سوال: چرا انسان داراي اختيار آفريده شده است؟ پاسخ:
سلام سوال شما اصولا با مسئله مهم تر در ارتباط است که هدف از آفقرینش انسان چه بوده است .با آگاهی از موضوع هدف آفرینش پاسخ سوال تان نیز به خوبی روشن ...
... هستند و جز خصائص نيك ندارند ، چنين موجوداتي تنها خدا را عبادت مي كنند و نافرماني از او ندارند . اين موجودات همان فرشتگان الهي اند . آنها همگي بدون اختيار راه سعادت را مي روند و داراي اختيار در انجام خوب ...
... راه پرنشيب و فرازى كه به سوى تكامل دارد پيش برود، هر كدام قسمتى از نقشه اين مسير را در اختيار او گذاردند تا اين شايستگى را پيدا كرد كه نقشه كلى و جامع تمام راه به وسيله آخرين پيامبر حضرت محمد(ص) از سوى ...
... انوار خدا باشد. در عين حال با اختيارى كه به انسان داده شده، توانايى حركت در جهت منفى هم دارد. به عبارت ديگر: روح الهى كه در انسانها دميده شده و در همه يكسان است، پاك بوده و هيچ گونه الايشى ندارد، به همين ...
... نشده، بلكه تفضل است. البته انسان حكيم تفضل را نيز بى ملاك انجام نمىدهد. با اين سخن ديگر جايى براى مطرح كردن ظلم الهى باقى نمىماند. چون اين سراى مادى، جهان اختيار است و مرغ باغ ملكوت را به جهت آزمايش ...
... دوم: رسيدن به كمالات لايق شايسته انسانى به گونهاى است كه جز با اختيار انسان حاصل نمىشود. يعنى اينگونه نيست كه چنين كمالى را بتوان بدون طى مسير و انجام افعال اختيارى به انسان اعطا كرد زيرا مرتبه وجودى ...
... بحث جبر و تفويض به آن اشاره شده است و خلاصه آن اين است كه همه حوادث جهان حتى اعمال و افعال ما خواه حسنه باشد يا سيئه ، خوب باشد يا بد از يك نظر مربوط به خدا است زيرا او است كه به ما قدرت داده و اختيار ...
... اعمال و افعال بشر از آن سلسله حوادث است كه سرنوشت حتمى و تخلفناپذير ندارد، زيرا بستگى دارد به هزاران علل و اسباب و از آن جمله انواع ارادهها و انتخابها و اختيارها كه از خود بشر ظهور مىكند.(2)
2 - ...
... اختيار مأموران الهى قرار مىگيرد و آنان انسان را دريافت مىكنند.
بنابراين: اولا، مرگ از ديدگاه اسلام، نيستى و نابودى نيست؛ بلكه انتقال از عالمى به عالم ديگر بوده و در حقيقت روز مرگ، روز بازگشت به ...
... بشر از آن سلسله حوادث است كه سرنوشت حتمى و تخلفناپذير ندارد، زيرا بستگى دارد به هزاران علل و اسباب و از آن جمله انواع ارادهها و انتخابها و اختيارها كه از خود بشر ظهور مىكند.(2)
2 - سعادت و شقاوت، ...
... امري مطلوب و زيبا است. اگر خداوند، قادر مطلق، عالم مطلق و فضل او بي نهايت است بايد زيباترين و كاملترين جهان را خلق كند و زيباترين وجود و كاملترين جهان، دنيايي است كه موجودي با اختيار خود در عرصههاي ...
... علت و معلول و نيز مبادي ديگر همه متعلق اراده الهي است. از اين رو گفته شده اراده الهي در طول اراده انسان است؛ يعني تا اراده الهي نباشد اراده انسان معنا ندارد، اما اين سخن به معناي نفي اختيار نيست؛ زيرا ...
... نيز خارج نيست و انسان تحت قوه و حول الهي كارهاي اختياريش را انجام مي دهد, وگرنه اگر خدا نخواهدانسان نمي تواند اراده كند.
حضرت علي (ع) مي فرمايد: «عرفت اللّه بفسخ العزائم و نقض الهمم ;خداوند را به وسيله ...
... آن را دريافت نمايد.
در اين ميان، موجودي مانند انسان نيز قابليت دريافت فيض هستي از طرف خدا دارد. موجودي كه مي تواند با اختيار خود به راه كمال و سعادت ابدي برسد يا از اختيار خود سوء استفاده نموده و به ...
