تفسير قصص قرآن در رويكرد علّامه طباطبائى
چكيده خداوند متعال در قرآن كريم براى القاى پيامها و مقاصد الهى، آيات خود را بر اساس روشها و قالبهاى گوناگونى نازل كرده است. براى مثال، اخلاق انبيا را به عنوان ...
علم تفسير در اسلام
در زمان رسول اكرم طبعا مسلمانان مشكلات خود را درباره معانى و مفاهيم آيات قرآن از آن حضرت مىپرسيدند.برخى از صحابه بيش از ديگران در فهم معانى قرآن بصيرت داشتند،لهذا از همان اول به ...
... به وقوع پيوسته است، مي تواند موجبات اطمينان را فراهم آورد. يكي از اين موارد نقل، در مقدمه كتاب (المباني) از نويسنده اي بزرگ، امّا ناشناخته در مراكش كه در سال 425 نگارش تفسير خود را آغاز كرده، به ثبت رسيده ...
... آدمى را چنان مشغول و از خود بى خود مى كند كه از آن علم حضورى كه به آفريدگار خود داشت، غافل مىگردد.(5) آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاى برخى از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود. پس ...
... المنتقى فى سيرة المصطفى؛ تفسير الخازن، ج 1، ص 4 و ج 6، ص 102؛ منهاج السنة، ج 4، ص 104؛ علم الكتاب، ص 254 و 264؛ نظم درر السمطين، ص 231 و 233؛ تلخيص المستدرك، ج 3 ص 148 و 109؛ منتخب تاريخ ابن عساكر، ج 5، ...
... ذير مراجعه كنيد:
كتاب تفسير نوين، محمد تقي شريعتي.
قرآن و آخرين پيامبر، ناصر مكارم شيرازي.
برهان رسالت، جعفر سبحاني.
وحي و نبوت، شهيد مطهري.
تفسير الميزان، ج 1، علامه طباطبايي.
پي نوشتها: ...
... كه به آفريدگار خود داشت، غافل ميگردد.(7)
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي ...
... علم حضوري كه به آفريدگار خود داشت، غافل ميگردد.(5)
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه ...
... به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي بين خدا و انسان ميباشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار ميگيرد كه پروردگار آنان است. اقرار گرفتن براي اتمام ...
...
آن چه تا اين جا آورديم، ديدگاههاي برخي از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود.
پس از بيان نظريات مختلف ميگوييم:
ظاهراً آيه شريفه گفت و گويي بين خدا و انسان ميباشد. در اين گفت و ...
... ناروا علامه سيد جواد شرى (چاپ و ترجمه آستان قدس رضوى) -آن گاه هدايت شدم تيجانى سماوى ترجمه سيد جواد مهرى 3 - آشنايي با قرآن که اولين منبع و در حقيقت مهمترين منبع شناخت اسلام است:
- تفسير نمونه آيت الله ...
... را در اين زمينه که ذيلا درج مي شود ملاحظه فرماييد : حكم رجم چنانكه بسيارى از مفسران گفتهاند، و شيخ الطائفه در «التبيان» و ابو الفتوح در تفسير خود، و شيخ طبرسى، در مجمع البيان (بنقل مجلسى در بحار)، و ...
پرسش:
قرآن منکران خود را به مبارزه دعوت کرده است و در دو سوره بقره و يونس به مخالفانش اعلام نموده است اگر مي توانند يک سوره همانند قرآن بياورند و اگر نتوانستند اين دليلي است بر اعجاز و اينکه قرآن کلام ...
... كند كه فهم عادى و متعارف نتواند آن را درك كند و علم اين گونه مسائل براى امامان معصوم(ع) و راسخون درعلم است.
1 . نحل آية89. 2 . تفسير الميزان (ترجمه)، ج 12، ص 495؛ تفسير نمونه، ج 11، ص 361. 3 . نساء ...
... ديدگاههاى برخى از محدثان، متكلمان و مفسران راجع به تفسير آيه ذر بود. پس از بيان نظريات مختلف مىگوييم: ظاهراً آيه شريفه گفت و گويى بين خدا و انسان مىباشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار مىگيرد ...
