نظر شيعه درباره آيات آغازين سوره «عبس» چيست؟

پرسش:
 نظر شيعه درباره آيات آغازين سوره «عبس» چيست؟
پاسخ:
با سلام و عرض ادب و احترام
 در شأن نزول اين آيه گفته اند كه مردى از بنى اميه نزد پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) نشسته بود كه در همان حال نابينايى به نام «عبدالله بن ام مكتوم» وارد شد.
وقتى آن مرد اموى چشمش به عبدالله افتاد، خود را جمع كرد، چنان كه گويى مى ترسد آلوده گردد، چهره در هم كشيد و روى برگرداند. پس از اين ماجرا، خدا سوره «عبس» را نازل كرد و در آيات نخستين سوره كار آن مرد اموى را بازگو كرد و وى را مورد سرزنش قرار داد.
اين شأن نزول از حضرت صادق(عليه السلام) روايت شده است.[1]
بسيارى از مفسّران بزرگ شيعه شأن نزول ياد شده را پذيرفته اند و هرگز احتمال هم نمى دهند كه شخصى كه به عبدالله توهين كرد، رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم) باشد؛ زيرا از پيامبران الهى ـ به ويژه حضرت محمّد(صلى الله عليه وآله وسلم) ـ به دور است كه فقير و بيچاره اى را تحقير كنند و از سر كبر و غرور، چهره در هم بكشند و روى برگردانند.[2]

[1]. ر.ك: مجمع البيان، مرحوم طبرسى، ج 10، ص 265 و 266، مؤسسه اعلمى.
[2]. ر.ك، تفسير الميزان، علاّمه طباطبايى، ج 20، ص 219 ـ 224 مؤسسه اعلمى ؛ تفسير نمونه، آية الله مكارم شيرازى و ديگران، ج 26، ص 124 ـ 127، دارالكتب الاسلاميه.