پرسش:
آيا امام زمان بعد از ظهور بر جهان حكم فرمايي مي كنند يا بعد از ظهور، قيامت بر پا مي شود؟
پاسخ:
برادر گرامی با عرض سلام و آرزوی توفیقات الهی برای شما
از ارتباط با این سایت سپاس گزاریم.
از مجموع آیات و روایات چنین بر می آید که پایان جهان مساوی با ظهور کامل حق و غلبه حق بر باطل خواهد بود و پس از آن دیگر باطل جلوه و جولانی نخواهد داشت و دوران باطل و غلبه آن بر حق تمام خواهد داشت.
بر اساس فلسفه الهی ، باطن جهان بر اساس حق است و سر انجام روزی خواهد رسید که ظاهر جهان نیز همانند باطن گردد و حق جلوه گر خواهد شد و غلبه با آن خواهد بود تا قیامت بر پا گردد. بنابراین دیگر باطل غلبه نخواهد یافت.
بعد از ظهور امام زمان(ع) فوراً قيامت بر پا نمى شود ، بلكه حضرت مدتى را در روى زمين سلطنت و حكومت مى كند. البته روايات در رابطه با مدت حكومت مختلف است از پنج سال تا 309 سال ذكر شده است. اين اختلاف شايد اشاره به دوران هاى مختلف حكومت آن حضرت باشد و مثلا پینج دوره حکومت آن حضرت طول بکشد.
علامه مجلسى مى گويد: بعضى از روايات بر جميع مدت حكومت و بعضى بر زمان استقرار دولت، دلالت دارد.(1)
علاوه بر مسئله حکومت حضرت مهدی (ع) يكى از اعتقادات شيعه، مسئلة رجعت و بازگشت مومنان پاک از عالم برزخ به عالم دنیا است. رجعت در زمان ظهور و پس از ظهور امام زمان(ع) به وقوع مى پيوندد. عقيدة شيعه اماميه آن است كه خداوند متعال در موقع ظهور امام زمان(ع) مردمى از شيعيان آن حضرت را كه قبلاً مرده بودند به دنيا بر مى گرداند تا به ثواب يارى او و مساعدت وى و مشاهده دولت آن حضرت فائز گردند. هم چنين برخی از دشمنان آن حضرت را زنده مى گرداند تا از آن ها انتقام گيرد.(2) بر اين اساس در دعاى عهد نيز مى خوانيم: اگر قبل از ظهور حضرت مرگم فرا رسید، مرا از قبر بيرون آور تا در ركاب حضرت باشم.
ازبرخی روايات استفاده مى شود كه بعضى از امامان (ع) مانند امام حسين(ع) به دنيا بر مى گردند. امام صادق(ع) مى فرمايد: «نخستين كسى كه قبرش مى شكافد و زنده مى شود و به دنيا بر مى گردد حسين بن علي(ع) است و اين رجعت عمومى نيست بلكه افراد خاصى به دنيا بر مى گردند كه يا مؤمن خالص و يا مشرك محض باشند».(3)
عياشى در تفسير خود از جابر بن يزيد جعفى روايت نموده كه گفت شنيدم حضرت باقر(ع) مى فرمود: به خدا قسم مردى از ما اهل بيت بعد از مرگش سيصد و نه سال سلطنت مى كند. عرض كردم: اين در چه زمانى خواهد بود؟ فرمود: بعد از مرگ قائم است. عرض كردم: حضرت قائم در عالم خود چقدر باقى مى ماند؟ فرمود: نوزده سال از موقع قيام تا هنگام مرگش. عرض كردم: آيا بعد از مرگ قائم هرج و مرج مى شود؟ فرمود: آرى پنجاه سال. آن گاه امام منتصر به دنيا باز مى گردد براى خون خواهى خود و يارانش. وى بى دين ها را به قتل مى رساند و به اسارت مى برد. پس از ايشان امام سفاح به دنيا بر مى گردد پس تمام دشمنان ستمگر ما را مى كشد و تمام زمين را مالك مى شود و خداوند كار او را اصلاح مى گرداند و سيصد و نه سال سلطنت مى كند آن گاه امام فرمود: اى جابر مى دانى امام منتصر و سفاح كيست؟ منتصر حسين(ع) و سفاح، اميرالمؤمنين(ع) است.(4)
در برابر این گونه روایات یک سری روایاتی است که می گوید بعد از امام مهدی قیامت بر پا خواهد شد.
اما در هر حال روایات بر حکومت عادلان و حق گرایان دلالت می کنند.
مرحوم شيخ مفيد در اين مورد مى فرمايد: «غالب روايات مى گويند: مهدى موعود چهل روز پيش از قيامت مى ميرد و در آن چهل روز هرج و مرج خواهد شد و علامت بيرون آمدن مردگان و روز رستاخيز براى حساب و پاداش اعمال خود آشكار خواهد شد.(5)
1. منتخب الاثر، ص 618.
2. مهدى موعود، ص 1232.
3. مهدى موعود، ص 1186.
4. مهدى موعود، ص 1239.
5- علامه مجلسي، مهدى موعود، ص 1238.