... اهل بیت علیهم السلام به كار بردهاند و در این زمینه ید طولائی دارند ، انتظاری بیش از این نباید داشت . اما از طرف دیگر برخی از محدثان و مفسّران اهل سنت ، نزول آیه ولایت را در باره على (علیه السلام) با سندهای ...
... اهل بیت علیهم السلام به كار بردهاند و در این زمینه ید طولائی دارند ، انتظاری بیش از این نباید داشت . اما از طرف دیگر برخی از محدثان و مفسّران اهل سنت ، نزول آیه ولایت را در باره على (علیه السلام) با سندهای ...
... دو مطلب قابل توجه است:
1- جلباب چيست؟ نزديك كردن آن يعنى چه؟
2- فلسفه پوشش و حجاب اسلامى.
در مفهوم جلباب اختلاف نظر وجود دارد. آن چه با توجه به كتب لغت و گفتار مفسّران شيعه مانند علامه طباطبايى(15) ...
... در عين حال، برخي از مفسّران بر آنند كه انسان اشرف بر تمام مخلوقات الهي است.
قرآن مجيد از كرامت و ارجمندي انسان و برتري او بر بسياري از موجودات ديگر سخن به ميان آورده(1) و فرموده است: "ما انسان را در ...
پرسش:
تفسير آيه«رب اغفرلى وهب لى مُلكاً لا ينبغى لاءحد من بعدى » (سوره ص آيه 35) چيست ؟
پاسخ:
سلام و ادب
مفسّران و محدّثان در آيه 34همين سوره (ما سليمان را آزموديم و بر كرسي او جسدي افكنديم ...
... و گفته گروهى از مفسّران چنين بوده كه در سال چهارم از هجرت در خيبر زن و مردى از اشراف يهود كه هر دو «محصن» بوده زنا كردهاند و چون يهود خوش نداشتند حكم خدا را كه در توراة، رجم بوده در باره ايشان جارى سازند ...
... وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَه وَاللَّه یعْصِمکَ مِنَ النَّاسِ»
مفسّران اسلام که به این آیه می رسند خودشان را در مقابل دو سؤال مهم می بینند:
سؤال اوّل
چه برنامه ی تبلیغی بوده که تا ...
سؤال:
چرا انسان به عنوان اشرف مخلوقات معرفي شده است؟ جواب:
سلام
اشرف مخلوقات بودن انسان و برترى او بر تمام مخلوقات الهى، امرى مسلّم و قطعى در آيات نيست، در عين حال، برخى از مفسّران بر آنند كه ...
... آخرين پيامبر الهى است، و پس از وى، كسى به عنوان «پيامبر»، از جانب خداوند برگزيده نخواهد شد. چنين دلالتى، مورد قبول مفسّران فريقين است و تحليل برخى از انديشهمندان بر دو قرائت «خاتَم» و «خاتِم» قابل توجّه ...
... برخی مفسّران (3) ضمیر «إِنَّهُ» در جمله «إنَّهُ رَبِّی اَحْسَنَ مَثْوایَ» را به عزیز مصر برگردانده اند، به این ترتیب معنی آن این خواهد شد؛ من به صاحب و سیّدم -صاحبخانه ام- خیانت نمی کنم. این گونه درست ...
... كار رفته، قالب «قصّه» است. بخش قابلتوجهى از آيات قرآن را قصص قرآنى به خود اختصاص داده است. اين مقاله با رويكرد تحليلى به دنبال پاسخ سؤال اصلى مقاله است كه تفسير علّامه طباطبائى از قصص قرآن با ساير مفسّران ...
... با شيوههاى مشابه بررسى نشده است. يكى از اين شيوهها مصدر است. اينكه چرا در بلاغتِ هفتصدساله ما از معناشناسى گونههاى مصدر غفلت شده و اين غفلت چه آسيبى به متن فهمى مفسّران و فقيهان و متكلّمان ما زده، پرسشى ...
