... : راغب اصفهانی مىگوید : الولاء والتوالی أن یحصل شیئان فصاعداً حصولاً لیس بینهما ما لیس منهما ، ویستعار ذلك للقرب من حیث المكان ومن حیث النسبه ومن حیث الدین ومن حیث الصداقه والنصره والاعتقاد والولایه : ...
... : راغب اصفهانی مىگوید : الولاء والتوالی أن یحصل شیئان فصاعداً حصولاً لیس بینهما ما لیس منهما ، ویستعار ذلك للقرب من حیث المكان ومن حیث النسبه ومن حیث الدین ومن حیث الصداقه والنصره والاعتقاد والولایه : ...
... است اما فرقى كه راغب اصفهانى در كتاب لغت ، بين معناى كسب و اكتساب متذكر مى شود بسيار قابل توجه و دليل بر مدعاست؛ وى مى گويد: كلمه اكتساب در به دست آوردن فايده اى استعمال مى شود كه انسان مى خواهد خودش ...
... مجازات فرد شدت عمل به كار رود شخص مجازات شونده ضرب المثل مى شود. وراغب اصفهانى دركتاب مفردات مى نويسد: والمثلة نقمة تنزل بالانسان فيجعل مثالا يرتدع به غيره؛(5. مثله مجازاتى است كه بر انسان تحميل مى شود ...
... از كتابهاى لغت اهل سنت برايتان نقل مىكنيم: - راغب اصفهانى مىنويسد: «وِلايت؛ يعنى، يارى كردن. و وَلايت؛ يعنى، زمامدارى و سرپرستى امور و گفته شده است كه ولايت و ولايت مانند دِلالت و دَلالت است و حقيقت ...
پرسش:
تفاوت دو لفظ "غیث" و "مطر" در چیست؟
پاسخ:
با سلام و ادب
با وجود آنکه این دو لفظ هر دو به معنای "باران" هستند، اما این سؤال مطرح است که چه چیز باعث تفاوت الفاظ این دو کلمه در کلام عرب می ...
... آن الگو خوب باشد و چه بد. (راغب اصفهانی،1997م،ذیل ماده «اس و») به همین جهت قرآن اسوه معرفی شده از جانب خود را به صفت حسنه متصف مینماید: « لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَهٌ » ...
... معین، ج 2، ص 1677. 8- تاج العروس، ماده لون. 9- لسان العرب، ج 12، ص 367. 10- مجمع البحرین، با تعلیقات محمد عادل، نشر فرهنگ اسلامی، ج 2، ربع 4، ص 155. 11- ر.ک: مفرداتراغب اصفهانی، تحقیق محمد سید گیلانی، ...
... به آن چه مىكنند آگاه است».
"غضّ" در لغت عرب چنان كه مرحوم طبرسى در مجمع البيان(7) و راغب اصفهانى در مفرّدات گفتهاند، به معناى كاستن است و "غض بصر" يعنى كاهش دادن نگاه، نه بستن چشم. البته اين كه از ...
... گرفتن چيزى به طور تمام و كمال است، به عبارت ديگر در زبان عربى، هر گاه كسى چيزى را به كمال و تمام و بدون هيچ كم و كاستى دريافت كند، از اين كلمه استفاده مىشود) (2).
مفرداتراغب، ذيل ماده «وفى».قرآن مىفرمايد: ...
... پاسخگو سپاسگزاریم
پاسخ به اين سئوال را راغب اصفهاني در كتاب مفردات خود ذيل كلمه "عرف" آورده است. ايشان مي گويد: عرفان ادراك شيء است به وسيله تفكر و تدبر در آثار آن شيء. عرفان اخص ازعلم است و متضاد آن ...
... را تعريف ميكنيم. فطرت از ريشه "فطر" به معناي شكاف و شكافتن و اختراع است.
راغب در مقولات مي گويد: اصل فطره شكافتن در طول است.(1) ابن عباس مي گويد: معناي فطرت را نمي فهميدم تا اين كه روزي دو اعرابي كه ...
... راغب در اصل از "عقال" به معناي طنابي است كه بر پاي شتر ميبندند تا حركت نكند. از آن جا كه نيروي خرد، انسان را از كارهاي ناهنجار باز ميدارد، اين واژه بر آن اطلاق شده است.
بعضي ديگر از كتب لغت مانند صحاح ...
... شده است. 2- هبه و بخشش بدون عوض: همان طور كه راغب اصفهاني در كتاب ارزشمند «المفردات» مينويسد: به عقيده من اين كلمه از ريشه «نحل» (به معني زنبور عسل) آمده است زيرا بخشش و عطيه شباهتي به كار زنبوران عسل ...
پرسش:
عبودیت یعنی چه؟
پاسخ:
با سلام و ادب
اهل لغت عبوديت را به معناى خضوع و تذلل گرفته اند: راغب در مفردات مى نويسد: «عبوديت اظهار تذلل و عبادت نهايت تذلل است.»(1) عنوان بصرى از امام صادق(ع) ...
