تفسير قصص قرآن در رويكرد علّامه طباطبائى
چكيده خداوند متعال در قرآن كريم براى القاى پيامها و مقاصد الهى، آيات خود را بر اساس روشها و قالبهاى گوناگونى نازل كرده است. براى مثال، اخلاق انبيا را به عنوان ...
... گونههاى كاربرد مصدر را ريشهيابى كرده، سپس با كاربردشناسى اين نظريه در تفسير الميزان تلاش كرده است تا كاربست آن را در اين كتاب نقد و بررسى كند. مقدّمه در زبان عربى، مصدر از نظر موقعيت متنىاش، به چند ...
علم تفسير در اسلام
در زمان رسول اكرم طبعا مسلمانان مشكلات خود را درباره معانى و مفاهيم آيات قرآن از آن حضرت مىپرسيدند.برخى از صحابه بيش از ديگران در فهم معانى قرآن بصيرت داشتند،لهذا از همان اول به ...
... به وقوع پيوسته است، مي تواند موجبات اطمينان را فراهم آورد. يكي از اين موارد نقل، در مقدمه كتاب (المباني) از نويسنده اي بزرگ، امّا ناشناخته در مراكش كه در سال 425 نگارش تفسير خود را آغاز كرده، به ثبت رسيده ...
... که مرد اراده می کرد، می توانست زن را ترک کند و هیچگونه مسئولیت انسانی و قانونی و یا تعهدی برای پرداخت، هزینه زندگی زن و بچه رانداشت. پینوشتها: 1 - ر.ك: آيات 58 و59 سوره نحل. 2 - تفسير الميزان، جلد 2 ...
... كه انسان در دنيا توبه نكند . پي نوشت: 1. نساء (4) آية 145. 2. علامه طباطبايي، تفسير الميزان(ترجمه) ج 5، ص 187. 3. حجر(15) آيه 43 و 44. 4. همه اين اسامى در قرآن كريم ذكر شده است: جهنم : آل عمران(3) آية ...
... ايجاد آيه به بحث پرداخته اند با صراحت تمام بیان نمودند كه غنيمت در اصل معناي وسيعي دارد كه هم شامل غنيمت جنگي مي شود و هم شامل ديگر بهره ها و غنيمتهاي مادي. « قرطبي » مفسر معروف اهل تسنن در تفسير خود ...
... آدمى را چنان مشغول و از خود بى خود مى كند كه از آن علم حضورى كه به آفريدگار خود داشت، غافل مىگردد.(5) آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاى برخى از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود. پس ...
... ربّانى، غوّاص بحار آيات قرآنى، فقيهى جامع و متألّهى در حكمت متعاليه متضلّع، سالكى واصل، و عارفى كامل و مكمّل، و مربّى و معلّمى حاذق و لايق، حضرت آية اللّه، علّامه حاج سيد محمد حسين طباطبائى، صاحب تفسير ...
... مىدهد، جنبه ايجادى آن را به مؤثّر على الاطلاق مىداند، كه مىگويد: «لا حول و لا قوّة الّا باللّه و بحول اللّه و قوّته اقوم و اقعد».
امين الاسلام طبرسى در تفسير شريف مجمعالبيان در تفسير آيه كريمه، ...
... المنتقى فى سيرة المصطفى؛ تفسير الخازن، ج 1، ص 4 و ج 6، ص 102؛ منهاج السنة، ج 4، ص 104؛ علم الكتاب، ص 254 و 264؛ نظم درر السمطين، ص 231 و 233؛ تلخيص المستدرك، ج 3 ص 148 و 109؛ منتخب تاريخ ابن عساكر، ج 5، ...
... معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر: 1. تفسير نمونه، جلد 20، ص 437 و جلد 5، ص 224 و جلد 26، ص 174. 2. بداية المعارف، جلد دوم، تأليف سيد محسن خرازي، ص 285. 3. كتاب معاد، تأليف علي عراقچي همداني، درس بيست و ششم. ...
... ذير مراجعه كنيد:
كتاب تفسير نوين، محمد تقي شريعتي.