... رو، مسئلهى خاتميّت، سابقهاى ديرين در عقايد و كلام اسلامى دارد، ولى از آن جهت كه در گذشته، در اين باره، هيچ گونه اختلاف نظرى، در اصل مسئله و تفسير و تبيين آن وجود نداشت، در كتب كلامى قديم، مورد بحث و ...
چكيده برخى از آيات قرآن به گونه هاى مختلف قرائت شده است كه طبق ديدگاه صحيح منطبق با روايات اهل بيت عليهم السلام، يكى از آنها صحيح و بقيه غيرصحيح است. شناخت قرائت صحيح از طريق معيارهاى مشخص شده براى تفسير ...
... ها هستند. «الوهيت» به معناى داشتن شأن خدايى است. البته در ميان تفاسير تفسير الميزان علّامه طباطبائى، تفسير كبير فخررازى در ذيل آيات مربوط و به صورت متفرقه بيش از منابع ديگر به اين موضوع پرداخته اند. شخصيت ...
... تفسيرى، شاخ و برگ بسيارى يافته است. پسر ابراهيم عليه السلام (كه هويت او موضوع مناقشات فراوان ميان مفسران قرآن بوده است) باخبر مى شود كه قربانى خواهد شد. او در پاسخى تكان دهنده از پدر خويش مى خواهد ...
... بر يعقوب ظاهر شد... و او را بركت داد و خدا وى را گفت: من خداى قادر مطلق هستم...» (پيدايش: 35: 9ـ11). اما برخى واژه خدا را در اين فقرات به «فرشته خدا» تفسير كرده اند. از آيات قرآن چنين برمى آيد كه ...
... [2]. الأصفى فى تفسيرالقرآن، ج 1، ص 518؛ أطيب البيان فى تفسير القرآن، ج 6، ص 422؛ انوار درخشان، ج 8، ص 270؛ التبيان فى تفسير القرآن، ج 5، ص 404؛ ترجمه مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج 11، ص 327 و ... [3]. ...
... عقيده بسيارى از مفسّران شيعه و اهل سنت است. شيخ طوسى در تبيان،[4] مرحوم طبرسى در مجمع البيان،[5] علاّمه مجلسى در بحارالانوار[6] و آية الله مكارم شيرازى در تفسير نمونه[7] ـ از علماى شيعه ـ اين نظر را انتخاب ...
... اين گونه موارد بايد سد تقيه را شكست و پى آمدهاى آن را هر چه بود پذيرا شد.[8] [1]. ر.ك: الميزان فى تفسير القرآن ، ج 3، ص 153؛ التبيان فى تفسير القرآن ، ج 2، ص 435 و ... . [2]. الميزان، ج 3 ، ص 153؛ تبيان، ...
... شيخ حرّ عاملى، ج 4، ص 12. [2]. نساء/103. [3]. براى آگاهى بيشتر ر.ك: الميزان، علامه محمد حسين طباطبايى، ج 6، ص 12؛ ج 16، ص 133 و ج 20، ص 325. [4]. ر.ك: تفسير اطيب البيان، عبدالحسين طيب، ج 8، ص 436؛ تبيان، ...
پرسش: در آيه 25 نساء درباره ازدواج با كنيزان مى خوانيم: (و اَن تَصبِروا خَيرٌ لَكُم) با توجه به اين آيه، ازدواج امامان با كنيزان چگونه توجيه مى شود؟ پاسخ: با سلام و عرض ادب براى دست يابى به پاسخ كامل، ...
... آيه 72. [2] . سوره فتح، آيه 5. [3] . تفسير الميزان، ج 1، ص 90؛ ج 18، ص 149؛ تفسير تبيان، ج 9، ص 242 و 246؛ مجمع البيان، ج 2، ص 254؛ ج 8، ص 274؛ ج 9، ص 275؛ تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 321؛ مفردات راغب، ص ...
