سنگ های نگین انگشتر و خواص آنها در روایات

پرسش:

سنگ های مورد سفارش برای نگین انشگتر طبق روایات کدامند و چه خواصی برای آنها ذکر شده است؟

پاسخ:

سنگ‌هاى با ارزش، فراوانند و در بین این هزارها سنگ گران‌قیمت، پیامبران و ائمه اطهار (علیهم السلام) تنها بر چند سنگ صحه گذاشته‌اند. اما نه به خاطر آن‌كه اثرى جادویى دارند؛ بلكه آن نگین هرچه باشد، برگزیده شده و براى دارنده آن اثراتى از جمله فتح مهمات و دفع بلیات و غیره دارد و اثرات آنها ذاتى نیست و از جانب خداى تعالى است. پس اگر كسى اثر آن‌چه را كه همراه خود مى‌دارد، ذاتى و مستقل بداند، به خداى یگانه شرك ورزیده است. ضمن آن‌كه استفاده بعضى از انگشترها مثل طلا براى مردان و انگشتر آهنى و مسى و نگین راه‌راه بر زنان و مردان را ممنوع كرده‌اند.

در تفسیر قمى جلد دوم از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است: «همه ملك سلیمان را خداوند در انگشتر او قرار داده بود، هرگاه سلیمان، آن، در دست مى‌گذاشت، تمامى جن و انس و شیاطین و همه پرندگان و وحوش به نزد وى حاضر گشته و از او اطاعت مى‌كردند. باد مأمور حمل تخت او بود و همه شیاطین و انسان‌ها و پرندگان و چهارپایانى كه تحت اوامرش بودند، همگى آنها را جابه‌جا مى‌نمود.»

داستان عجیب سلیمان نبی(ع) و انگشتریش!
سلیمان به هنگام رفتن به بیت الخلا، انگشترش را در اختیار برخى از خدمتكارانش قرار مى‌داد. روزى شیطان آمد و خادم او را گول زد و انگشتر را از او ستاند و آن را در دست نهاد؛ نتیجه آن شد كه تمام شیاطین و جن و انس و پرندگان و وحوش مسخر او گشتند و آن حضرت در جست‌و‌جوى انگشتر شد، ولى آن را نیافت.

سرانجام شیطان ترسید كه مردم متوجه حیله او شوند، آن را به دریا انداخت. خداى ـ عزوجل ـ ماهى را مأمور به بلعیدن آن انگشتر نمود. بنى اسرائیل چهل روز در جست‌و‌جوى حضرت سلیمان بودند و از آن طرف سلیمان در ساحل دریا به دنبال انگشتر بود و با گریه و زارى به سوى خداى تبارك و تعالى استغفار مى‌نمود و از این اتفاق به جانب خدا توبه مى‌كرد. پس از چهل روز به صیادى رسید كه ماهى صید مى‌كرد. حضرت سلیمان به او كمك نمود. آن صیاد پس از صید، یك ماهى به سلیمان داد. او شكم ماهى را شكافت، انگشتر خود را در آن دید و انگشتر را به دست كرد و شیاطین و جن و انس و پرندگان و وحوش در برابرش خضوع كردند و پادشاهى او به همان حالت اول بازگشت و حضرت، آن شیطان (كه انگشتر را ربوده بود) به همراه لشگرى كه همراه او بودند، به وسیله اسماء الهى حبس نمود و عده‌اى را در دل دریا و بعضى را در میان سنگ و صخره‌ها زندانى نمود و آن شیاطین تا روز قیامت زندانى و معذب هستند.

از قدیم الایام به فوائد سنگ‌ها و جواهرات و نیز به خواص مغناطیسى و درمانى آنها توجه داشته و در طب سنتى از آن بهره مى‌جستند.