قرآن و آخرين پيامبر، ناصر مكارم شيرازي.
برهان رسالت، جعفر سبحاني.
وحي و نبوت، شهيد مطهري.
تفسير الميزان، ج 1، علامه طباطبايي.
پي نوشتها: ...
... يـك وعـده قـطـعى و تخلف ناپذير درآيند و هيچ نوع احتمال تخلف به آن راه نيابد و خداوند منزه است از آن كه به وعده خود عمل ننمايد
پي نوشت ها:
1. سجده (32) آية 17.
2. تفسيرمجمعالبيان، ح 7 و 8، ص 331؛ ...
... ج 15، صص 36 و 106 ـ 108، و 280 و ج 17، ص 148 و ج 43، ص 145. [6] . ر.ك: ابن كثير، الحافظ ابي الفداء، البدايه و النهايه، تحقيق: علي شيري، دار احياء التراث العربي، بيروت، 1408، ج 1، ص 163؛ و نيز همو، تفسير ...
... كه به آفريدگار خود داشت، غافل ميگردد.(7)
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي ...
... علم حضوري كه به آفريدگار خود داشت، غافل ميگردد.(5)
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه ...
... به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي بين خدا و انسان ميباشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار ميگيرد كه پروردگار آنان است. اقرار گرفتن براي اتمام ...
...
المنجد.
همان.
سيد مصطفي دشتي، معارف و معاريف، ج 5، ص 712.
اسراء (17) آيه 85.
سيد مصطفي دشتي، معارف و معاريف، ج 5، ص 713، به نقل از تفسير صافي.
همان،ج 10، ص 176، به نقل از تفسير مجمعالبيان. ...
...
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي بين خدا و انسان ميباشد. در اين گفت و ...
... تمام تفاسير، ذيل اين آيات رجوع كرد از جمله تفسير الميزان، مجمعالبيان، نمونه و ... كه در تفاسير، ذيل اين آيات، احاديث و روايات هم آمده است. ج. منابع خاص ديگر: 1. ابراهيمي، رحمت الله، جمال و كمال ...
... است;(تفسير الميزان، علامه طباطبايي;، ج 15، ص 113، مؤسسة اعلمي للمطبوعات / مجمعالبيان، طبرسي، ج 7، ص 245، مؤسسة اعلمي للمطبوعات.) البته، فراهم نشدن چنين زمينهاي براي ازدواج، بايد پس از تلاش و ...
... نمایید. منتظر ارتباط های بعدی تان هستیم. موفق باشید.
5- تفسير نمونه، ج 17، ص 308. 6 - سيد محمد تقى مدرسى، تفسير هدايت، ج 10، ص 267. 7-(تفسير الميزان، علامه طباطبايي، زخرف/70; تفسير نمونه، مكارم شيرازي، ...
... تفسير خود از مجمعالبيان نقل کرده که عمار ياسر از پيامبر روايت کرده :مائده عبارت بود از نان و گوشت و اين براي آن بود که آنان از مسيح طعامي خواسته بودند که هرچه بخورند، تمام نشود، آن گاه فرمود : خطاب ...
...
پاسخ:
با سلام وتشکر از حسن اعتماد شما در تفسير آمده است که : سفره آسماني نازل ميشد و آن ها بر سر آن سفره جمع ميشدند و ميخوردند، سپس سفره به آسمان ميرفت؛ طبقه اعيان و اشراف تصميم گرفتند که مستمندان ...
پرسش:
شان نزول آيات15و16 سوره مائده را بنويسيد؟
پاسخ:
با سلام و ادب
علامه طباطبايي در تفسير الميزان(1) اقوالي را كه در شان نزول اين آيه وارد شده، بيان نموده كه از جمله آنها روايتي است كه از ...
... مفسران در اين زمينه بحث نزول دفعي و نزول تدريجي قرآن را از تفسير نمونه كه در ذيل آمده ملاحظه فرماييد :
1- ميدانيم قرآن در طي بيست و سه سال دوران نبوت پيامبر نازل شده است، و از اين گذشته محتواي قرآن ...
