احکام روزه داری طبق نظر مراجع تقلید

1-فرموده اید که وقت نیت روزه قضای روزه رمضان تاقبل ازظهرمی باشد حال اگرکسی مثلادرساعت 8صبح ودرحالی که نیت گرفتن روزه قضاداشته است بدون اختیارچیزی وارد گلوی اوشود وبعددرساعت 10نیت روزه قضا کند آیا چنین روزه ای صحیح است؟

رهبری:  اگر قبل از خوردن سهوي، نيت روزه نکرده است، روزه صحيح نيست.

مکارم: مانعی ندارد.

زنجانی: نمی تواند نیت روزه کند.

صافی:  اگردرساعت 8نیت روزه قضاراکرده بود مانعی نداردوالااگردرساعت 10نیت نماید روزه اش صحیح نیست .

 
روزه شخصی که درمسافرت جنب شده است.
2-شخصی درتهران مسافربوده است که شب جنب می شود .حال اگربه جهت تنگی وقت تیمم کند وپاک وارد صبح شود وتا قبل ازظهربه وطن خود برسد ونیت روزه کندآیا روزه اوصحیح است؟

رهبری:  صحیح است.

زنجانی: اگروظیفه اش برای نمازصبح تیمم بوده است ،درفرض سوال روزه اش صحیح است.

سیستانی: صحیح است

مکارم: آری صحیح است.

نیت روزه +حیض
3-خانمی با دیدن خون در وقت خودش ویا با دیدن خون درغیروقت خودش که البته باصفات بوده است وبایقین به حیض ،نیت روزه نمی کند ووارد صبح می شود ولکن قبل ازظهرخون اوقطع می شود اگراین خانم نیت روزه کند وروزه بگیرد آیا صحیح است؟

رهبری:  اگر کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، بنابر احتياط واجب بايد نيت روزه کند و روزه بگيرد و بعداً نيز روزه‌ی آن روز را قضا کند.

زنجانی: اگرسه شبانه روزدرمجموع ده روز خون می بیند خون مذکورحیض است وروزه امساک ندارد والادرماه رمضان باید بقیه روز راامساک کندواحتیاطا نیت روزه کند ولی بعداروزه راقضاکند.

 
روزه مسافر+نیت
4-فرموده اید که شخص مسافری که به وطن برمیگردد اگر قبل از ظهر به وطن برسد و نیت روزه رمضان کند روزه وی صحیح میباشد. حال اگر این شخص قبل از ظهر به وطن برسد ولیکن خواب بوده است ومثلا بعد از ده دقیقه از خواب بیدار شده است و الان نیت روزه میکند ایا روزه وی صحیح است؟

رهبری: در فرض سوال  که بخشی از روز را بدون نیت سپری کرده بنا براحتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد و قضای آن رانیز بجا آورد

مکارم: هرگاه بعدازظهرنیت روزه  کرده،کفایت نمی کند مگراینکه قبل ازخواب این نیت راداشته باشد.

زنجانی: چنانچه ولوبه صورت ارتکازی نیت داشته که بارسیدن به وطن روزه بگیردروزه اش صحیح است .

 
خوابیدن روزه دار با علم به فرورفتن خون لثه درخواب
5-بنده به جهت مریضی لثه ، وقتی که می خوابم خون به حلقم می رسد و مطمئنا مقداری ازآن درحالت خواب پائین می رود آیادرماه مبارک رمضان مجازبه خوابیدن هستم ویا این که بایدتاحالت اضطرار صبرکنم و نخوابم؟

رهبری:  خوابيدن جايز است و اگردر حال خواب چيزي فرو رفت،‌ روزه باطل نمي شود.

زنجانی: خوابیدن به مقدار متعارف واحتیاج اشکال ندارد.

مکارم: درصورتی که نخوابیدن برای شما موجب عسروحرج شود می توانیدبخوانیدولی سعی کنیدمشکل لثه رابادستور اطباحل کنید.

سیستانی: اگر خون درحالت خواب ومانند آن به حلق فرورودونتواندازآن جلوگیری کندبه روزه ضررنمی زندامااگربه خاطرمشقت آب دردهان خودراکه همواره باخون غیر مستهلک است فرو ببرد وآن را بیرون نریزد روزه اش باطل است

 
وجوب درمان برای گرفتن روزه
6-شخصی مریض است واگردرمان کند می تواند ماه رمضان را روزه بگیرد آیا درمان واجب است؟

رهبری: اگر ترک درمان موجب ضرر معتنی به باشد اقدام جهت درمان واجب است

مکارم: آری درفرض سوال لازم است.

