آیا طبق قرآن ثابت می شود که پیامبر از روی هوا و هوس سخن نمی گوید؟
پرسش:
مهدی: به نام او با سلام با توجه به اینکه در مواقعی که فقط قرآن ملاک قرار گیرد و مورد قبول باشد ، از طریق آیات ابتدایی سوره نجم ، سندیت سخن پیامبر(ص) اثبات شده آنگاه سخنانی که صحت اسنادشان به اثبات رسیده باشد (مطابق علم حدیث) مانند آیات قرآن سند می شوند. با اینحال مطابق تفسیر المیزان اینکه از این آیات هوای نفس از مطلق سخنان پیامبر(ص) نفی شده باشد حتی سخنان روزمره بر نمی آید و بعد از آن هم "ان هو الا وحی یوحی" به قرآن بر می گردد نه مطلق صحبتهای پیامبر. در تفسیر نمونه در توجیه این مساله به حدیثی در تفسیر درالمنثور سیوطی اشاره کرده که قانع کننده نیست. (چون در مقام اثبات حدیث از حدیث استفاده کرده است) و سخنان روزمره دلیلی هم نداشته وحی باشد ... مثلا فلانی بیا اینجا ... یا فلانی فلان کار را انجام بده ... آیا آیاتی دیگر بر صحت این مساله هست ؟ به جز اطیعو الله و اطیعو الرسول... یا اطیعو الله و الرسول ... که منظور اطاعت از دستور است نه سندیت سخن. با تشکر
پاسخ:
با عرض سلام و آرزوی توفیقات الیه برای شما
از حضور شما در سایت سپاس گزاریم.
در جواب عرض کنم چه نظر علامه طباطبایی(ره) را در تفسیر آیه بپذیریم و چه نظر دیگران را، خدشه‌ای در حجیت سخن پیامبر وارد نمی‌شود، زیرا علامه نمی‌خواهد بگوید آیه فقط شامل وحی قرآنی می‌شودو غیر از آن را نفی می کند ، بلکه می‌گوید: چون مخاطب پیامبر(ص) مشرکانی بودند که او را در دعوتش کاذب و افترا زننده به خدا می‌دانستند، این آیه به قرینة مقام دلالت می‌کند که او در دعوت به سوی خدا و نیز تلاوت قرآن، از روی هوای نفس و رأی شخصی کار نمی‌کند، بلکه بر اساس وحی الهی است.
بنابر این آنچه پیامبر به عنوان مسائل دین بیان می‌کند، چه قرآن باشد و چه سنّت (که برگرفته از قرآن و مفسر و بیانگر آن است) حجت می‌باشد. اصلاً اسلام همان است که در کتاب و سنت آمده و یا از آن دو برداشت شده باشد. حجیت سنتِ قطعی از ضروریات اسلام است و دلیل بر حجیت سنت فراوان است، که تعدادی از آیات مستقیم و تعدادی غیر مستقیم بر آن دلالت دارد مانند:
«ما آتاکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا» حشر (59) آیه 7.
«ما ینطق عن الهوی إنْ هو إلاّ وحیٌ یوحی» نجم (53) آیه 3 (هر چند سخنان و افعال عادی را خارج بدانیم، سخنان و افعالی که در مقام بیان دین باشد، در محدودة آیه است و حجت می‌باشد).
«لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة...» احزاب (33) آیه 21.
«قل إنْ کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم اللّه...» آل عمران (3) آیه 31.
«فآمنوا بالله ورسوله النبیّ الامّی الذی یؤمن بالله وکلماته واتبعوه» اعراف (7) آیه 158.
علاوه بر آیات (با صرف نظر از روایات) دلایل عقلی نیز حجیت سنت پیامبر را تأیید می کند.
زیرا آیات قرآن در دستورات و احکام الهی به طور کلی و مطلق و بعضا مجمل بیان شده و قصد خداوند در بیان آنها نیز این است که به آنها عمل شود . حال سوالی مطرح می شود که یک مسلمان چگونه عمل کند تا مقصود الهی تأمین گردد. طبعا دراینجا باید به سراغ کسی رفت که آورنده ایات الیه وفرستاده او است و به آنچه در سنت او آمده عمل گردد.