پرسش:
در آيات مبارکه سوره نساء(175و173) در خصوص هدايت(نور) و رحمت خدا صحبتي شده است . کدام يک مقدم بوده اند. هدايت يا رحمت با ارائه برهان؟
پاسخ:
سلام خداوند بر شما همراه گرامی
1)هدايت به معني ...
پرسش:
چگونه دوران فترت (دوري بشر از هدايت الهي) طبق دلالت عقلي به صدور هدايت انسان به کمال از سوي خداوند توجيه پذير است ؟ شرح تفصيل آن اينکه : بر اساس تفسير آقاي جوادي آملي در آيه 165 سوره نساء که بيان ...
... را در اين زمينه که ذيلا درج مي شود ملاحظه فرماييد : حكم رجم چنانكه بسيارى از مفسران گفتهاند، و شيخ الطائفه در «التبيان» و ابو الفتوح در تفسير خود، و شيخ طبرسى، در مجمعالبيان (بنقل مجلسى در بحار)، و ...
... فخر رازي سني مذهب پانزده نظر در تفسير آن ذکر نموده ، ولي ظاهر اين است که غالب اين ها بيان مصداقهاي روشن از اين مفهوم وسيع و گسترده است، زيرا کوثر به معني خير کثير و نعمت فراوان است . خداوند بزرگ نعمتهاي ...
پرسش:
طبق آيه 53 سوره بقره منظور از کتاب چيست؟ کلمه فرقان به چه چيزي اشاره مي کند؟
پاسخ:
با سلام و تشکر از اعتماد جنابعالی
منظوراز واژه "کتاب "در آيه، تورات است. اما در مورد اينکه "فرقان" چيست، ...
... هست، زينت براي آن قرار داديم تا تربيت اخلاقي بيابند »يعني از عشق و علاقه، تنها در مسير خوشبختي و سازندگي بهره گيرند و نه در مسير فساد و ويرانگري (1) براي اطلاع بيشتر به تفسيرهاي زير مراجعه نماييد : پي ...
بسمه تعالی تفسيرسوره تكاثر 1. سوره تكاثر 1.آيه اول 1.لهو 1.معناي لهو الهاء: بمعني سرگرم شدن به كارهاي كوچك و غافل ماندن از كارهاي مهم.[راغب]. لهو، چيزي است كه انسان را به خود مشغول و از اهداف مهم باز ميدارد. ...
... اجر و پاداشي از شما نمي خواهم و هر كه كار نيكو كند ما بر نيكويي او مي افزاييم كه خدا بسيار آمرزنده و پذيرنده ي شكر بندگان است» محي الدين عربي در تفسير آيه مي نويسد: «معناي آيه به طور كلي نفي پاداش خواستن ...
... مؤثر فهمده شود و گرنه سكوت در برابر فساد است. وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً[فرقان/63]. استاد جواد مغنيه در تفسير الكشاف ميگويد، منظور از اين آيه تغافل است. تغافل منفي: 1ـ تغافل ميكند ...
... ديدگاههاى برخى از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود. پس از بيان نظريات مختلف مىگوييم: ظاهراً آيه شريفه گفت و گويى بين خدا و انسان مىباشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار مىگيرد ...
... و شايستهترين و برترين انسان را از برنامهريزى و حكم خود، آگاه مىسازد. تفسير القمّى، در ذيل آيه «تَنَزَّلُ الْمَلَـائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيهَا»، چنين آوردهاست: تَنَزَّلُ المَلائِكةُ و روحُ القُدُسِ عَلى ...
... از ابزارهاي مادي در آن سراست. پيامبر گرامي اسلام در تفسير آيه ي بيست و يكم سوره ي واقعه "ولحم طير مما يشتهون؛ و گوشت پرندگان از آنچه خوش دارند" فرمودند: "انك لتنظر الي الطير في الجنه فتشتهيه فيخربين ذلك ...
... اما اصل وجود آنها مورد اتفاق است. بررسى جايگاه معربات فارسى در ترجمه قرآن به فارسى، شايسته پژوهش است. نظر اهل لغت و مفسّران، در فارسى يا عربى دانستن يك كلمه، در معنا و تفسيرى كه از آن ارائه مى دهند، تأثيرگذار ...