زنجانی: بنابراحتیاط بایددرمان کند.

صافی:  واجب نیست اگرچه موافق احتیاط است.

روزه گرفتن با حرج ومشقت زیاد
7-برای شخصی روزه گرفتن ضرر ندارد ولکن به جهت طولانی بودن روز ،هرروز که روزه می گیرد تایکی دو ساعت بعدازظهربیشترطاقت نمی آورد وبه حرج ومشقت غیر قابل تحمل می رسد آیا این شخص می تواند روزه نگیرد؟

رهبری: صِرف آنچه ذکر شده مجوّز برای افطار روزه نیست بله هر وقت به حرج و مشقت شدید افتادید می‌توانید افطار نمایید ولی تا در حرج واقع نشده‌اید نباید روزه را باطل کنید که در صورت حرج ومشقت شدید فقط قضا به عهده شما می‌باشد و کفاره ندارد.

مکارم: روزه براوواجب نیست وقضای آن رادرفصل مناسب به جا آورد.

زنجانی: اگربافاصله روزه گرفتن –مثلا یک روز درمیان –هم برایش ممکن نیست می تواند روزه نگیرد.

صافی:  اگرخوف ضررداشته روزه واجب نیست.

8-روزه داری می باشد که روز ه برای او ضررندارد ولکن حرجی می باشد واگرروزه بگیردهرروز قبل غروب به جهت حرج باید چیزی تناول کند واین سبب ضعف بدن او می شود ولی این شخص می تواند یک روز درمیان روزه بگیرد ولی اگرهرروز روزه بگیرد هرروز مجبور به خوردن می شود وظیفه چیست؟

رهبری: صِرف آنچه ذکر شده مجوّز برای افطار روزه نیست بله هر وقت به حرج و مشقت شدید افتادید می‌توانید افطار نمایید ولی تا در حرج واقع نشده‌اید نباید روزه را باطل کنید که در صورت حرج ومشقت شدید فقط قضا به عهده شما می‌باشد و کفاره ندارد

مکارم: باید یک روز درمیان روزه بگیرد وبقیه راقضانماید.

زنجانی:  یک روز درمیان بگیرد

صافی:  مجوزافطاروزدیگرنیست.

خوردن
9-اگرشخص روزه دارچیزی را بدون قصد ابطال روزه به حلق برساند و لیکن آن رابیرون بیاورد آیا روزه او باطل می شود؟

رهبری:  روزه صحيح است

مکارم: باطل نیست.

زنجانی: روزه اش باطل نیست.

سیستانی: خیر

ناس
10-ماده ای به نام ناس وجوددارد که از زیر زبان جذب بدن می شود وهیچ ذره ای ازآن ،ازحلق پائین نمی رود آیااین ماده باعث بطلان روزه می شود.؟

رهبری:  بنا بر احتياط واجب روزه را باطل مي کند..

مکارم: اشکال دارد.

زنجانی: درفرضی که ذرات آن پائین نرودهم بنابراحتیاط نباید مصرف شود.

سیستانی: اگر چیزی ازآن به حلق نرسد روزه را باطل نمی کند.

امساک برای کسی که قرص خورده
11-شخصی درماه مبارک رمضان در وسط روز دچار سردرد شدید می شود و مجبور به خوردن قرص مسکن می شود آیا امساک بقیه روز واجب است.؟

رهبری:  واجب نيست.

زنجانی: خیر.

مکارم: واجب نیست احتیاط است.

سیستانی: خیر

 
کفاره درصورت عدم امساک
12-فرموده اید که اگرکسی بدون تحقیق مشغول خوردن سحری شود وبعدبفهمد که صبح شده است بایداین روز راقضاکند ولیکن این روز را باید تأدبا امساک داشته باشد حال اگر کسی این امساک رارعایت نکند آیا باید کفاره بدهد؟

رهبری:  کفاره ندارد.

مکارم: کفاره ندارد

زنجانی: بله کفاره دارد

13-اگرشخص روزه دار، دارای مرضی است که روزه برای اوضررندارد(مثل کمردرد: ولیکن مجبوراست که برای بهبودی آن روزانه قرص مصرف کند.آیا بعد از استفاده از قرص، امساک دربقیه روزه واجب است ؟ و آیا ازصبح می تواند یکی از مفطرات را انجام بدهد

رهبری:  در فرض سؤال اگر مجبور است در طول روز قرص بخورد روزه بر او واجب نیست و امساک در طول روز هم واجب نیست هر چند مناسب است احترام ماه مبارک رمضان را حفظ کند..

مکارم: چنانچه استفاده ازآن قرصها درروزبرای رفع آن بیماری واجب باشدروزه براوواجب نیست وبعداقضای آن رابجا بیاورد.

