پرسش:
رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) هنگام خواندن كدام آيه مى گريست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
در روايتى از امام صادق(عليه السلام) آمده است كه هر گاه پيامبر آيه 61 سوره يونس را تلاوت مى فرمود، به شدّت مى گريست. متن آيه چنين است: (وما تَكونُ فى شَأن و ما تَتلوا مِنهُ مِن قُرآن ولا تَعمَلونَ مِن عَمَل اِلاّ كُنّا عَلَيكُم شُهودًا اِذ تُفيضونَ فيهِ وما يَعزُبُ عَن رَبِّكَ مِن مِثقالِ ذَرَّة فِى الاَرضِ ولا فِى السَّماءِ ولا اَصغَرَ مِن ذلِكَ ولا اَكبَرَ اِلاّ فى كِتاب مُبين؛ در هيچ حال (و انديشه اى) نيستى، و هيچ قسمتى از قرآن را تلاوت نمى كنى، و هيچ عملى را انجام نمى دهيد، مگر اينكه ما گواه بر شما هستيم در آن هنگام كه وارد آن مى شويد و هيچ چيز در زمين و آسمان از پروردگار تو مخفى نمى ماند، حتّى به اندازه سنگينى ذرّه اى؛ و نه كوچكتر و نه بزرگتر از آن، مگر اينكه (همه آنها) در كتاب آشكار (و لوح محفوظ علم خداوند) ثبت است.)
اين آيه، درس بزرگى براى همه مسلمانان است كه مى تواند آن ها را در راه حق به پيش ببرد و از كج روى ها و انحرافات باز دارد و جامعه اى صالح و پاك را به وجود آورد. آيه ياد شده، به همه ما هشدار مى دهد كه هر گامى كه بر مى داريم و هر سخنى كه مى گوييم و هر انديشه اى كه در سر مى پرورانيم و به هر سو كه نگاه مى كنيم و در هر حالى كه هستيم، نه تنها ذات پاك خدا، بلكه فرشتگان او نيز مراقب ما هستند و با تمام توجّه ما را مى نگرند. در پهنه آسمان و زمين، كوچك ترين حركتى از علم پروردگار پنهان نمى ماند؛ نه تنها پنهان نمى ماند، بلكه همه آن ها در لوح محفوظى كه اشتباه و دگرگونى در آن راه ندارد، ثبت و ضبط مى شود. با توجّه به معناى بلند آيه، علّت گريستن پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) هنگام شنيدن آن نيز معلوم مى گردد.[1]
[1]. ر.ك: تفسير مجمع البيان، مرحوم طبرسى، ج 5، ص 203، نشر مؤسسه اعلمى ؛ تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى و ديگران، ج 8، ص 331، دارالكتب الاسلامية.