... اما اصل وجود آنها مورد اتفاق است. بررسى جايگاه معربات فارسى در ترجمه قرآن به فارسى، شايسته پژوهش است. نظر اهل لغت و مفسّران، در فارسى يا عربى دانستن يك كلمه، در معنا و تفسيرى كه از آن ارائه مى دهند، تأثيرگذار ...
... وَ يؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ» (مائده: 55) نيز استفاده كرد. اكثر مفسّران مكتب اهل بيت عليهم السلام در اين آيه، ولايت را به معناى سرپرستى و رهبرى تفسير مى كنند (طريحى، 1375، ج 3، ص 327). ولى اگر ...
... اين گروه به «قراء سبعه» معروف شدند. در زمان هاى بعد سه نفر ديگر به آنها افزوده شد و تعداد قراء به ده تن افزايش يافت. مفسّران و دانشمندان علوم قرآنى در ارتباط با قرائت هاى سبعه ديدگاه هاى مختلفى دارند. ...
... مى كند. متكلمان و مفسّران مسلمان هم از ديرباز و بيشتر با رويكرد كلامى و ناظر به آيات قرآن كريم به بررسى انتقادى الوهيت عيسى عليه السلام پرداخته اند. در اين باره مقالات و كتاب هاى متعددى نيز نوشته شده است، ...
... شده است (ر.ك: طباطبائى، 1417ق، ج 17، ص 67). كدام يك از معانى يادشده، موردنظر آيه كريمه مورد بحث است؟ ديدگاه هاى متعددى از سوى مفسّران درباره دانش جناب آصف ابراز شده است. بعضى دانش او را آگاهى از اسم اعظم ...
... و نفس از آن لذت ببرد اطلاق مى شود (راغب اصفهانى، 1412ق، ج 1، ص 527). 3. حيات طيبه از منظر مفسّران پيرامون ظرف وقوع حيات طيبه، ديدگاه هاى متفاوتى از سوى مفسّران مطرح شده كه مى توان همه آنها را در قالب ...
... و رهبرى جامعه، عهد من است، و اين عهد به ظالمان نمىرسد. معيار اصلى تعلق امامت، ولايت و حاكميت الهى اين است كه آن فرد، ظالم نباشد؛ يعنى متصف به صفت عدالت كامل باشد. مطابق با ديدگاه مفسّران شيعه، حقيقت عصمت ...
... به كينه و حسد كه نفوذ تدريجى مخفيانه در دل دارد، غِلّ گفته مى شود.38 ابن منظور در لسان العرب، حسد را نوعى غلّ مى شمرد، همان گونه كه كينه و عداوت را نيز از مصاديق آن مى دانند. بسيارى از مفسّران، از جمله ...
... و در آيات نخستين سوره كار آن مرد اموى را بازگو كرد و وى را مورد سرزنش قرار داد. اين شأن نزول از حضرت صادق(عليه السلام) روايت شده است.[1] بسيارى از مفسّران بزرگ شيعه شأن نزول ياد شده را پذيرفته اند و هرگز ...
... چنين ديدند، از نجوا خوددارى كردند.[1] برخى مفسّران هم تصريح كرده اند كه هدف برخى نجوا كنندگان از اين كار، برترى جويى بر ديگران بود. پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) گرچه از اين رفتار غلط آن ها ناراحت بود؛ ...
... جان خودت را از شدّت اندوه از دست بدهى به سبب اين كه آن ها ايمان نمى آورند.» به نظر برخى مفسّران سبب نزول آيه مذكور اين بود كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) مرتّب اهل مكّه را به توحيد فرا مى خواند، ...
... سزاى كافران.» 7. جنگ تبوك: مفسّران قرآن كريم آيات 117 و 118 سوره توبه را به حوادث جنگ تبوك مربوط دانسته اند.[5] در آيه 117 به دشوارى شرايط در جنگ تبوك و عنايت خدا به مؤمنان اشاره شده و در آيه 118 از نافرمانى ...