... برخى از مشتقاتش فقط از كتابهاى لغت اهل سنت برايتان نقل مىكنيم:
- راغب اصفهانى مىنويسد: «وِلايت؛ يعنى، يارى كردن. و وَلايت؛ يعنى، زمامدارى و سرپرستى امور و گفته شده است كه ولايت و ولايت مانند دِلالت ...
پرسش:
منظور از «وسيله» در آيه 35 مائده چيست؟(لطفا اگر تفسيرهاي معتبر مثل ابن عباس، طباطبايي و ...) پاسخ:
با سلام و ادب علامه طباطبايي در تفسير معناي "وسيله" ابتدا از نظر لغت دانان آورده است : راغب ...
... ظهر و عصر تا غروب آفتاب به روشنى از اين آيه استفاده مىشود. امّا « زلفاً من الليل» با توجّه به اين كه« زلف»- به گفته « مختار الصحاح» و راغب در كتاب مفردات- جمع «زلفة» است كه به معناى بخش هايى از اوايل ...
... قابل درك نيست" راغب" در" مفردات" ميگويد:" نعيم" به معني" نعمت بسيار" است (النعيم النعمة الكثيرة).
نكته ها:
1- تحريم غنا بدون شك غنا به طور اجمال از نظر مشهور علماي شيعه حرام است و شهرتي در سرحد اجماع ...
... آنها را رهنمون گردد، اصولا تمام عالم هستي از رحمت بيدريغش سرچشمه 1. به مفرداتراغب ماده" نزل" مراجعه شود. 2. تفسير" نور الثقلين" جلد 4 صفحه 620- در اين حديث نزول قرآن به طور تدريجي در بيست سال ذكر شده، ...
... نشان داد كه در آن نوشته بود اقرا باسم ربك ... 1
بنا بر اين روايت جبرئيل از حضرت خواست كه آيات را از روي نوشته بخواند واو گفت : من قرائت كننده نيستم .
راغب در مفردات مى گويد: كلمه (قرائت ) به معناى ...
... روز عید غدیر، آیه ۶۷ مائده و دیگر آیه ۴۱ همین سوره است، بقیه قرآن خطاب «یا ایها النبی» به چشم میخورد.
«یا أَیُهَاالرَّسُولُ» به تعبیر راغب در کتاب مفردات یک کنایه است، زیرا برخی افراد از وقایع غدیر ...
... آنها دارد. مطلب دیگر این که راغب در مفردات گفته: كلمه "رتق" به معناى ضميمه كردن و به هم چسباندن دو چيز است، چه اينكه در اصل خلقت به هم چسبيده باشند و چه آن را با صنعت عمل بچسبانند، هم چنان كه قرآن كريم ...
... مانند: مجمع البحرين (طريحى، 1375ش، ج3: 330) و لسان العرب (ابن منظور، 1363ش، ج4: 361). اما راغب در مفردات خود سرور را به: «ما ينكتم من الفرح»: يعني فرح و شادي كه در قلب پنهان است و ظاهر نميشود معنا كرده ...
... نباشد لعنت به خود گوينده بر ميگردد. پس از لعن مؤمن بپرهيزيد تا مبادا خود گرفتار شويد."(6)
پی نوشت ها: 1) تبت،1 2) ر. ك: مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهاني، ص 471، دار الكاتب العربي، بيروت 3) بقره،161 ...
پرسش: اثبات حقانیت خدا چگونه است؟ پاسخ : با سلام و عرض ادب و احترام ابتدا باید ببینیم حق داری چه معنایی است تا روشن شود که منظور شما از حقانیت چیست؟ درمنطق قرآن حق دارای تعاریف متفاوتی است. 1. حق به معناي ...
... است. اما اين كلمه به شمشير درخشنده نيز اطلاق شده است؛ با اين تفاوت كه در اين حالت، عربى و از ريشه «بَرَقَ» مى باشد: برخى از لغويان، همچون ازهرى و راغب اصفهانى، إبريق به معناى ظرف را در كنار إبريق به معناى ...
... داشتن اهل علم به خاطر علم (راغب اصفهانى، 1412ق، ص 214). از نظر اينان، محبت نه حالت انفعالى، بلكه از افعال نفسانى است. قواى باصره، سامعه، حافظه، متخيله، ساير قوا و حواس ظاهرى و باطنى ما هريك فعل خود را ...
... معرفى شده است و مقصود از «الكتاب» در اين آيه كريمه چيست؟ «كتاب»، در لغت، مصدر و به معناى نوشتن است؛ اما به مرور در معناى اسم مفعول آن، يعنى «نوشته»، به كار گرفته شده است (راغب اصفهانى، 1412ق، ص 699). ...
... است. «اصل الفَطرِالشقّ طولاً» (راغب اصفهانى، 1412ق، ص 640)؛ اصل فطر، جداشدن از طول است. اما معناى ايجاد و ابداع نيز مى دهد؛ چنان كه راغب با توجه به اين نكته مى نويسد: «فطراللّه الخلق، هو ايجاد الشى ء ...