... به جبر مانند اشاعره با تمسك به علم ازلي خدا و با توجه به اين كه خداوند از همه چيز آگاه است و علم الهي تغييرناپذير است، نتيجه گرفته اند كه انسان اختياري از خود ندارد، يعني حوادث بايد طوري واقع شوند كه با ...
... اختيار خود در عرصه هاي سخت امتحان در حاليكه عشق به خداي ناديده مي ورزد (برخلاف ملائكه كه شرائط ديگر دارند) صحنه هاي زيبائي از عشق به معشوق خود را خلق كند به راستي اگر در جهان خلقت صحنه هايي كه ابراهيم ...
... انسان - كه اشرف كائنات است - خلق اين جهان ناقص است. به عبارت ديگر جهان هستي اقتضاي وجود چنين موجودي كه ميتواند با انتخاب و اختيار به مراتب بالاي كمال نائل شود ، داشت و منع خداوند از فيض وجود و عدم آفرينش ...
... دست مييابند، اما انسان با اختيار خود بايد به آن دست يابد. باز به طور طبيعي چون پاي اختيار به ميان ميآيد، بعضي از انسانها به كمال وسعادت لايق خود دست نمييابند؛ بنابراين نرسيدن به كمال وسعادت از سوء ...
... ها به كمال شايسته لازمه ذات پروردگار و مقتضاي اسماي حسناي الهي و صفات علياي الهي است.
در عالم هستي امكان آفرينش موجودي است كه در سايه اختيار خود به كمال لايق خداوند دست يابد و چون امكان وجود و دريافت ...
... قلبي با خدا، عمر ميگذراند. مقاماتي كه پيامبر بدانها رسيد، اكتسابي بود، نه اين كه مجبور باشد گناه نكند، بلكه با كمال اختيار، در مسير الهي گام مينهاد، و از ديگر سو، طبق آيه قرآن "الله يعلم حيث يجعل رسالته" ...
... وجودي انسان ها به معناي آن خواهد بود كه اين خاصيت ذاتي قابل تغيير نيست، در حالي كه اين مسئله با موضوع اختيار انسان ها، فرستادن پيامبران الهي و هدايت انسانها ، امر و نهي و تكاليف خداوند بر انسان ها ، دعوت ...
... جا سازي نموده، بلكه اضافه به روح هم چنان كه گفتيم اضافه تشريفي است، مانند بيت الله يا شهر الله. مقصود اين است كه روح آدمي از ويژگي هايي برخوردار است كه باعث شرافت آن مي شود، زيرا داراي صفت اختيار و قدرت ...
... مادي بودن. بنابراين در واقع سؤال به اين برميگردد كه اصلًا چرا خداوند انسان (يعني، موجودي مركب از ماده و روح كه داراي كمال اختياري است) آفريد؟ پاسخ اين است كه خداوند متعال فياض است و هر موجودي كه در نظام ...
... اي دارند. امام علي(ع) مي فرمايد: "با نيكان هم نشين باش تا از آنها شوي و از بدان جدايي اختيار كن تا از بديها جدا شوي".(5)
با بدان كم نشين كه بد ماني خوپذير است نفس انساني
محيط ...
... او نهاده شده و او را از درون به سمت اقتضائات ويژهاي ميكشاند. فطرت نخست جنبه ناآگاهانه دارد براي شكوفايي و بارور گشتن و به فعليت درآمدن، نيازمند شرايط ويژه و فضاي مساعدي است و به تدريج و اختيار و انتخاب ...
... خلقت را به بهترين صورت آفريده است .در جهان خلقت فرشتگان به صورتي آفريده شده اند كه همگي بدون اختيار راه سعادت را مي روند و داراي اختيار در انجام خوب و بد نيستند و هيچ گناهي از آنان سر نمي زند ، بلكه سرشت ...
... و امانت دار خدا است و رسالت و مسئوليت دارد. از او خواسته شده است باكار و ابتكارِ خود زمين را آباد سازد و با انتخابِ خود يكى از دو راه سعادت و شقات و را اختيار كند:
«همانا امانت خويش را بر آسمان و زمين ...
... آگاه و حساس است و همه چيز را مي بيند و حس مي كند و بيدارتر از هر زمان است .
