پرسش:
با این که ائمه ساده زیست بوده اند آیا حرم آن ها را مجلل ساختن مخالف با سیره آن ها نیست؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
در مورد طلاكاري بارگاه معصومينعليهمالسلام بايد گفت: دليل قطعي نداريم كه يقيناً ائمه با اين كار موافق هستند، لكن دليلي قطعي بر حرمت و يا لااقل عدم رضايت آن بزرگواران نيز نداريم. از سوي ديگر چون اين بزرگواران امامان معصوم و پيشوايان ديني ما هستند، حفظ قبور آنها و ساختن اماكن با عظمت و شكوهمند براي مزارشان و استفاده زائران و پاكيزه نگاه داشتن كه نشانه احترام به آنها و تقدس است، بر ما لازم است.
از قديم مرسوم بوده كه بر قبور امامان معصوم گنبد و بارگاهي احداث كرده و آن را از داخل و خارج زينت ميكردند كه از معماريهاي سنتي ايراني اسلامي ميباشد. هر جا چنين سمبلهايي باشد، براي غير مسلمانان باعث جلب توجه آنها و روي آوردن به تحقيق در مورد مزارها، در نهايت شناخت بيشتر امامان ميشود. اين جلب توجه، گرچه در قدم اول با تزئين بارگاه شايد چندان مطلوب نباشد، اما نتايج خوبي ميتواند داشته باشد. البته در كنار اينها به محرومان و مستضعفان جامعه رسيدگي شود و آنها فراموش نشوند، ولي اين كار منافاتي با تزيين قبور معصومان و آينهكاري و رسيدگي به آنها ندارد. از سوي ديگر موقوفات و نذورات مردمي مربوط به اين اماكن متبركه را نميتوان در راه ديگري صرف نمود و فقط بايد صرف آباداني اين اماكن مقدسه شود. بعضاً ميتواند به عنوان سرمايه و ذخاير محفوظ بماند، يعني طلا و جواهرات و چيزهاي ديگر زياد از بين نميرود، بلكه بسياري از آنها محفوظ ميماند.
به هر حال مسائلي كه در اين خصوص مطرح شد، احتمالاتي است كه ممكن است از سوي طرفداران اين عمل مطرح شود. اين مسأله ممكن است ادله ديگري نيز داشته باشد كه بايد از متوليان اين كار سئوال كرد، اما به هر حال در تزاحم اين دو مسأله كه يكي تجليل از قبور ائمهعليهمالسلام است، آن هم در عصري كه وهابيت قبور ائمه را ويران ميكنند و ما بايد در قبال اين مظلوميت هر چه ميتوانيم در جهت احترام و تعظيم اين قبور كوشا باشيم و از طرف ديگر اسراف و وجود مستمندان فراوان در جامعه، انتخاب بسيار دشوار است.
و شما خوب می دانید کهاين مسئله بر خواسته از عشق و علاقه مردم به امامان است، نه به خواسته امامان.
ائمه اطهار واولياي دين نيازي به گنبد و بارگاه و تشريفات ندارند و خاك آنها طوطياي چشم مسلمانان است، آن گونه كه در بقيع مشاهده ميشد.
مردم روي احترام و ارزش خاصي كه براي آنان قائلند، زيارتگاه هايي با امكانات فراوان ايجاد ميكنند.
در آيات قرآن به تعظيم و تكريم پيامبر سفارش و دستور داده شده است.(1)
شايد از اين كه قرآن ميفرمايد: "رسول خدا را تعظيم و تكريم كنيد و از او دفاع نماييد، فرقي بين وجود ظاهري نبيّ مكرّم اسلام و وجود معنوي اش نباشد و مردم روي علاقه و سليقه خود براي تعظيم مقام پيامبر و ساير اولياي دين، بارگاهي ايده آل بنا ميكنند.
استفاده از طلا در گنبد و مناره شايد به خاطر دو جهت باشد:
1- جلوه و زيباتر شدن آن مكان مقدّس.
2- پايداري و مقاومت طلا در مقابل باد و باران و آفتاب.پي
پي نوشتها:
1. سوره فتح، آيه 9.