... به خير مى دانند كه ضد آن «شقاوت» است. شخص سعيد و يا جامعه سعادتمند، يعنى: فرد و جامعه اى كه در خير و بركتند (راغب اصفهانى، بى تا، واژه سعد). در مفهوم اصطلاحى آن، گفته اند: سعادت، نيل به مطلوب و مقصود ...
... براى آن همه عناوين متنافى غيرممكن جلوه مى كند. دين و مؤلفه هاى آن در اسلام ابتدا اين واژه را در فرهنگ زبان عربى و فرهنگ لغات قرآن مورد بررسى قرار مى دهيم. از نظر راغب اصفهانى، دين به هر سه معناى ...
... يا با آنها رابطه علّى و معلولى داشته باشد، كليدواژه هاى مذكور نيز در منابع اسلامى مورد بررسى قرار گرفته است. تعريف حسادت6 1. تعريف لغوى راغب اصفهانى مى نويسد: «حسد آرزوى از دست رفتن نعمت كسى است كه مستحق ...
... حل مى شود ـ درونى كردن مفهوم ذكر «لا حول و لا قوة الا باللّه» ـ در برطرف نمودن حزن و اندوه مؤثر مى باشد.103 امام سجاد عليه السلام در اين زمينه فرموده اند: «پروردگارا! مرا به آنچه نزد توست راغب و مايل ...
پرسش: در آيه 40 سوره احزاب مى خوانيم: (ما كانَ مُحَمَّدٌ اَبا اَحَد مِن رِجالِكُم؛ محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) پدر هيچ يك از مردان شما نبوده و نيست) در حديثى از پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)هم آمده ...
... برداشتن است و در آيه ياد شده ، مباهله رها كردن و واگذار نمودن بنده به حال خود است. (ر.ك: مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانى، ص 61، دارالكاتب العربى، بيروت) [2]. برگرفته از تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى ...
پرسش: در آيه 33 سوره احزاب (آيه تطهير) منظور از رجس چيست؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام رجس يعنى پليدى و ناپاكى و اين كلمه، پليدى از نظر طبع آدمى يا از نظر عقل يا از نظر شرع يا پليدى از نظر هر سه ...
... 41 سوره انفال ـ كه ذكر آن گذشت ـ تنها در غنيمت هاى جنگى به كار نمى رود؛ بلكه هر درآمدى را شامل مى گردد. راغب اصفهانى ـ لغت شناس معروف ـ مى نويسد: «غنيمت از ريشه غَنَم به معناى گوسفند گرفته شده (برآمده ...
... ـ مانند توده مردم، در خيابان و كوچه راه مى رفت و با بردگان مى نشست و غذا مى خورد. [1]. ر.ك: مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانى، ص 19، دارالكتب العربى ؛ مجموعه آثار شهيد مطهرى، ج 3، ص 229، انتشارات صدرا. ...
پرسش: چرا قرآن روابط بين زن و مرد را محدود و محصور كرده است؟ با توجه به اين گفته كه «الانسان حريص على ما منع» آيا اين ممنوعيت باعث رويكرد زن و مرد به هم نيست؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب خداوند متعال در ...
پرسش: چرا از اهل كتاب (يهوديان، مسيحيان و مجوسيان) بايد جزيه گرفت؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب اهل كتاب مى توانند طبق ضوابط و شرايطى در محدوده جغرافيايى حكومت اسلامى زندگى كنند. يكى از اين شرايط پرداخت جزيه[1] ...
... کلید اصلی فضایل اخلاقی دیگر دانسته است، فضیلت صداقت و راستی است. صداقت به معنای مطابقت و هماهنگى گفتار با اعتقاد باطنى و نيز مخبرعنه است(مفردات الفاظ قرآن کریم، راغب اصفهانی ، ص ۴۷۸، «صدق») که نقیض کذب ...
پرسش: چرا خداوند در آيه 96 سوره آل عمران كعبه را منشأ بركت و هدايت براى جهانيان مى نامد؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب : كعبه اولين خانه اى است كه در مكّه معبد همگانى نهاده شده و منشأ بركات فراوان و وسيله هدايت ...
... سهم سادات نيز به اجازه مرجع تقليد نياز است.
[1]. انفال/41. [2]. مفردات، راغب اصفهانى، ماده غنم. [3]. كتاب العين، خليل بن احمد، ج 4، ص 426، ماده غنم و لسان العرب، ابن منظور، ج 12، ص 445، ماده غنم. [4]. ...
... نیست. چون این معنا، تنها یکی از مصادیق زوجیت است و زوجیت مصادیق دیگری نیز دارد. در مفرداتراغب، زوج را این گونه معنا می کند: یعنی: به هر یک از دو قرین از مذكّر و مؤنّث در حیواناتی که جفت دارند، زوج گفته ...
... نظر لغت شفاء؛ يعنى رسيدن و آمدن بهبودى است. و به نوعى معناى آن حاصل مصدرى است. و مىتوان گفت شفاء امرى است كه با آمدنش درد پايان مىيابد.
چنانچه راغب اصفهانى در مفردات خود به همين قضيه اشاره كرده است.
ترجمه ...