البته روح پس از مرگ در عالم برزخ , ابزار ديگري در اختيار دارد كه مجهّزتر از اعضا و جوارح دنيايي است , كه به آن مي گويند; تقريباً ...
... پا نهاد و توانمند شد، با بهره مندي از روح يا نفس ماورايي به زندگي اختياري مي پردازد و خود را براي زندگي در دو نشئه بعدي (برزخ و قيامت) آماده مي كند. در سورة مؤمنون پس از تمامي اين مراحل جسماني به پيدايش ...
... مقصود اين است كه روح آدمي از ويژگي هايي برخوردار است كه باعث شرافت آن مي شود، زيرا داراي صفت اختيار و قدرت انتخاب است كه آن را از ديگر موجودات ممتاز مي سازد.
با اين ويژگي انسان مي تواند از ملائك برتر ...
... تكامل به اختيار خود او گذاشته شده است .
اين كه گفتيم انسان موجودي است كه تكاملش به اختيار خودش گذاشته شده ، منظور اين است كه نمي تواند غير از اين باشد. اگر غير از اين باشد، معنايش اين است كه انسان نباشد، ...
... كمال . نه تنها نافع است، بلكه خير است. يعني بايد خودش را اختيار كرد نه چيزي است كه آنرا براي چيز ديگر بايد اختيار كرد .
عدالت اخلاقي هم همين طور است. ( البته عدالت اجتماعي به كمال فرد مربوط نيست، كمال ...
... و فرشته از شهوت و عقل برخوردار است.
2- كرامت اكتسابي، يعني انسان در پرتو ايمان و عمل صالح، كمالاتي را به دست مي آورد و از جهت همين كمال اختياري است كه مي تواند به مراتب بالاي هستي دست يابد و از فرشتگان ...
... است كه در شكم مادرش خوشبخت باشد و بدبخت كسي است كه در شكم مادرش بدبخت است". معناي حديث اين مي باشد كه نقش پدر و مادر در روح و روحيه فرزند چشمگير است، امّا بدان معنا نيست كه فرزندان بدون اختيار هستند و ...
... او در گرو اعمال اختياري و نوعانتخاب وي است. بنابراين آزادي انسان، با نبودن موانع در پيش روي وي براي رسيدن به كمال معنا مييابد. همان گونه كه آزادي گياه يا حيوان، به آن است كه چيزي مانع رشد گياه يا حيوان ...
پرسش:
انسان كه مجبور است به راه راست حركت كند (حتي اگر مختار باشد) بي فايده است، چون اگر با اراده و اختيار خود به صراط مستقيم نرود، زندگي اخروي او تباه مي شود و اين جبر است.
پاسخ:
با سلام و آرزوی ...
پرسش:
آيا با توجه به معيّن بودن سرنوشت افرادي چون يزيد و شمر، آنان اختيار در كارهاي خود داشتند و مجازات مي شوند؟
پاسخ:
با سلام و آرزوی کسب توفیقات روزافزون برای شما دوست عزیز
اين سخن درست است كه ...
پرسش:
با توجه به حديث "السعيد من سعد في بطن امّه..." جبر و اختيار چه ميشود؟
پاسخ:
با سلام و آرزوی کسب توفیقات روزافزون برای شما دوست عزیز
در ميان روايات، اخباري وجود دارد (كه به روايات "طينت" ...
پرسش:
با توجه به اين كه انسان در آمدن خود به دنيا اختياري نداشت، آيا كافران و بدكاران در قيامت نميتوانند بگويند كه ما اختياري در آمدن نداشتيم و خداوند ما را به اجبار آورد و از ما خواست كه كار نيك داشته ...
... را آفريد تا انسان براي رفع نيازهاي خويش و درك كمالات از آن بهرهگيري كند. انسان را آفريد و به او اراده عطا كرد تا با اختيار خويش راه كمال پويد و خود را از نقصها بپيرايد.
هدف از آفرينش جهان و انسان، ...
... اما اراده آدمي حرف آخر را ميزند. و يا به معناي آن است كه خدا از پيش ميداند چه كسي با اختيار خود راه خوب يا بد را انتخاب خواهد كرد.
حجرات (49)، آيه 7.
بحارالانوار، ج 2، ص 87.
نهج البلاغه، نامه ...