مثلا در آیه قرآن به مسلمان دستور داده که : اقیموا الصلوه . نماز را بر پای دارید.
حال یک مسلمان می خواهد به این دستور الهی عمل کند . چگونه باید عمل کند؟ طبعا سراغ پیامبر می رود و او می فرماید : صلوا کما رایتمونی اصلی.
شما آنچنان نماز بخوانید که من خوانده ام و سپس با عمل و گفتار خود کیفیت نماز را بیان می کند . و این همان سنت پیامبر است.
کاملا روشن است که به حکم اطیعو ا الله وبه حکم ما آتاکم الرسول ، باید یک مسلمان به این دستورات عمل نماید و در صورت تخلف هم حکم خدا را نادیده گرفته و هم حکم عقل که اطاعت از فرمان خدا و پیامبرش را واجب می کند.
جهت اطلاع بیشتر می‌توانید به کتاب‌های زیر مراجعه کنید:
پاسخ:
با عرض سلام و آرزوی توفیقات الیه برای شما
از حضور شما در سایت سپاس گزاریم.
در جواب عرض کنم چه نظر علامه طباطبایی(ره) را در تفسیر آیه بپذیریم و چه نظر دیگران را، خدشه‌ای در حجیت سخن پیامبر وارد نمی‌شود، زیرا علامه نمی‌خواهد بگوید آیه فقط شامل وحی قرآنی می‌شودو غیر از آن را نفی می کند ، بلکه می‌گوید: چون مخاطب پیامبر(ص) مشرکانی بودند که او را در دعوتش کاذب و افترا زننده به خدا می‌دانستند، این آیه به قرینة مقام دلالت می‌کند که او در دعوت به سوی خدا و نیز تلاوت قرآن، از روی هوای نفس و رأی شخصی کار نمی‌کند، بلکه بر اساس وحی الهی است.
بنابر این آنچه پیامبر به عنوان مسائل دین بیان می‌کند، چه قرآن باشد و چه سنّت (که برگرفته از قرآن و مفسر و بیانگر آن است) حجت می‌باشد. اصلاً اسلام همان است که در کتاب و سنت آمده و یا از آن دو برداشت شده باشد. حجیت سنتِ قطعی از ضروریات اسلام است و دلیل بر حجیت سنت فراوان است، که تعدادی از آیات مستقیم و تعدادی غیر مستقیم بر آن دلالت دارد مانند:
«ما آتاکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا» حشر (59) آیه 7.
«ما ینطق عن الهوی إنْ هو إلاّ وحیٌ یوحی» نجم (53) آیه 3 (هر چند سخنان و افعال عادی را خارج بدانیم، سخنان و افعالی که در مقام بیان دین باشد، در محدودة آیه است و حجت می‌باشد).
«لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة...» احزاب (33) آیه 21.
«قل إنْ کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم اللّه...» آل عمران (3) آیه 31.
«فآمنوا بالله ورسوله النبیّ الامّی الذی یؤمن بالله وکلماته واتبعوه» اعراف (7) آیه 158.
علاوه بر آیات (با صرف نظر از روایات) دلایل عقلی نیز حجیت سنت پیامبر را تأیید می کند.
زیرا آیات قرآن در دستورات و احکام الهی به طور کلی و مطلق و بعضا مجمل بیان شده و قصد خداوند در بیان آنها نیز این است که به آنها عمل شود . حال سوالی مطرح می شود که یک مسلمان چگونه عمل کند تا مقصود الهی تأمین گردد. طبعا دراینجا باید به سراغ کسی رفت که آورنده ایات الیه وفرستاده او است و به آنچه در سنت او آمده عمل گردد.
مثلا در آیه قرآن به مسلمان دستور داده که : اقیموا الصلوه . نماز را بر پای دارید.
حال یک مسلمان می خواهد به این دستور الهی عمل کند . چگونه باید عمل کند؟ طبعا سراغ پیامبر می رود و او می فرماید : صلوا کما رایتمونی اصلی.
شما آنچنان نماز بخوانید که من خوانده ام و سپس با عمل و گفتار خود کیفیت نماز را بیان می کند . و این همان سنت پیامبر است.