خواص طبی سنگ‌های تزئینی
گاهى شنیده مى‌شود فلانى با داشتن یك انگشتر خیر و بركات فراوانى یافته و كارها مطابق میل او پیش مى‌رود و دیگرى انگشترى دارد، ولى هیچ كاربردى برایش ندارد. این به جهت آن است كه باید در انتخاب نوع نگین دقت لازم به عمل آید و نگینى انتخاب شود كه با طبع و مزاج شخص موافق باشد و براى انتخاب جواهر موافق با مزاج و طبع هر شخس دو راه وجود دارد:

راه اول: توجه به روز تولد است. مثلاً اگر شخصى روز پنجشنبه تولد یافته، روز پنجشنبه به ستاره مشترى تعلق دارد؛ براى او سنگ‌هایى كه متعلق به مشترى و موافق با آن است تجویز مى‌شود.

راه دوم: به ماه و برج تولد فرد توجه مى‌شود. سنگ‌هاى موافق طبق ماه تولد اشخاص به عبارت زیر است:

آداب انگشترى در روایات اسلامى

نگین عقیق
الف) ایمنى‌دهنده در سفرها بوده و آدمى را از بدى‌ها حفظ مى‌كند(1)
ب) با خیر و نیكى روبه‌رو مى‌كند(2)
ج) غم و غصه را رفع مى‌كند(3)
ه) فقر را از بین مى‌برد(5) و باعث گشایش رزق مى‌شود(6)
و) كارها را به نیكى و خوبى تمام مى‌كند(7)
ز) موجب اجابت دعا(8) و برآورده شدن هر حاجتى مى‌شود(9)
ح) موجب بركت و باعث ایمنى از بلا مى‌شود(10)
ط) ایمنى از پادشاه ظالم(11)
ى) همراه داشتن آن به هنگام نماز معادل هزار ركعت است(12)

حضرت محمد (صلى الله علیه و آله) فرمودند: (یا على!) همانا عقیق اولین كوهى است كه به ربوبیت خداى متعال و نبوت من و وصى بودن تو و امامت فرزندانت و اختصاص داشتن بهشت به پیروان تو و اختصاص آتش به دشمنان تو شهادت داده است.

انگشتر شرف الشمس
شرف الشمس در نوزده درجه حمل است و این حروف عالیات كه هفت و سیزده اند، به همین اسم شریف شرف الشمس شهرت دارد، برنگین انگشترى نقش كنند كه باید دارای صور صحیح باشد.

همگى آن را اسم اعظم دانسته‌اند و خاتم آن را كه اولین كلمه است، خاتم سلیمانى گفته‌اندو آن را به عوالم خمسه كه حضرت خمس در اصطلاح عارفان است تفسیر كرده‌اند و در صفحه 92 و 93 و 222 و 223 حظ و لذ در تأثیر از جعفر خابیه امام صادق از امیرالمؤمنین علیهماالسلام امورى را برشمارد و انتساب آنها را به تورات و انجیل و قرآن ذكر كرده است و نیز بونى در كتاب شمس معارف كبرى جلد اول اوفاقى بسیار در خواص آن آورده است كه «ضحكه للمغفل و عبره للمحصل».

نگین فیروزه
الف) باعث بى نیازى و دورى فقر مى‌گردد(13)
ب) جهت ایجاد فرزند مؤثر است(14)
ج) در استجابت دعا مؤثر است(15)
د) عامل فتح و پیروزى است(16)
هـ) دور گرداننده دردها از دیدگان است(17)
و) موجب گشایش سینه مى‌گردد(18)
ز) قوت دل را زیاد مى‌كند(19)
ح) باعث برآورده شدن حاجات مى‌شود(20)

یكى از خادمان امام هادى (علیه السلام) از آن حضرت جهت زیارت على بن موسى الرضا اجازه سفر به سرزمین توس گرفت. حضرت به او فرمودند: انگشترى با نگین عقیق زرد به همراه داشته باش كه بر روى آن حك شده باشد «ماشاءالله لاقوة الا بالله استغفرالله» و بر آن سوى نگین «محمد و على» حك كن.

خادم مى‌گوید: از نزد امام بیرون شدم و انگشترى را طبق دستور امام تهیه كردم و مجدداً براى خداحافظى به حضور امام رفتم. فرمودند: انگشترى دیگر با نگین فیروزه باید همراهت نمایى كه در بین توس و نیشابور شیرى با تو روبه‌رو مى‌شود و قافله را از راه رفتن بازمى‌دارد، به سوى آن شیر رفته و انگشتر را نشانش مى‌دهى، به او بگو مولاى من مى‌گوید از راه كنار برو. بعد اضافه كرد، باید نقش روى انگشتر (الملك لله» و سمت دیگر آن «الملك لله الواحد القهار» باشد كه انگشتر حضرت على (علیه السلام) این نقش را داشته است. كه آن سپرى در برابر درندگان و عامل پیروزى در جنگ‌هاست.