زنجانی: نه روزه ونه امساک ،هیچکدام واجب نیست

سیستانی: واجب نیست.

 
تهیه غذا برای میهمان توسط میزبان
14-گاهی درایام ماه مبارک رمضان، مهمانهای داریم که مسیحی و یا یهودی هستندآیا برای من جایزاست که برای آنها غذا درست کنم (شبهه من این است که اغلب فقها فرموده اندکه کفار نیز مثل مسلمانها مکلف به فروع  هستند: ؟

رهبری:  جایز نیست..

مکارم: درفرض سوال اشکالی ندارد

زنجانی: جایز نیست.

سیستانی: درست کردن برای آنها حرام نیست.

 
روزه +دندان پزشک
15-شخصی مطمئن بوده که با مراجعه به دندانپزشک چیزی ازگلوی او پائین نمی رود ولیکن دراثناء پایین میرودالف: آیا روزه وی باطل شده ؟ب: آیافرقی بین آب ویا اشیاءدیگر وجود دارد؟

رهبری:  اگر انچه بی اختیار فرو رفته آب بوده  بنا بر احتیاط واجب باطل کننده روزه است اما کفاره ندارد ولی باید روزه آن روز را ادامه دهدو در غیر اب روزه صحیح است

مکارم: درفرض سوال ،باطل نیست.

زنجانی: روزه اوصحیح است وفرقی بین اشیاءمختلف نیست .

صافی:  درفرض علم واطمینان به ماموم بودن اگراتفاقی چیزی ازحلق فرورودروزه رابگیردوفرقی بین موارد نیست ولی قضای آن بنابراحتیاط لازم است .

16-شخص روزه داری احتمال میدهدکه به جهت مراجعه به دندان پزشکی ،چیزی ازگلوی اوپائین می رود (ولی یقین ندارد: حال اگر بدون اضطرار به دندانپزشکی برود و اتفاقا چیزی ازگلو پائین برود آیا قضا وکفاره دارد؟

رهبری: اگر انچه بی اختیار فرو رفته آب بوده  بنا بر احتیاط واجب باطل کننده روزه است اما کفاره ندارد ولی باید روزه آن روز را ادامه دهدو در غیر اب روزه صحیح است.(.

مکارم: احتیاطا بایدقضاکند.

زنجانی: روزه اش باطل نمی شود.ش10050

 
روزه+قطره چشم
17-درکتاب شریف عروه درمبحث صوم فصل فیما یجب الامساک عنه فی الصوم من المفطرات درمسأله 4آمده است که اگرچیزی ازطریق گوش وارد شکم شود به جهت این که مصداق اکل وشرب نیست ،روزه راباطل نمی کند وبه این مطلب هیچ یک ازفقها حاشیه نزده اند سوال این است که آیااین مطلب شامل قطره چشم که واردگلو وحلق میشود میباشد؟یانه زیرا عرفا مثل مصداق اکل وشرب نمی باشد

رهبری:  استفاده از قطره برای چشم و گوش در هنگام روزه اشکال ندارد حتی اگر تلخی آن درحلق احساس شود.

مکارم: اگربه حلق برسد،احتیاط اجتناب است.

زنجانی: اگرازطریق غیرمتعارف مثل گوش یاچشم هم اگرچیزی به حلق برسدوفروبرودمبطل روزه است .البته مبطلیت آن درصورتی است که بداندفروبرده می شود.واین مختارمرحوم آیت الله خوئی نیزمی باشد.

صافی:  اشکال ندارد.

روزه+قرص
18-آیا قرص زیرزبانی (فشارخون: برای روزداراشکال دارد(چیزی از آن  پائین نمی رود ولی ازطریق زیر زبان جذب می شود؟

رهبری:  اگر آب دهان که  با ان قرص آغشته شده بیرون ریخته شود روزه باطل نمی شود به احتیاط واجب استفاده از قرص زیر زبانی در حال روزه جایز نیست.

مکارم: درغیرضرورت جایزنیست.

زنجانی: مبطل نیست.

صافی: :  چنانچه چيزي وارد حلق نشود ضرري به روزه ندارد.

 
روزه شخص سیگاری
19-فرموده اید که اشخاص  روزه داراگربه هیچ وجه نمی توانندترک سیگارکنند ،به اندازه ضرورت به آن اکتفا کنند سوال این است که آیااین روزه احتیاج به قضاکردن دارد یاخیر؟

رهبری:  در فرض سؤال که فقط به مقدار ضرورت اکتفا نموده، چنانچه امکان قضا کردن روزه در طول سال بدون سيگار کشيدن باشد، بنابر احتياط بايد قضاي روزه‌ها را بگيرد و اگر نمي‌تواند سيگار کشيدن را ترک کند، بنابر احتياط وظيفه او کفاره است يعنی براي هر روزه يک مدّ طعام (تقریباً750 گرم گندم یا نان و مانند آن:  به فقير داده شود.