... در تأثير اين عوامل شكي ندارد, ليكن مسئله مهم اين است كه بايد ديد تأثير اين عوامل تا چه حداست . آيا آزادي و اختيار و قدرت انتخاب را از انسان سلب مي كنند و آدمي را همانند توپ فوتبال در هر مسيري كه بخواهند ...
پرسش:
جبر و اختيار چه مقدار در انجام كارها مؤثر است؟
پاسخ:
با سلام و تشکر از ارتباط جنابعالی با سایت طلبه پاسخگو و آرزوی کسب توفیقات روز افزون
تمام كارهاي انسان اعم از خوردن، خوابيدن، كار كردن، ...
... به اختيار خودت به كمالات بسيار عالي و لذتهاي جاودان برسي و از نعمتهاي ابدي بهرهمند شوي.
خوب اگر غرض از آفرينش، تعالي من است، معلوم است كه ميخواهم تعالي بيابم و به كمالات برسم. مثل اين كه به ما بگويند ...
... و پيامبران الهي، در مقابل آنها قرار ميگيرند تا انسانها را به كمال و خوشبختي سوق دهند. تنها در صورت وجود هر دو نيرو در انسان است كه وي ميتواند با اختيار خود، يكي از دو راه را انتخاب كند تا به سعادت يا ...
... به انسان از خودش مهربان تر است و حتي پدر و مادر كه مهربان ترين فرد نسبت به فرزند هستند، ذرة ناچيزي از محبّت الهي را دريافت كرده اند.
خداوند انسان را مختار خلق كرده است تا با اختيار خودش راه تكامل و سعادت ...
... هميشگي رسيده و از نعمتهاي لذت بخش و جاويدان بهشتي بهرهمندشود. اعمال انسان وقتي ثمر بخش است و او را به كمال ميرساند كه اختياري باشد، يعني اگر انسان با اختيار خود، كار خوب را انجام ...
... بنابراين تفسير، بديهي است كه انسان موجودي مجبور و بي اختيار است.
ولي بررسي منابع اسلامي نشان مي دهد اين تفسير مورد تأييد اسلام نيست و قبول و پذيرش آن، تمام مفاهيم مسلّم اسلامي از قبيل: تكليف، جهاد، ...
پرسش: چرا در اسلام مرد حق دارد چهار زن اختيار كند؟ پاسخ: با سلام و احترام با مراجعه به روايات اهلبيت: با پارهاي از حكمتهاي اين قانون الهي ميتوان آشنا شد. براي پاسخ به پرسش شما به بيان ...
... ما گفتن دليل برتريِ انسان بر شيطان بعد روحانيِ انسان هستش پس در اين صورت، منظور اينه كه شيطان بعد روحاني نداره!؟اگه شيطان بعد روحاني نداره پس منشأ اختيار و انتخاب و تفكر شيطان در چيست؟!منشأ نافرماني از ...
... مى كند و هيچ توصيه و تشويقى براى تعدد زوجات به طور مطلق وجود ندارد البته مواقعى يك استثناءات خاصى پيش مى آيد كه در اين موارد استثناء، يك فرد مى تواند همسر ديگرى اختيار كند. اين شرايط، شرايط خاصى است، مثلا ...
... (فَانْكِحُوا) در مقام ترخيص است نه ترغيب.معناى آيه اين است كه شما مجازيد كه تا چهار زن اختيار كنيد و به بيش از آن مجاز نيستيد، اگر در مقام ترغيب نسبت به دو، سه يا چهار زن باشد، نسبت به مازاد بر آن نفى ...
... (فَانْكِحُوا) در مقام ترخيص است نه ترغيب.معناى آيه اين است كه شما مجازيد كه تا چهار زن اختيار كنيد و به بيش از آن مجاز نيستيد، اگر در مقام ترغيب نسبت به دو، سه يا چهار زن باشد، نسبت به مازاد بر آن نفى ...
... مانند مثال بيان شده، قدرت و اختيار يكي وابسته به اذن ديگري است.
پي نوشت ها:
1. فاتحه(1)آيه 5
2. ر.ك علامه حلي، ألفين، ترجمه وجدانى،جعفر، چ سعدي،تهران، بي تا، ص 748 .
3. نساء (4) آیه 64.
4. شيخ ...
... بياموزيد.
" امام صادق(ع)،وسائل الشيعه ،ج14،ص100 "
وقتي کودکي در اتاق است و شما را مي پايد و حتي بي اختيار نفس و صداي شما را مي شنود،از خير اين لحظات دل نشين و بهشتي در گذريد ،مبادا ...