منظور از اين جمله "هر چيزي را جفت آفريديم" كه در قرآن آمده چيست؟
آيا منظور جنسِ نر و ماده هستش!؟مثلِ انسان! يا به طورِ كلي هر چيزي كه به نحوي مكملِ هم باشن، خواه جاندار باشن خواه بي جان!؟مثلِ يك جفت كفش ...
... يا ديگران هزينه شود، انفاق به حساب ميآيد(2).
ايثار به معني ديگري را بر خود ترجيح دادن است . ايثار به مال ،يعني عطا کردن مال به ديگري و او را بر خود ترجيج دادن .(3)
منابع:
1. تفسير نمونه ،ج1 ،ص105 تا ...
... از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسايل پيشگيرى از انعقاد نطفه به وسيله قرص و مانند آن هيچگاه اطمينان بخش نيست و نمى تواند دليل قاطعى بر نياوردن فرزند بوده باشد.
ر. ك: تفسير نمونه، ج 1، ص 291 تفسير ...
... به افراد مورد اعتماد و پرهيزكار و آشنا به معارف و صاحب نظر در اين امور مراجعه شود.
پي نوشتها:
1. مفاتيح الجنان، شيخ عباسي قمي; ص 520 و 521، مطبوعات ديني، قم.
2. همان.
3.تفسير نمونه، ج25، ص: 107.
4. ...
... بر نمي خواست ـ اگر چه مجلسي كوتاه ـ مگر اينكه بيست و پنج بار استغفار مي نمود » (تفسير المحيط الأعظم و البحر الخضم، ج4، ص: 60)
یعنی حضرت خاتم الانبیاء (ص) دائماً نور وجه حضرت احدیّت را بی واسطه مشاهده ...
... ندارد ، در بسياري از كتابهاي شيعه نقل شده و روايتي است كاملاً معتبر . و روايات بسيار ديگري با همين مضمون كه نقل همگي آنها فرصت بيشتري ميطلبد .
اما از آن طرف روايت ديگري را مرحوم عياشي در تفسير خود ...
... كرده و به گروه اوّل كمك مىكنند كه وارد بهشت شوند، ( تفسير نمونه، ج 6، صص 188 - 187).
از اين بخش آيه شريفه كه بزرگان اعراف خطاب به ضعفا مى گويند:
اُدْخُلُوا اَلْجَنَّةَ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لا ...
... كاملند.
اگر انسان بايد براى آينده خود فكر كند، بايد كسى هم باشد كه آينده را براى او تشريح كند.
در اين نوع تفسير و بينش است كه نقش انبيا براى كاروان انسانيّت روشن مىشود و چنين بينشى تنها در جهانبينى ...
... يوم لك و يوم عليك
:" دنيا براى تو دو روز است، روزى به سود تو است و روزى به زيان تو".
در تفسير برهان در ذيل همين آيه از تفسير على بن ابراهيم نيز مىخوانيم كه امام فرمود:
فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ يعنى فى ...
... چرا که اگر نبودند دائما زندگى انسان زير ضربات کوبنده طوفانها ناآرام مى بود.
0 . ر.ك: تفسير الميزان، ذيل آيهي 7 سورهي نباء.
21 . مجمعالبيان، ج 13، ص 12، به نقل از زمين و آسمان در قرآن و نهج البلاغه، ...
... آن ها را نا خوشايندتر مى گرداند».(ميزان الحکمه/ج2/ص161)
4.تفسير: به نظر شما اسوه ي صبر يعني حضرت زينب –سلام الله عليها- چگونه توانست بر مشکلات فائق آيد؟ با دقت به مطالب زير عامل صبر حضرت را مي توان ...
سلام و عرض ادب
بله در روایت داریم که اَلشَّقِيُّ شَقِيٌّ في بَطْنِ اُمِّهِ وَ السَّعيدُ سَعيدٌ في بَطْنِ اُمِّهِ؛(كتاب التّوحيد، شيخ صدوق، با تصحيح حسيني تهراني، ص 356، نشر مدرسين، قم؛ تفسير نورالثقلين، ...