کاملا روشن است که به حکم اطیعو ا الله وبه حکم ما آتاکم الرسول ، باید یک مسلمان به این دستورات عمل نماید و در صورت تخلف هم حکم خدا را نادیده گرفته و هم حکم عقل که اطاعت از فرمان خدا و پیامبرش را واجب می کند.
جهت اطلاع بیشتر می‌توانید به کتاب‌های زیر مراجعه کنید:
معالم المدرستین، علامه سید مرتضی عسکری، جلد دوم، ص 19.
جامع احادیث الشیعه، السید البروجردی، ج 1، ص 120.
تفسیر نمونه، ج 4، ص 24 و ج 8، ص 328 و ج 22، ص 481.
در ضمن دانشمندان علوم اسلامی کتاب‌های زیادی در این باره نوشته‌اند.
در ضمن دانشمندان علوم اسلامی کتاب‌های زیادی در این باره نوشته‌اند.
مطالب مشابه با این موضوع:
آپ کے سوالات
- نفس، روح، جان، عقل،اور ذہن و فطرت کے درمیان کیسا رابطہ ہے؟ اس رابطہ کو کیسے بیان کرسکتے ہیں؟ ہم ان میں سے کونسی چیز ہیں؟
- مرجعیت اور تقلید سے کیا مراد ہے؟ کیا تقلید ایک قابل مذمت امر ہے؟
- زیارت وارث کے بارے میں وضاحت کیجئے اورامام حسین (ع) کے وارثِ حضرت آدم (ع) اور حضرت ابراھیم (ع) ہونے کے کیا معنی ہیں؟
- "موعظہ" اور " نصیحت" کے درمیان کیا فرق ہے؟
- سود کے احکام
- کیامرد لذت کے قصد و ارادے سے اپنی ہمسر کے فوٹو اور فلم دیکھ سکتا ہے ؟
- أین دفنت فاطمة الزهراء (ع)؟
- امام علی(ع) کی امامت کے ثبوت میں قرآن مجید کی چند آیات بیان فرمائیے.
- اگر پیامبر(ص)کا وصی پهلے سے معلوم تھا، تو پیغمبر اکرم (ص) نے وصیت کو دعوت قبول کرنے پر کیوں منحصر قرار دیا هے؟
- یه کیسے ممکن هے که ایک لاکھـ صحابیوں نے حدیث غدیر سنی هو اور سقیفه میں کوئی ایک بھی اعتراض نه کرے؟!
- غدیر خم کیوں اس نام سے مشہور ہے؟
- روزہ کا فلسفہ اہلبیت (ع) کی نگاہ میں کیا ھے ؟
- کیا قبرستان میں مسجد تعمیر کی جا سکتی ہے؟
- کیا امام حسین (علیہ السلام) اپنی شہادت سے باخبر تھے ؟
- کیا حضرت علی و فاطمہ زہرا (علیہما السلام) کے گھر پر عمر کے حملہ کی کوئی حقیقت نہیں ہے ؟
- امام زمانه (عج) کس کے ھاتھوں شھيد کئے جائيں گے اور ان کے بعد والا زمانه کتنا طولاني ھوگا؟
- دوستی کے کیا اصول ھیں ؟
- کیا امام حسین (علیہ السلام) کى رقیه نامى کوئى بیٹى تهى؟
- کیا بی بی شهر بانو سے امام حسین (علیہ السلام) کى شادی کا واقعہ صحیح هے؟
- کربلا میں٬ امام حسین(علیہ السلام) کے گهوڑے پر کیاگزری؟
عاشورا شناسی
- زیارت وارث کے بارے میں وضاحت کیجئے اورامام حسین (ع) کے وارثِ حضرت آدم (ع) اور حضرت ابراھیم (ع) ہونے کے کیا معنی ہیں؟
- کیا امام حسین (علیہ السلام) اپنی شہادت سے باخبر تھے ؟
- کیا امام حسین (علیہ السلام) کى رقیه نامى کوئى بیٹى تهى؟
- کربلا میں٬ امام حسین(علیہ السلام) کے گهوڑے پر کیاگزری؟
- امام حسین (علیہ السلام ) کے بدن مطهر کو کس نے دفن کیا؟
- امام حسین (علیہ السلام) کو کیوں ثارالله کهتے هیں؟
- اولیائے الٰہی كیلئے عزاداری كا فلسفہ كیا ہے؟
- کیا زیارت عاشورا کا لعن والا حصہ اس کا جزو ہے یا یہ حصہ بعد میں اضافہ کیا گیا ہے؟
غدیر شناسی
- امام علی(ع) کی امامت کے ثبوت میں قرآن مجید کی چند آیات بیان فرمائیے.