... بوده و تمامي نيازمندي هاي او را از ابتدا تا انتها بيان داشته و در اختيار او قرار داده و نظام خلقت را بر اساس زيباترين شيوه خلقت (نظام احسن) خلق نموده، هرگز دستوري بيهوده بيان نمي كند و هر آن چه از اوامر ...
... جهان بينى الهى، هستى هدفدار است و انسان جزيى از هستى است و هستى براى او آفريده شده و در اختيارش قرار گرفته است. بنابراين او نمىتواند يله و رها باشد.
ابر و باد و مه و خورشيد و فلك در كارند تا تو نانى ...
... اين [دو]، راهى براى خود اختيار كنند
16-
اما میخ بودن کوهها
علامه طباطبايي(ره) مينويسند: اينكه كوهها را ميخ خوانده، شايد از اين جهت بوده كه پيدايش عمدهي كوههايي كه در روي زمين است از عمل آتشفشانهاي ...
... گاه وسائل ضرورى زندگى و در بسيارى از موارد ابزار گناه و مفاسد و انحرافهاى اخلاقى فراگير و ايجاد اختلاف در ميان ملّتها با برچسبهاى زيبا و پوششهاى فريبنده در اختيار همگان قرار مىگيرد.
حال اگر ورود ...
خداوند عقلت بده كه هنوز درِ لذت بردن از خيانت خودت هستى.... خجالت بكش و برو خدا رو شكر كن كه تا همين جا آبروى شما نرفته... اولين ديدار و بوست كرد؟؟؟؟ تا اين حد شما بى اختيارى؟؟؟؟
... جبر و اختيار، بحثهاي استاد جعفر سبحاني، نگارش علي رباني گلپايگاني، ص 3، نشر مؤسسه تحقيقاتي سيدالشهداء، قم. )
اما با توجه به دلايل عقلي بديهي و همچنين با وجود آيات كافي و روايات و احاديث معتبر، جبري بودن ...
... كه ظاهر را ببيند عنان صبر و اختيار را از كف مي دهد و به اعتراض و گاهي به پرخاش برمي خيزد؛ ولي استادي كه از اسرار درون آگاه است و چهرة باطن را مي نگرد با خونسردي به كار خويش ادامه مي دهد و به اعتراض و فرياد ...
... و اموال و دارائي آنها را در اختيار شما گذاشت و زميني (قلعههايي) را كه در آن قدم ننهاده بوديد خداوند شما را صاحب آن زمين نمود و خداوند بر هر چيزي قدرت دارد. پس حكم كشتن اسيران كاملاً مطابق با حكم خداوند ...
[b]اما اين سوال را بايد مطرح کرد که چرا رسول خدا به جاي آنکه به بني قريظه اجازه دهد که مانند ساير يهوديان اموال خود را در اختيار مسلمانان گذارده و جلاي وطن کنند ، با نظر سعد معاذ موافقت کرده و دستور قتل ...
... در سينهام جاى دهد و اعضاى پيكرم را از آن مالامال سازد
از اين روايت به خوبى بر مىآيد كه منظور از عدم آگاهى مردم از اين امور پنجگانه تمام خصوصيات آنها است، فى المثل اگر روزى وسائلى در اختيار بشر قرار ...
... در اختيار نواب عام آن حضرت - كه مراجع تقليد و فقهاى عظام هستند - قرار مىگيرد تا در مصارف اسلام و مسلمين خرج شود .البته طبق نظر اکثر فقها کل مبلغ حمس باید به دست مرجع تقلید داده شود تا وی هم سهم سادات ...
... دنيايي و اختيارانسان باعث مي شود انسانها در تضاد و تضارب با هم باشند (همچنانكه فرشتگانش نيز اين را مي دانستند و در ابتداي خلقت انسان اين را گفتند (4) و در اين بين يك عده اي نيز از رزق مقدر شده خود دور ...
... اى حسين (ع ) چون من متوجه سمت چپ و راست شدم كسى را نديدم از اين مسئله تعجب نمودم !! آنگاه يقين نمودم اين صداى بى بى عالم زهراى اطهر سلام اللّه عليها مى باشد پس بى اختيار شدم و بر سر و سينه خود چنان زدم ...