مکارم: درصورت توانایی قضادارد.

زنجانی: بنابراحتیاط بایدبه همین وضعیت روزه بگیردوچنانچه ترک اعتیاد برایش حرجی باشدبنابراحتیاط فدیه نیز بدهد.

صافی:  اگردرقضاهم نیازضروری به کشیدن دارد قضاندارد.

 
بقاء بر جنابت غیر عمدی درروزه استیجاری
20-اغلب فقهافرموده اند که بقابرجنابت به صورت غیرعمدی برای صحت روزه قضااشکال داردسوال این است که آیا این اشکال دربقابرجنابت درصحت روزه استیجاری نیز مضراست (عبارت عروه الوثقی:  الثامن: البقاءعلی الجنابه عمدا"الی الفجرالصادق فی صوم شهررمضان اوقضائه دون غیرهما من الصیام الواجبه:

رهبری:  بنا بر احتياط واجب بايد غسل کند.

مکارم: آری، مضراست.

زنجانی: بلی .

صافی:  ظاهرااشکال دارد.

 
روزه +غفلت+تیمم

21-شخصی درماه مبارک رمضان  جنب بوده است وبه اطمینان این که سحربیدارمی شود می خوابد ولیکن دودقیقه به اذان بیدارمی شودوچون دستپاچه می شود غفلت ازتیمم می کند و وارد صبح می شود آیاروزه وی صحیح است؟

رهبری:  اگر غفلت از وظيفه داشته روزه صحيح است.

مکارم: درفرض سوال ،صحیح است.

زنجانی:  صحیح است.

صافی:  روزه راامساک کندولی قضاء روزه بنابراحتیاط لازم است.

 

22-شخصی درماه مبارک رمضان خودراجنب می بیند ولیکن وقت کافی برای غسل نداشته ولیکن احتمال می داده که بتوانددراین وقت کم غسل کند ولی دراثناءغسل ،اذان صبح گفته می شودالف: آیاروزه او صحیح است ؟ب: آیاکفاره واجب است؟

رهبری:  در صورتی که فکر می کرد وقت برای غسل دارد روزه او صحیح است.

مکارم:  روزه اش صحیح است .

زنجانی: روزه اش صحیح است.

سیستانی:  الف: صحیح است ب: واجب نیست

 
بقاء بر حیض مشکوک

23-خانمی درسحرماه مبارک رمضان بدون این که اختبارکند که پاک است ،  وارد صبح می شود ویک ساعت بعد ازاذان خود را پاک می بیند ولی یقین ندارد که قبل ازاذان صبح پاک شده است آیا روزه این روز براو واجب است؟

رهبری:  روزه آن روز صحيح نيست..

مکارم: احتیاط آن است که بعداآن راقضاکند.

زنجانی: بایدروزه راقضاکندواگرمیداندکه قبل ازاذان صبح درظاهرپاک شده ولی شک کندکه درباطن پاک بوده یانه ،دررمضان بایددربقیه روزامساک کند.

سیستانی: روزه اش صحیح است.


24-خانمی درشب لکه خونی  می بیند و به جهت این که احتمال می دهد که این لکه بینی ادامه داشته باشدلذا در سحر ماه مبارک رمضان اختبار نمی کند ولی بعداز اذان صبح متوجه می شود که قبل ازاذان پاک شده است ،آیا روزه رمضان او صحیح است؟

رهبری: بنا بر احتیاط واجب باید نیت روزه کند و روزه بگیرد وبعدا نیز روزه ان روز را قضا کند

مکارم: چنانچه تاقبل ازظهرنیت روزه کرده است ،اشکال ندارد.

زنجانی:  چنانچه کاری که روزه راباطل می کندانجام نداده باشد،بایدنیت روزه نمایدوبعداروزه آن روز راقضاکندواگرکاری که روزه راباطل می کندانجام داده باشد ،یابعدازظهرمتوجه شود.روزه اوباطل است ؛ولی باید تامغرب کاری که روزه راباطل می کند انجام ندهدوبعدازماه رمضان هم آن روز راقضا نماید.

صافی:  به مسأله1652رساله توضیح المسائل مراجعه نمائید.