- اگر پیامبر(ص)کا وصی پهلے سے معلوم تھا، تو پیغمبر اکرم (ص) نے وصیت کو دعوت قبول کرنے پر کیوں منحصر قرار دیا هے؟
- یه کیسے ممکن هے که ایک لاکھـ صحابیوں نے حدیث غدیر سنی هو اور سقیفه میں کوئی ایک بھی اعتراض نه کرے؟!
- غدیر خم کیوں اس نام سے مشہور ہے؟
بیشترین بازدیدها
- ہم موت سے کیوں ڈرتے ہیں؟ (9326)
- کیا زیارت عاشورا کا لعن والا حصہ اس کا جزو ہے یا یہ حصہ بعد میں اضافہ کیا گیا ہے؟ (6735)
- او خواهد آمد (6396)
- کیا حضرت علی و فاطمہ زہرا (علیہما السلام) کے گھر پر عمر کے حملہ کی کوئی حقیقت نہیں ہے ؟ (6313)
- امام حسین (علیہ السلام) کو کیوں ثارالله کهتے هیں؟ (5980)
- امام حسین (علیہ السلام ) کے بدن مطهر کو کس نے دفن کیا؟ (5492)
- اولیائے الٰہی كیلئے عزاداری كا فلسفہ كیا ہے؟ (5434)
- رمضان کی لغوی اور اصطلاحی معنی کیا ھے ؟ (5426)
- کیا امام حسین (علیہ السلام) کى رقیه نامى کوئى بیٹى تهى؟ (5279)
- کربلا میں٬ امام حسین(علیہ السلام) کے گهوڑے پر کیاگزری؟ (5121)
- کیا امام حسین (علیہ السلام) اپنی شہادت سے باخبر تھے ؟ (5014)
- امام زمانه (عج) کس کے ھاتھوں شھيد کئے جائيں گے اور ان کے بعد والا زمانه کتنا طولاني ھوگا؟ (4835)
- اسلام میں عورت کی کیا اہمیت ھے ؟ (4683)
آخرین ارسال سایت
- نفس، روح، جان، عقل،اور ذہن و فطرت کے درمیان کیسا رابطہ ہے؟ اس رابطہ کو کیسے بیان کرسکتے ہیں؟ ہم ان میں سے کونسی چیز ہیں؟ (1676) بازدید
- رزق کے بارے میں کونسی روایت موجود ہے؟ (1559) بازدید
- امام سجاد علیہ السلام کی طاغوت کے خلاف اٹھنے والي تحريکوں کي حمايت (1600) بازدید
- مرجعیت اور تقلید سے کیا مراد ہے؟ کیا تقلید ایک قابل مذمت امر ہے؟ (3067) بازدید
- زیارت وارث کے بارے میں وضاحت کیجئے اورامام حسین (ع) کے وارثِ حضرت آدم (ع) اور حضرت ابراھیم (ع) ہونے کے کیا معنی ہیں؟ (1695) بازدید
- "موعظہ" اور " نصیحت" کے درمیان کیا فرق ہے؟ (1957) بازدید
- سود کے احکام (3454) بازدید
- کیامرد لذت کے قصد و ارادے سے اپنی ہمسر کے فوٹو اور فلم دیکھ سکتا ہے ؟ (3612) بازدید
- أین دفنت فاطمة الزهراء (ع)؟ (1878) بازدید
- امام علی(ع) کی امامت کے ثبوت میں قرآن مجید کی چند آیات بیان فرمائیے. (3112) بازدید
- اگر پیامبر(ص)کا وصی پهلے سے معلوم تھا، تو پیغمبر اکرم (ص) نے وصیت کو دعوت قبول کرنے پر کیوں منحصر قرار دیا هے؟ (2874) بازدید