عثمان چگونه توانست قرآن را به شکل يک واحد در آورد؟

پرسش:

شيوه نزول قرآن چگونه بود، آيا آيه آيه نزول مي شد، يعني آيه اي از اين سوره و آيه اي از آن سوره نازل مي شد و عثمان چگونه توانست قرآن را به شکل يک واحد در آورد؟
پاسخ:

سلام و اهدای امید خدمت شما

قرآن به صورت هاي مختلف نازل شده است. البته بيشتر سوره ها به طور کامل بر پيامبر نازل مي شدند و حضرت آنان را بر مردم تلاوت مي کرد.
 تکرار شدن آيه بسم الله الرحمن الرحيم نشانه تمام شدن سوره قبل و شروع سوره جديد بود و گاهي هم در اثر حوادث و وقايعي آياتي نازل مي شد که پيامبر مي فرمود اين آيات را در فلان جاي فلان سوره قرار دهيد.
ترتيب آيات و سوره ها هم بنا بر نظر غالب عالمان اسلام، ترتيبي است که پيامبر معرفي کرده و خليفه اول و دوم و عثمان فقط قرآن را به صورت کتاب واحد ارائه کردند. قبل از آن گر چه پيامبر ترتيب آيات و سوره ها را معين کرده بود، ولي قرآن به صورت کتابي جمع آوري شده و مجلد نبود، بلکه مجموعه­اي از نوشته بر پوست و استخوان و لوح و...، در همياني کنار مرقد پيامبر بود؛
رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم به امام علي عليه السلام وصيت کرد آن را به صورت کتابي با شرح و تفصيل به جامعه ارائه دهد و حضرت اين کار را کرد، ولي حکومت تلاش ايشان را نپذيرفت و خود به اين مهم اقدام کرد و آن را به صورت کتابي تدوين شده و مجلد ارائه کرد .
 در زمان عثمان نيز چون مصحف هاي متعددي وجود داشت که با توجه به تفسيري بودن بعضي، امکان اختلاف در قرآن در آينده داده مي شد، ايشان براي جلوگيري از اين احتمال خطر، مصحف ها را جمع آوري کرده و مصحف و قرآن جمع آوري شده توسط خليفه اول و دوم را تکثير کرد و به سراسر جهان اسلام فرستاد و بقيه قرآن ها را از بين برد. به شکل واحد در آوردن عثمان بدين گونه بود که مانع شد بيانات تفسيري که در مصحف هاي صحابه در لابلاي آيات نوشته بود، در آينده به عنوان قرآن شناخته و در مورد قرآن و آيات آن اختلاف شود. (براي آگاهي بيشتر به کتاب تاريخ قرآن کريم، دکتر سيد محمد باقر حجتي مراجعه کنيد.)