 
25-خانمی درروز ماه مبارک رمضان خودراپاک می بیند وشک داردکه این پاکی قبل اذان صبح بوده ویابعدازاذان  الف: آیا روزه این روز براوواجب است؟

ب: درصورت امساک ،آیاقضای آن واجب است؟

رهبری:  روزه صحيح نيست، قضاي آن بر عهده اوست.

مکارم: روزه واجب نیست ،ولی بایدقضای آن رابه جا آورد

زنجانی:  روزه اش باطل است وبایدآن راقضاکند.

سیستانی: الف: روزه اش صحیح است   ب: جواب معلوم شد

 

26-خانمی اطمینان داشته که حیض او قطع نمی شود و لذا بدون اختباردرسحرماه مبارک ،وارد صبح می شود و بعد از اذان خود را پاک می بیند و اطمینان پیدا می کند که قبل  از اذان پاک شده است ایا روزه اوصحیح است؟

رهبری:  بنا بر احتیاط واجب باید نیت روزه کند و روزه بگیرد وبعدا نیز روزه ان روز را قضا کند

مکارم: اگرچیزی ازمبطلات روزه راانجام نداده،روزه صحیح است.

زنجانی:  چنانچه کاری که روزه راباطل می کندانجام نداده باشد،بایدنیت روزه نمایدوبعداروزه آن روز راقضاکندواگرکاری که روزه راباطل می کندانجام داده باشد ،یابعدازظهرمتوجه شود.روزه اوباطل است ؛ولی باید تامغرب کاری که روزه راباطل می کند انجام ندهدوبعدازماه رمضان هم آن روز راقضا نماید.

سیستانی: آری

 
روزه +حامل+فدیه

27-دررساله فرموده ایدکه حامل مقرب (زنی که زائیدن او نزدیک است: دربعضی ازحالات بایدفدیه بدهد سوال این است  که وظیفه حامل غیرمقرب دراین حالات چیست وآیا فدیه دارد یانه؟

رهبری:  بله، با خوف ضرر بر جنين فديه دارد.

مکارم: چنانچه ضرربرای فرزندداشته باشدوبرای خودش نداشته  باشد ،بایدفدیه دهد.

زنجانی: تعبیررساله معظم له زن بارداراست وقید(زائیدن او نزدیک است:  وجود ندارد.

صافی:  اگرروزه گرفتن برای او ضرردارد ،حکم مریض رادارد.

سیستانی:  حامل غیر مقرب فدیه ندارد(رهیافت مشهد ص )

 
روزه قضا

28-بنده، 10روز روزه قضا دارم و از پدرم نیز 10 روز روزه قضا به عهده بنده می باشد .درسال گذشته 15 روز از روزه ها را قضا کردم ولی نمی دانم که 5روزی که گرفتم ازخودم می باشد ویاازپدرم الف: آیامی توانم 5روزروزه به نیت مافی الذمه بگیرمب: آیاکفاره تاخیربه عهده من می باشد؟

رهبری:  بستگى به تعيين در قصد شما در هنگام روزه گرفتن دارد. و اگر توجه به هر دو داشته و تعيين نکرده ايد کافى نيست. ولی در صورتیکه هنگام گرفتن روزه مشخص کرده اید که برای خودتان باشد یا پدرتان ولی اکنون نمی دانید که کدام رانیت کرده اید 5 روز دیگر به نیت ما فی الذمه بگیرید کفایت میکند ش 564674.

 
 گرفتن روزه به نیت مافی الذمه

29-اگرشخص احتمال می دهدکه روزه قضاداشته باشدولی یقین نداشته باشدوازطرفی پدرمتوفای اونیز روزه قضاداردآیامی تواندبه نیت ما فی الذمه روزه بگیردبه این نیت که اگرخودش بدهکاراست برای خودش واگرخودش بدهکارنیست برای پدرش حساب شود آیا چنین نیتی درست است؟

سبحانی: این جاجای نیت مافی الذمه نیست زیراممکن است هم خودروزه قضادرذمه داشته باشدوهم پدردراین صورت مافی الذمه معین نمی شودبنابراین تکلیف پدرقطعی است ولی تکلیف خودمشکوک است درنتیجه اولی بردومی مقدم است.

مکارم: چنین نیتی صحیح نیست.

رهبری: تردید درنیت به این صورت صحیح نیست.

صافی: فرض مذکورصحیح نیست.

زنجانی: بلی.

سیستانی: بله.

 
بقاء برحیض در روزه قضا

30-بقاء برحیض به صورت غیر عمدی ایا برای گرفتن روزه قضا اشکال دارد؟

سبحانی: طهارت از حدث اعم از جنابت وحیض شرط صحت روزه است واگر فراموش کرد باطل است وباید بعدا روزه بگیرد.