نگین یاقوت
الف) باعث از بین رفتن فقر مى‌شود(21)
ب) دارنده آن نجابت و بزرگى مى‌یابد(22)
ج) پریشانى را زایل مى‌كند(23)

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) خطاب به امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
فرزندم، انگشتر یاقوت و عقیق به دست كن كه فرخنده و مبارك است و هرگاه كسى به آنها نگاه كند نور صورتش زیاد مى‌شود و یك ركعت نماز با آن دو، برابر با هفتاد ركعت نماز بدون آنهاست...

نگین زمرد
الف) سبب آسانى كارهاست(24)
ب) زایل كننده فقر است(25)
ج) فقر را به توانگرى مبدل مى‌كند(26)

از امام رضا (علیه السلام) درباره نگینى كه از سنگ زمرد ساخته مى‌شود، پرسیدند، امام فرمود: اشكالى ندارد؛ اما به هنگام طهارت گرفتن (استنجار) آن را از دست درآورند.

نگین جزع یمانى
حضرت على (علیه السلام) فرمود: «انگشتر جزع یمانى در دست كنید كه رد نمى‌كند مگر متمردان شیاطین را»

نگین سنگ زمزم
حسین بن عبدالله از امام على النقى (علیه السلام) سؤال كرد: «آیا خوب است از سنگ‌ریزه‌اى كه از چاه زمزم بیرون آرند، انگشترى سازند؟ فرمودند: بلى؛ اما چون خواهد استنجاء كند، از دست بیرون آورد.»

نگین حدید چینى
الف) جهت نیرومندى نیك است(27)
ب) باعث دورى اجانین و شیاطین مى‌شود(28)
ج) از شر هر موجودى در امان مى‌دارد(29)
د) اثر چشم بد را از بین مى‌برد(30)
ه) باعث آسانى وضع حمل مى‌شود(31)
البته این انگشتر به هیچ‌وجه به زنان باردار توصیه نمى‌شود! چون براى جنین خطر دارد.
و) براى اجابت حاجات دشوار نیك است(32)
ز) باعث ایمنى از ترس مى شود(33)
ح) همراه داشتن آن به هنگام نماز مكروه است(34)

كدام انگشت؟ كدام دست؟

از امام كاظم (علیه السلام) سؤال شد آیا انگشتر را باید در دست راست كرد؟ فرمودند: هرطور كه مى‌خواهى؛ دست راست باشد یا چپ.

رسول خدا فرمود: یا على! انگشتر در دست راست كن كه این عمل فضیلتى است از سوى خداى ـ عزوجل ـ براى آفریدگان مقربش.

رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) مى‌فرماید: امتم را از دست كردن انگشتر در انگشت سبابه و وسط نهى مى‌كنم و در روایتى دیگر این عمل (انگشتر در انگشت سبابه و وسط نمودن) را از افعال قوم لوط دانسته‌اند.

پى‌نوشت‌ها

(1, 8, 11, 12, 13) امام جعفر صادق (علیه السلام)
(2, 3, 5, 7, 15, 25) رسول خدا (صلی الله علیه و آله)
(4, 6, 14, 23, 24, 26) امام رضا (علیه السلام)
(9) امام سجاد (علیه السلام)
(10, 22, 27) حضرت على (علیه السلام)
(16) امام هادى (علیه السلام)
(17, 18, 19, 20, 21) امام صادق (علیه السلام)
(28) باقرین (علیهما السلام)
(29, 30, 31, 32, 33) امام صادق (علیه السلام)
(34) حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشریف

منابع و مآخذ: الكافى، تهذیب الاحكام، وسایل الشیعه، مكارم الاخلاق، امامى شیخ طوسى، عیون اخبار الرضا، حلیة المتقین، هزار‌و‌یك نكته