
3ـ تاریخ ائمه معصومین(ع) مانند حضرت زهرا(س)، امامان: حسن ، حسین، سجاد، موسی بن جعفر، باقر و همچنین حضرت مهدی(ع)
4ـ ده جلد از کتاب السماء و العالم بحار الانوار.
برای اطلاع بیشتر میتوانید به جلد اوّل المعجم المفهرس لألفاظ أحادیث بحار الانوار، چاپ دفتر تبلیغات مراجعه نمایید.
اگر رایانه در اختیار دارید، با تهیّه نرمافزار گنجینه معرفت ترجمه بحار الانوار میتوانید به مقصود خود برسید که این نرمافزار شامل توضیحاتی درباره بحار الانوار و مرحوم مجلسی و همچنین ترجمه برخی مجلدات را دارد.
درباره قیمت کتاب و تهیه سیدی آن میتوانید با شماره تلفن (7832707 ـ 0251 قم ) تماس بگیرید.
ختم قرآن :
از نگاه روایات، ختم قرآن به حسب زمان و مکان فرق میکند، مثلاً در ماه رمضان درباره ختم قرآن از امام کاظم(ع) سؤال میکنند، امام در پاسخ میفرماید: «افعل فیه ما استطعتَ؛ در ماه رمضان هر آنچه که در توان داری، قرآن تلاوت کن و آن را ختم نما».(1)
در حدیث دیگر امام باقر(ع) میفرماید: «مَن ختم القرآن بمکة من جمعةٍ إلی جمعة، کسی که در مکه است و زائر خانه خدا است، شایسته است هفتهای یک بار (از جمعه تا جمعه) ختم قرآن کند».(2)
اما در ایام معمولی در حدیثی از حضرت صادق(ع) گزارش شده که راوی میپرسد: آیا قرآن را در یک شب ختم کنم؟ حضرت در پاسخ فرمود: من خوش ندارم که در کمتر از یک ماه قرآن را ختم کنم».(3)
بنابر این طبق حدیث مزبور ختم قرآن مناسب است در ایام معمولی در یک ماه انجام گیرد.
پینوشتها:
1ـ بحار الانوار، ج 95ن ص 5.
2ـ همان، ج 96، ص 371، حدیث 4.
3ـ اصول کافی، ج 4، ص 422، حدیث 1.
.