... آيات به هم پيوسته ندارد، استناد به سياق در همه جاى قرآن درست نيست. آيه مورد اشاره پرسش نيز با آيات پيرامونى آن ارتباطى ندارد و اين با دو دليل ثابت مى گردد: 1. شأن نزول آيه ـ به گفته مفسّران شيعه و بسيارى ...
... كنيم؛ و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.) بر اساس آن چه مفسّران گفته اند، شأن نزول آيه چنين است: در سال نهم هجرى، گروهى از روحانيون مسيحى نجران به خدمت رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)رسيدند و درباره ...
پرسش: آيات 94 و 95 سوره توبه، درباره چه كسانى نازل شده است؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام بعضى از مفسّران مى گويند: اين آيات درباره گروهى از منافقان كه تعدادشان در حدود هشتاد نفر بود، نازل گرديده ...
پرسش: سوره اى كه در غار حرا بر رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) نازل گرديد، كدام سوره بود؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام به اعتقاد بيش تر مفسّران، وحى الهى براى نخستين بار، در اين غار بر رسول خدا(صلى ...
... آيه ديگرى نيز مى فرمايد: (يا اَيُّهَا الرُّسُلُ كُلوا مِنَ الطَّيِّباتِ و اعمَلوا صالِحاً ...[2] اى رسولان من! از غذاهاى پاكيزه بخوريد و عمل صالح انجام دهيد)برخى مفسّران معتقدند كه ذكر اين دو (خوردن غذاى ...
... در آخرت است؛ امّا بدان معنا نيست كه شامل دنيا نشود. از اين رو برخى از مفسّران گفته اند: آيه مذكور، هم دنيا و هم آخرت را شامل مى گردد و در اين صورت، معنى آيه چنين خواهد بود كه: اى پيامبر! تو در دنيا بر ...
... گناه زدوده مى شود. پيامبران گرچه معصومند؛ ولى نسبت دادن نوعى از تيره شدن دل و در نتيجه بهره مندى آنان از مغفرت الهى خلاف عصمت نيست. امّا درباره آيه 2 سوره فتح، مفسّران احتمال ديگرى را نيز مطرح ساخته اند. ...
... بهشت و جهنم در كجا قرار دارند؟ در همين زمين اند يا در كرات آسمانى؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام درباره محل «بهشت و دوزخ» در بين مفسّران دو نظريه وجود دارد: 1. برخى معتقدند كه بهشت و دوزخ در باطن اين ...
پرسش: معناى (ولَقَد رَآهُ نَزلَةً اُخرى)[1] چيست؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب و احترام ترجمه آيه فوق چنين است: «به تحقيق كه پيامبر، يك بار ديگر او را ديد.» بسيارى از مفسّران معتقدند كه اين آيه، مربوط به ...
... عقيده بسيارى از مفسّران شيعه و اهل سنت است. شيخ طوسى در تبيان،[4] مرحوم طبرسى در مجمع البيان،[5] علاّمه مجلسى در بحارالانوار[6] و آية الله مكارم شيرازى در تفسير نمونه[7] ـ از علماى شيعه ـ اين نظر را انتخاب ...
... با سلام و عرض ادب و احترام در اين باره دو ديدگاه وجود دارد: 1. برخى از مفسّران معتقدند كه تكرار كلمه «اطيعوا» تنها براى تأكيد است و دليل ديگرى ندارد. 2. امّا علاّمه طباطبايى(قدس سره) با ردّ اين ديدگاه، ...
... معجزات حضرت محمّد(صلى الله عليه وآله وسلم) قدر مسلّم و بر اساس نظر بيش تر مفسّران، قرآن به دو نمونه اشاره كرده است: 1. «شق القمر» كه در نخستين آيه سوره قمر ذكر گرديده است (اِقتَرَبَتِ السّاعَةُ و انشَقَّ ...
... از نام هاى پيامبر است و معناى آن چنين است: «اى شنونده وحى». در حديث ديگرى از حضرت باقر(عليه السلام)نيز «يس» از نام هاى پيامبر دانسته شده است.[4] گفتنى است كه مفسّران قرآن كريم، براى اين دو كلمه ـ مانند ...
