پرسش:
چرا ما به امامان و پيامبران متوسل مىشويم؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
1ـ ما هم مىتوانيم حاجتهايمان را به طور مستقيم از خدا بخواهيم و هم مىتوانيم از پيامبران يا امامان بخواهيم كه برايمان دعا كنند و حاجتهايمان را از خدا بخواهند.
2. زمانى كه پيامبران و امامان زنده بودند نيز در بسيارى از مواقع مردم ازآنها مىخواستند برايشان دعا كنند و حاجتهايشان را از خدا بخواهند.
3. خدا مؤمنان را تشويق مىكند كه از پيامبر بخواهند برايشان دعا كنند. و وعده داده است كه اگر پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) از خدا بخواهد كه آنان را بيامرزد، خدا آنها را مىآمرزد.
4. كسانى كه مىگويند درخواست حاجت از غير خدا جايز نيست در گمراهى آشكارى به سر مىبرند.
توضيح نكته اول: درخواست حاجت از غير خداوند دو گونه است:
1. اگر براى امامان يا پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) قدرت مستقلى در برابر قدرت خدا قائل شويم و معتقد شويم اگر كارى را خدا نخواهد باز هم پيامبر يا امامان مىتوانند انجام دهند، اين عقيده ناپسند است، ولى هيچ مؤمنى چنين عقيدهاى ندارد; مثلا خود شما كه دعا مىكنيد و از پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) يا امام حسين(عليه السلام) مىخواهيد كه حاجت شما را برآورده كند، امام حسين(عليه السلام) را از خدا بالاتر مىدانى؟ يا فكر مىكنيد اگر كارى را خدا نخواهد امام حسين(عليه السلام)مىتواند انجام دهد؟ چنان كه تو هرگز چنين فكر نمىكنى، هيچ مؤمنى اين گونه فكر نمىكند.
2. اگر براى پيامبر و امامان قدرت مستقلى قائل نشويم، بلكه معتقد باشيم اگر پيامبران يا امامان براى ما دعا كنند، خدا دعاى آنها را اجابت مىكند، اين عقيده پسنديده و خوبى است و همه ما چنين عقيدهاى داريم و خود قرآن هم به ما دستور مىدهد كه چنين كنيم كه در بندهاى بعدى بيشتر توضيح مىدهم.
توضيح بند دوم: چنان كه گذشت، در زمان پيامبران نيز مردم از آنان مىخواستند كه برايشان دعا كند; مثلا برادران حضرت يوسف به حضرت يوسف ظلم كردند، ولى وقتى به اشتباه خود پى بردند، نزد پدرشان آمدند و گفتند: پدر! از خدا بخواه كه گناهان ما را بيامرزد. [يعقوب] گفت به زودى براى شما از پروردگارم آمرزش مىطلبم كه او آمرزنده و مهربان است. (يوسف، آيه 97ـ98)
اگر متوسل شدن به ديگران گناه داشت حضرت يعقوب كه پيامبر خدا بود چرا به فرزندانش نگفت: فرزندان من! اين كه من براى شما دعا كنم گناه دارد. برويد از اين گناه توبه كنيد و خودتان براى خود دعا كنيد، در حالى كه حضرت يعقوب با خوش رويى پذيرفت و براى فرزندانش دعا كند. ما نيز همچون فرزندان حضرت يعقوب به خودمان ظلم كردهايم. به اين سبب از پدرهاى معنوى و پدرهاى روحانى خود يعنى پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) و امامان مىخواهيم از خدا بخواهند كه گناهان ما را بيامرزد و مطمئن هستيم پدران معنوى مهربانمان براى ما دعا خواهند كرد.
3. خدا مىفرمايد: و اگر كسانى كه به خودشان ظلم كردهاند نزد تو بيايند و از خداوند طلب آمرزش كنند و پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)هم براى آنها طلب آمرزش كند، خداوند را توبهپذير و مهربان مىيافتند.(نساء، آيه 64) در آيات ديگرى نيز خداوند به پيامبر دستور مىدهد براى مؤمنان از خدا آمرزش بخواه.(محمد، آيه 19)
اگر متوسل شدن به پيامبر بد است چرا خدا مؤمنان را تشويق مىكند كه نزد پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) بيايند و پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) را تشويق مىكند كه براى مؤمنان آمرزش بخواهد؟
در روايتهاى فراوانى از مؤمنان خواسته شده هنگام مشكلات دعاى توسل بخوانند و از خدا بخواهند به خاطر احترام امامان معصوم از گناه آنها درگذرد و حاجتهاى آنها را عطا كند.
4. با توجه به آن چه گذشت روشن شد افرادى كه فكر مىكنند متوسل شدن به امامان درست نيست، معناى توسل را به خوبى درك نكردهاند.
براى آگاهى بيشتر مىتوانيد به تفسير نمونه، جلد 25، ص 127، جلد 18، ص 234 ـ 216 و جلد 16، ص 193 مراجعه كنيد.