... نكاح المتعة
جمهور؛ يعني کل علماي اهل سنت بر اين عقيده هستند که مراد ازدواج موقت است نکاح المتعه
تفسير القرطبي - ج 5 - ص 130
شما که ميگوييد متعه زنا است يعني در صدر اسلام اين آيه مردم را به زنا نستجير ...
... اسفنديار، تبيان مذاهب با يادداشتهاي رحيم رضا ملكزاده، (تهران، كتابخانه طهوري، چ اول، 1362) ج 1، ص 246 ـ 247.
3 . ر. ك. آيت الله علامه سيد محمد حيسن الطباطبايي، الميزان في تفسيرالقرآن، (قم، اسماعيليان،چ ...
... ـ در هيچ امتحاني شكست نخورده است. بلكه مأموريت خويش را به انجام رسانيده است.
[1] . كهف/ 65.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر به همراه جمعي از نويسندگان ، تفسير نمونه، دارالكتب الاسلاميه، ج 12، ص509.
[3] ...
... بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها....رعد2
نمونه اش همین (آسمان ستون های نامرئی دارد است که در قرآن ذکر شده است )
اين آيه با توجه به حديثى كه در تفسير آن وارد شده است، پرده از روى يك حقيقت علمى برداشته كه در ...
... مردم بپردازند، اما ستارگان و شهب يعنى رهبران الهى و دانشمندان با امواج نيرومند قلمشان آنها را به عقب مىرانند و طرد مىكنند. رجوع به تفسير نمونه، ج11، ص: 50
5-
عرب شترچران سوادنوشتن نداشت ولی طبع ...
در باب «عدل الهي» مي توانيد به كتاب هاي ذيل مراجعه نماييد:
1. «عدل الهي» اثر شهيد مرتضي مطهري، انتشارات صدرا.
2. تفسير موضوعي «پيام قرآن» جلد4، بخش عدل الهي، اثر آيت الله مكارم شيرازي.
3. تفسير «منشور ...
[b]با سلام و ادب
قرآن می فرماید: «وَ مِنْ كُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»[ذاریات/49] و مطابق این آیه، هر چیزی زوجی دارد. اما معنای زوج، منحصر به جنسیت و دارا بودن نر و ماده ...
... ص 108/ ح 34219، ص 109، 110/ ح 34229، ينابيع الموده ص 182، الاتحاف ص 46.
اين روايت در كتب شيعه نيز موجود است كه از جمله ميتوان به مصادر ذيل مراجعه نمود: تفسير الامام العسكري- ذيل تفسير سورهي البقره، ...
... كنند و آنجا كه نياز باشد به اصلاح بپردازند آنها حركت كنند تا خدا بركت داده و روزي بيشتري دهد.(10)
پي نوشت ها:
1. هود(11)آيه 6.
2. النساء(4) آيه32.
3. عياشى محمد بن مسعود، كتاب التفسير، چاپخانه علميه، ...
... الذهب، ج2، ص349، شرح الشفاء، ج1، ص151)
حاكم نيشابوري مي گويد:
« ولادت علي(ع) در داخل كعبه به طور تواتر به ما رسيده است.»
(مستدرك حاكم، ج3، ص483)
آلوسي بغداد صاحب تفسير معروف مي نويسد: «تولد علي ...
... مسجد را مركز تعليم، تربيت، تزكيه، هدايت و پايگاه فعاليت هاي اجتماعي ساخته بود و خود در مسجد براي مردم سورۀيوسف را تفسير مي كرد تا در سايۀ آن، مردم با درسهاي عفت، صداقت و شيوۀ درست حكومت آشنا شوند.( ابن ...
... باشد كه علم فعلاً به آن نرسيده است و چه در آينده به آن دسترسي پيدا كند.
پي نوشت ها:
1. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، چ دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1374 ه ش، ج 3، ص 245.
2. جوادي آملي، عبدالله، زن ...