پرسش:
انسان كامل از ديدگاه اسلام چه كسي است؟
پاسخ:
با سلام و ادب سلامتي، سعادت و موفقيت شما را از درگاه ايزد منان خواستاريم
از ارتباط جنابعالی با سایت طلبه پاسخگو سپاسگزاریم
قرآن مشخصات انسان كامل را در آيات متعددي بيان ميكند. در آخر سورة فتح ميفرمايد: " تراهم ركّعاً سجدّاً يبتغون فضلاً من اللّه و رضواناً سيماهم في وجوههم من اثر السجود ؛ آنان را در حال ركوع و سجوع ميبيني، در حالي كه از خدا طلب فضل و رضايت ميكنند. از چهره هايشان اثر سجده نمايان است ".
در جاي ديگر ميفرمايد: " التائبون العابدون الحامدون السائحون الراكعون الساجدون الآمرون بالمعروف و الناهون عن المنكر ".(1) در جاي ديگر ميفرمايد: " والمستغفرين بالاسحار ؛(2) آنان توبه كننده، شكر گزار، ركوع كننده، سجده كننده، امر و نهي كننده و استغفار كنندگان در شب اند ".
اواخر سورة فر قان نيز برخي از صفات كماليه انسان را بر ميشمارد. ما به ترجمة آيات 63 تا آخر اين سوره اكتفا ميكنيم. براي تكميل مطلب به تفسير اين آيات مراجعه كنيد.
بندگان خاص خداوندِ رحمان، آنان هستند كه با آرامش و بي تكبّر بر زمين راه ميروند و هنگامي كه جاهلان آنان را مخاطب سازند، به آنها سلام ميگويند (و با بي اعتنايي و بزرگواري ميگذرند). آنان كساني هستند كه شبانگاه براي پروردگارشان سجده و قيام ميكنند. آنان كساني هستند كه ميگويند: پروردگارا، عذاب جهنم را از ما برطرف گردان كه عذابش سخت و پر دوام است! كساني هستند كه هرگاه انفاق كنند، نه اسراف ميكنند و نه سختگيري، بلكه در حدّ اعتدال به سر ميبرند. آنان به جز خدا؛ معبود ديگري را نميپرستند و قتل نفس محترمه انجام نميدهند و زنا نميكنند. هرگز شهادت دروغ نميدهند و در مجالس باطل شركت نميكنند و هرگاه آيات الهي بر آنان خوانده شود، خود را به كري و كوري نميزنند و به آنها توجه ميكنند و ميگويند: خدايا، از همسران و فرزندان ما مايه روشني چشم ما قرار ده و ما را پيشواي پرهيزكاران بنما!
در پايان ياد آور مي شويم كه :انسان، موجودي است داراي استعدادها و زمينه هاي كمال بخش گوناگون و متفاوت. "انسان كامل" كسي است كه تمام جوانب و استعدادهاي كمالي خود را، به فعليت رساند و به طور موزون و هماهنگ، آنها را تا آخرين مراتب ممكن رشد و تعالي بخشد. بنابراين كسي كه به طور جامع و كامل، شخصيت خود را رشد ندهد، انساني ناقص است و ازكمالات كمتري برخوردار خواهد بود.
براي آگاهي بيشتر ر.ك: انسان كامل، شهيد مطهري.
1 .توبه (9) آيه 112.
2 .آل عمران(3) آيه 17.