صافی گلپایگانی: سوال مجمل است وفروع مختلف دارد.

رهبری: روزه اواگر وقت ضیق نباشد بنابر احتیاط واجب صحیح نیست.

مکارم شیرازی: اشکال ندارد ولی نسیان اشکال دارد.

شبیری زنجانی: خیر.

سیستانی: قبل از طلوع فجر ،تیمم کند

 

31-غالب فقها فروموده اند اگردروسعت وقت روزه قضا بگیردودربین روزمتوجه شودکه غسل جنابت صبح او باطل بوده است ،روزه قضای آن روزباطل است؟آیااین حکم درباره خانمی که روزه قضاگرفته ودرروزمتوجه بطلان غسل حیض به سبب وجود مانعی می شودنیز جاری است؟

سبحانی: چون طهارت شرط است بنابراین حیض باجنابت فرق ندارد

مکارم: تفاوتی نمی کند.

رهبری: بطلان روزه درجنب به فتوی ودر حائض به احتیاط واجب است

صافی: بلی شامل اونیز می شود.

زنجانی: خیر.

سیستانی: بله.(یعنی باطل نیست زیرا ایشان بقاءغیر عمدی رااشکال نم کنند؛سوال از دفتر)

32-فرموده اید دخول به وقت صبح باحالت جنابت اگرچه عمدی نباشدبرای گرفتن روزه قضااشکال دارد سوال این است که اگرشخص بعدازاذان صبح بیدارشودوخودرامحتلم ببیندوشک کند که این احتلام قبل ازاذان بوده یابعدازآن، آیا می تواندروزه قضا بگیرد؟

رهبری:  مي تواند روزه قضا بگيرد.

زنجانی: بله ،روزه قضای اوصحیح است

فاضل: اگربداندکه قبل ازفجرجنب شده است نمی تواند روزه قضا ءرمضان بگیردامامی تواندروزه ی مستحب بگیرد.

مکارم: مانعی ندارد.

 
جاهل قاصر-کفاره

33-دربحث کفاره افطار روزه ماه رمضان فرموده اید که اگرکسی به جهت جهل به مساله یکی ازمفطرات راانجام دهد ودراین جهل قاصر باشد ،کفاره ندارد .آیا این عدم وجوب کفاره درباره کسی که روزه قضاگرفته وبعداز ظهربه جهت جهل قصوری یکی ازمفطرات راانجام داده است نیز جاری است یااینکه باید10مدطعام   را بدهداگرچه قاصر باشد؟

رهبری:  در صورت جهل مطلقاً -قصوراً یا تقصیراً-کفاره ثابت نیست.

مکارم: کفاره ندارد.این حکم درحق جاهل مقصرهم جاری است .

زنجانی: درفرض سوال اگراحتمال حرمت رانمی داده کفاره ندارد .

سیستانی: بله کفاره ندارد.

 
پرداخت کفاره روزه زن توسط شوهر

34-اگرشوهربدون اطلاع زنش ازاموال خودش کفارات ماه رمضان اورابپردازد آیا ازگردن زن برداشته می شود.؟

رهبری:  بدون اخذ وکالت از او،‌ پرداخت کفاره به نحو مذکور کافي نيست..

مکارم: کافی نیست بایدبااطلاع واجازه اوباشد.

زنجانی: کفاره ای که به خاطرعذرازروزه ،برزن واجب شدن ،بنابراحتیاط واجب برعهده همسرش است.جزوه روزه سوال 254 ص71

سیستانی: بنابراحتیاط ساقط نمی شود.

 
روزه گرفتن با داشتن عفونت دهان

35-شخصی عفونت دهان داردکه ناخودآگاه به هنگام روزه ازحلق او پائین می رود آیا چنین شخصی می تواند روزه استیجاری بگیرد؟

سبحانی: روزه اضطراری نمی توانداستیجاری باشد.

مکارم: اشکالی ندارد.

رهبری: اگرعمداآن رافرونمی دهدروزه استیجاری او صحیح است.

صافی: اگرمنظوراین است که ناخودآگاه چرک وماده عفونی ازحلق پائین می رودبه احتیاط واجب نمی تواندروزه استیجاری قبول کند.

زنجانی: بلی.

سیستانی: بااطلاع مستاجر،اشکال ندارد.

 
دادن کفاره به واجب النفقه

36-اگرکسی تبرعا بخواهدکفاره میتی را بدهد آیامی تواند به واجب النفقه میت بدهد ؟

رهبری:  مشکلی ندارد.

زنجانی: جایز است.

مکارم: اشکال دارد.

سیستانی: اشکال ندارد.

