استخاره از نظر اسلام چه حکمی دارد؟

پرسش:
استخاره از نظر اسلام چه حکمی دارد ؟
جایگاه مشاوره (مشورت با دیگران) و استخاره( مشورت با خدا) کجاست؟
عمل به استخاره واجب است یا مستحب؟
پاسخ:
با سلام و ادب
اگر انسان استخاره کند ، عمل به نتيجه استخاره واجب نيست .
امام خميني (ره)در پاسخ اين سؤال كه وقتى در عمل چيزى استخاره كرديم، بد آمد، آيا استخاره ملاك عمل است ؟
فرمود:
استخاره از اصول اعتقادي نيست كه اعتقاد به آن لازم باشد . در مورد تحيّر مانعي ندارد که استخاره گرفته شود و به آن عمل شود.[1]
از آن جهت که استخاره براي رفع حيرت و سردرگمي ، و طلب خير از خداوند مي باشد، بهتر است با نتيجه استخاره مخالفت نشود. مدتي صبر کند . بعد از گذشتن مدت زماني که عرفا موضوع استخاره اي که گرفته است ،منتفي مي شود، بر خلاف مفاد استخاره عمل کند.
رواياتي نسبتا زيادي در مورد استحباب استخاره وارد شده است.
روايات را مرحوم شيخ حر عاملي در کتاب وسائل الشيعه نقل کرده [2]و روايات معتبر است.
مشاوره از امور بسیار پسندیده است .خداوند متعال به پیامبر عظیم الشان دستور به مشاوره می دهد با وجود این که اایشان از عقل عالی بهره مند بوده و دارای علم وافر در تمامی امور است .
مشاوره زمانی واجب است که به کمک آن ،از گناه وحرام جلوگیری شود .
ودر صورتی حرام است که حقی پایمال ویا واجبی ترک شود وچنانچه با مشاوره ،به انجام خیرات وامور مستحسن روی آورده شود وعقل کامل گردد ،امری نیکو خواهد بود وممکن است در شمار مستحبات قرار گیرد.
در تفسسیر شبر ذیل آیه ی "وشاورهم فی الامر "آمده است که در هر امری که وحی به تو نشده مشورت نما تا سنت مشاوره برای امت تاسیس شود .[3]
حضرت آیت الله خامنه ای در استفتائات خود فرموده اند :...در هر امر مباحی که شخص راجع به آن تردید و حیرت داشته باشد به طوری که قادر بر اتخاذ تصمیم نباشد، می توان استخاره گرفت و از نظر شرعی عمل به استخاره واجب نیست هر چند بهتر است انسان با آن مخالفت نکند.
شایسته است انسان در اموری که می خواهد راجع به آنها تصمیم بگیرد ابتدا تأمل و دقت کند و یا با افراد با تجربه و مورد اطمینان، مشورت نماید و در صورتی که با این کارها تحیر او برطرف نشد می تواند استخاره کند[4]

1. امام خميني ،استفتاآت ، ج 2 ،ص 28 سؤال 73و74.
2. وسائل الشيعه، ج 8، ص 78 به بعد.
3. تفسیر شبر ،سوره آل عمران ،آیه 159،ص102.
4. خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س1436و1437.