... 6. ننشستن پرندگان بر بام كعبه، نيز دلالت كعبه بر جهتى كه بايد بدان سو نمازگزارد، و راهيابى به بهشت به سبب انجام حجّ و طواف بر گرد كعبه، از مصاديق «هدايت» الهى در آن سرزمين به شمار آمده است.[5] برخى مفسّران، ...
... از وضعيت مسلمانان است. موارد ديگرى از اين قبيل در قرآن وجود دارد.[1] 2. بعضى مفسّران معتقدند كه مسئله نماز قصر نخستين بار هنگامى كه مسلمانان در ترس و وحشت از دشمن قرار داشتند، وضع شده است؛ سپس اين حكم ...
... است، مگر با تفسيرى از حديث. اين ديدگاه را اكثريت فقها و اصوليان و مفسّران شيعه رد كردهاند. اصولاً بر اساس ديدگاه اخباريان، براى عقل و درك انسان ديگر جايگاهى در فهم قرآن باقى نمىنماند. هرچند خوارج منقرض ...
... خيره مىكند و صداى رعدى كه از اين پديده طبيعى ايجاد مىگردد، گوشها را مىآزارد. درباره كوههايى كه خداوند از آنها سخن گفته كه بر فراز آسمان هستند و از آنها تگرگها فرو مىريزند، مفسّران نظرات گوناگونى ...
... شیوه استوار خویش(تفسیر قرآن به قرآن) و با تأمل در سیاق آیات و لحن آیه، روشن کرده اند که مصداق این فتنه، جریان نفاق است و «بنی امیّه» (المیزان، ج13، 136). در مقامی دیگر از این آیه و چگونگی مواضع مختلف مفسّران ...
... است، و گویا ابوعبداللّه مکحول شامی، از احادیثی که وی نقل کرده است، نگاشته ای را سامان داده است.17 6. أبیّ بن کعب الأنصاری: وی، از صحابیان جلیل و از مفسّران ارجمند و از موالیان علی بن ابی طالب(ع) بوده ...
... توجه در اين آيه شريفه: 1. اين آيه تصريح مي كند كه همه انسان ها، اعم از زن و مرد، از «يك نفس» آفريده شده اند. مرحوم طبرسي در اين باره مي فرمايد: مراد از «نفس» در آيه، به اجماع همه مفسّران آدم(عليه ...
... به رغم اشكالات فراوان وارد بر نظريه تكامل، برخى از متفكران اسلامى و غيراسلامى و مفسّران قرآن كريم اين نظريه را بدون توجه به ضعفها و مشكلات و آثار بسيار مخرّب فرهنگى و اجتماعى آن پذيرفتهاند. جالب اينكه ...
... نخست از زنان بدكار ياد كرده است؟ پاسخ:
براى روشن شدن مطلب بايد به محتوا و شأن نزول اين سوره توجه كرد. بر اساس نقل مفسّران، پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلمسخنى را با همسرش حفصه در ميان گذاشت و به ...
... مسلم ـ در منابع فقهى و روایى اهل سنّت مورد اتفاق است79 و براساس آن, فقیهان اهل سنّت, زمان ولوج روح را چهارماهگى دانسته اند. 80 این روایت, اگرچه در منابع روایى شیعه دیده نمى شود, اما برخى از فقیهان و مفسّران ...
... مفسّران اصلى قرآن، در تنافى است. چنانچه يكى از مفسّران در اين زمينه مى گويد: بزرگان اصحاب و تابعين مانند ابن عباس مفسّر معروف اسلام، ابى بن كعب، جابربن عبدالله، عمران حصين، سعيدبن جبير، مجاهد، قتاده، سدى ...
... در اين زمينه دو ديدگاه كلي وجود دارد، [b]يك ديدگاه مربوط به عموم علما، مفسّران و متكلمان اهل سنت و ديدگاه ديگر مربوط به علما، مفسران و متكلمان شيعه[/b] است.
اما ديدگاه علماي سني مذهب همان است كه فخر رازي ...