 
وکالت درپرداخت کفاره

37-پولی به فقیر دادیم واو را وکیل کردیم که نان بخرد وبه عنوان کفاره از طرف ما بردارد ولی بعد از مدتی متوجه شدم که وی مرده است و من شک دارم که ایا این کار انجام شده است یا نه، وظیفه چیست؟ ضمنا یاد اور میشوم که مقدار کفاره خیلی زیاد بوده است و توان دادن دوباره را ندارم؟

رهبری: به‌هرحال اگر اطمینان داشتید که به وکالت عمل می کند تکلیفی ندارید و به شک خود اعتناء نکنید.

مکارم: اگراحتمال می دهید که انجام داده باشد،حمل برصحت کنید

زنجانی: نسبت به هرکفاره ای که اطمینان به انجام آن ندارید بری ءالذمه نشده ایدودرصورتی که یک جانتوانیدکفاره رابپردازیدبه تدریج آن رااداکنید.

صافی:  ظاهراچیزی برعهده شمانیست.

38-شخصی درسحرماه مبارک رمضان درحالی که جنب بوده است عمدا غسل را به تاخیر می اندازد تادرتنگی وقت تیمم کند ولیکن درتنگی وقت تیمم رافراموش می کند آیا علاوه برقضا ،کفاره هم واجب است؟

رهبری:  قضا واجب است و کفاره ندارد.

مکارم: کفاره ندارد.

زنجانی:  روزه اش باطل نیست.

سیستانی: خیر

 
روزه استیجاری

39-شخصی وصیت  میکند که از اموال او چند سال روزه استیجاری بخرند ولیکن ورثه شک دارند که وصیت ، دو سال بوده است یا سه سال ، آیا دادن مقدار کمتر کفایت میکند؟و ایا فرقی بین داشتن بچه صغیر و غیر صغیر میکند؟

رهبری:  در هر حال استيجار براي دو سال کافي است.

مکارم: آنچه یقین دارید،روزه بگیرید.

زنجانی: مقدارکمتر کفایت می کند.

صافی:  به قدرمتیقن مکلف هستند ولی کبارورثه می تواند ازسهم خود به اکثرعمل کنند.

 
روزه با شک در رسیدن به وطن قبل از ظهر

40-شخصی درماه مبارک رمضان به وطن می رسدولی شک داردکه درهنگام اذان ظهررسیده است  و یا بعد از اذان آیا روزه آنروز او صحیح است (به عبارت دیگر، بین استصحاب عدم وصول به وطن در هنگام اذان ظهر واستصحاب عدم زوال هنگام رسیدن به وطن ، کدام یک مقدم است؟

رهبری: در فرض مذکور روزه صحیح است .

زنجانی: بنابرعدم وصول بگذارد.

روزه با شک به رسیدن وطن قبل از ظهر
41-شخصی در ماه مبارک مسافر بوده است و در حین برگشت به وطن خوابش میرود لذا وقتی از خواب بیدار میشود که به وطن رسیده است و شک دارد که هنگام اذان در وطن بوده است و یا خارج از وطن .  ایا روزه او صحیح است؟

رهبری: روزه آن روز صحيح نيست.

مکارم: روزه ندارد.

زنجانی: روزه اش صحیح نیست.

شک به خارج شدن از حد ترخص بعداز اذان
42-شخصی درماه رمضان به قصد مسافرت ازشهر خود خارج شده وبعداز این که از شهروحدترخص می گذرد شک می کند که آیااین خروج ازشهرویاحدترخص بعداز اذان بوده است ویاقبل ازاذان آیا روزه این شخص صحیح است؟

رهبری:  روزه صحيح نيست.

مکارم: روزه او صحیح است.

زنجانی: بلی.

صافی:  درفرض سوال احتیاط اتمام روزه  وقضا آن است.

 
تعارف کردن در روزه مستحبی

43-بعضی فقهافرموده اندکه اگرشخصی روزه مستحبی گرفته باشد وشخص مومنی به او تعارف کندواواجابت دعوت اورابکند به روزه گیر،دو ثواب داده می شود سوال این است که اگرشخصی واقعا درهرروزازماه رجب ، نیت روزه کند ولی هرروزهمسراوبه اوتعارف می کند واواجابت می کند آیا این شخص ثواب شخص روزه دار رامی برد؟ به عبارت دیگر ایا روایات وارد شده در این زمینه شامل چنین شخصی میشود؟

رهبری:  اگر قصد واقعي برای روزه گرفتن باشد و بنا بر اين روال ــ هر چند بدون توافق قبلي ــ نباشد، انشاءالله مستحق ثواب است.

مکارم:  چنانچه بدون هماهنگی قبلی باشد ،شامل می شود.

زنجانی: شامل می شود مگرقراری درمیان باشد.

صافی:  ظاهرا"اخباروارده ازمواردسوال منصرف است خصوصااگرباقرارافطار قصدصوم کند.

44-درکتاب شریف عروه درمبحث شرایط صحت صوم مسأله 3 آمده است که اگرکسی فراموش کند که روزه قضادارد و نیت  روزه مستحبی کند، اگربعد از مغرب متوجه شود روزه مستحبی او صحیح است  .آیا این مسأله شامل شخصی که جاهل به حکم مذکور بوده نیز می شود (یعنی نمی دانسته که باداشتن روزه قضا نمی تواند روزه مستحبی گرفت وبعدازمغرب مسأله رایادمی گیرد

رهبری:  شامل نمی شود چون شرط واقعی صحت صوم مستحبی این است که صوم واجبی برعهده او نباشد، و در مورد ناسی استثناء شده است.

 
زکات فطره
45-کارت به کارت کردن فطریه
آیا می شود زکات فطره را درشب  عید  فطر ویا در روز عید فطر،کارت به کارت کرد وآیا صرف کارت به کارت کردن کافی درتحقق زکات می باشد؟

رهبری:  اگر با این کار، تحویل فقیر شود، کافی است.

زنجانی:  اگرزکات فطره کنارگذاشته باشدبایدبه وکالت ازفقیرزکات فطره راقبض کندوسپس به جای آن به حسابش واریز کندواگرکنار نگذاشته جایزاست به حساب فقیرواریز کندودرهرصورت بایدوقت ادای زکات فطره –که دررساله آمده است –رارعایت کند.

سیستانی: مادامی که فقیرآن را برداشت نکرده اداء فطره اززکات محسوب نمی شود

 مکارم: درروزعیدقبل ازنماز اشکال ندارد.

 
فطریه مهمان
46-بنده مقلد مرجعی می باشم که فطریه مهمان یک شبه را به عهده میزبان می داند ولی میزبان مقلد مرجعی است که فطریه یک شبه را به عهده مهمان می داندآیا در این صورت تکلیف ازهردو نفرساقط است؟

رهبری:  هر کس طبق وظيفه خود عمل نمايد.

زنجانی: بلی، هیچکدام تکلیف ندارد.


47-بنده مقلد  مرجعی می باشم که فطریه مهمان یک شبه را به عهده میزبان نمی داند ولی میزبان مقلد مرجعی است که فطریه یک شبه را به عهده مهمان می داندآیا در این صورت تکلیف از هردو نفرساقط است؟

رهبری:  هر كسى به فتواى مرجع تقليد خود عمل نمايد كفايت مى‌كند و در هر صورت ميهمان مى‌تواند با اجازه و به وكالت از طرف ميزبان فطره خود را بدهد كه در اين صورت چيزى به عهده ميزبان نمى‌باشد.

زنجانی: اگر مرجع هرکدام تکلیف رامتوجه وی می داندهردو نفر تکلیف دارندولی اگر یکی بااجازه دیگری زکات فطره رابه نیت کسی که زکات  فطره برعهده وی است بپردازدتکلیف از هردو نفر ساقط می شود.

48-فرموده اید در زکات  فطره به هرفقیرکمترازیک صاع نمی شود داد. باتوجه به این مطلب ، اگرپول یک صاع مثلا هفت هزارتومان باشد ودرصندوق کمیته امداد ریخته شود ،باتوجه به این که این پول باپولهای دیگرمخلوط می شودولذادرهنگام پرداخت به فقرا این 7هزارتومان تقسیم می شود آیا اشکال دارد؟

رهبری:  اشکال دارد.

زنجانی: لازم نیست صاع یاپول آن که به فقیرداده می شودازیک نفرگرفته شده باشدبنابراین اگرمخلوط چندپول هم به فقیربدهدولی به اندازه قیمت یک صاع باشد کفایت می کند

 
دادن زکات به افراد تحت سرپرستی

49-شخصی چندفقیررا سرپرستی میکند و خرج آنها را به طور مرتب می دهد به همین جهت زکات فطره آنهارا نیز به عهده داردالف: آیا این شخص می تواند زکات فطره آنها را به خودآنها بدهد؟ب: آیامی تواند این شخص زکات فطره خود وزن وفرزندانش رابه آنها بدهد؟

رهبری:  در فرض سؤال اگر اين افراد، واجب النفقه‌ى اين شخص نیستند، اشکالی ندارد.ش564673

زنجانی: الف وب: نمی تواند