... يحضره الفقيه، تحقيق سيدحسن خراسانى، ط. السادسة، بيروت، 1405، ج 3، ص 561. 7ـ ميرزا حسين نورى طبرسى، مستدركالوسائل و مستنبط المسائل، ط. الثانية، بيروت، مؤسسة آلالبيت، ج 14، ص 256، به نقل از: تفسير ...
... و بسيارى ديگر از اولياى خدا تصريح نكرده است؛ اما تفسير و تأويل برخى از سوره ها و آيات، جز بر اشخاص خاصى تطبيق نمى كند؛ به گونه اى كه همه مفسران درباره آنها اتفاق نظر دارند.[8] آياتى كه درباره حضرت فاطمه ...
... تغيير و با اينكه حكمى از آن برداشته شود و حكم ديگرى جايگزين او گردد، نيست . شرايط فهم و تفسير قرآن س 334- شرايط فهم معناى قرآن و تفسير آن چيست به گونه اى كه انسان اطمينان پيدا كند كه آن را فهميده است ...
... مى تواند اين عطا را از او بگيرد، گر چه هرگز نخواهد گرفت . 117) حضرت استاد علامه طباطبائى (ره ) در تفسير الميزان ، ج 2 ص 135 روايتى به مضمون فوق از مام رضا عليه السّلام نقل كرده است . رواى مى گويد: امام ...
... بدان كه در مورد صحت اين روايت بين مفسران و محدثان اتفاق نظر وجود دارد.[23] بررسي شبهات با توجه به مطالب فوق با بررسي كتابهاي تفسيري و تاريخي موجود، اعم از شيعه و سني، اين نتيجه به دست آمد كه آيه ي مباهله ...
... تفسير كرده اند كه چيزي شبيه يك خواب يا مكاشفه روحي خواهد بود، اما اين موضوع كاملاً با ظواهر قرآن مخالف است، چرا كه ظاهر قرآن به مسأله جسماني بودن گواهي مي دهد.
در دو سوره از سوره هاي قرآن به مسأله معراج ...
... برده شده كه به ابوحنيفه تفسير شده است.
ناگفته نماند كتاب حيل رديه اى است از بخارى عليه حنفيه54 و ربطى به حديث صحيح ندارد و همان گونه كه شمارى به روشنى آن را يادآور شده اند: با شأن كتاب صحيح در حديث ناسازگارى ...
... به تفسير آيه ذر بود. پس از بيان نظريات مختلف مى گوييم: ظاهراً آيه شريفه گفت و گويى بين خدا و انسان مى باشد. در اين گفت و گو خداوند از انسانها اقرار مىگيرد كه پروردگار آنان است. اقرار گرفتن براى اتمام ...
... سيد محمود، روح المعانى فى تفسير القرآن العظيم، بيروت، دارالكتب العلميه، 1415 ق 6. جوان آراسته، حسين، درسنامه ي علوم قرآني، بوستان کتاب هشتم، 84ش. 7. حکيم «ره» سيد محمد باقر، علوم قرآني، ترجمه: محمد ...
منظور از اين جمله "هر چيزي را جفت آفريديم" كه در قرآن آمده چيست؟
آيا منظور جنسِ نر و ماده هستش!؟مثلِ انسان! يا به طورِ كلي هر چيزي كه به نحوي مكملِ هم باشن، خواه جاندار باشن خواه بي جان!؟مثلِ يك جفت كفش ...
... يا ديگران هزينه شود، انفاق به حساب ميآيد(2).
ايثار به معني ديگري را بر خود ترجيح دادن است . ايثار به مال ،يعني عطا کردن مال به ديگري و او را بر خود ترجيج دادن .(3)
منابع:
1. تفسير نمونه ،ج1 ،ص105 تا ...
... از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسايل پيشگيرى از انعقاد نطفه به وسيله قرص و مانند آن هيچگاه اطمينان بخش نيست و نمى تواند دليل قاطعى بر نياوردن فرزند بوده باشد.
ر. ك: تفسير نمونه، ج 1، ص 291 تفسير ...
... به افراد مورد اعتماد و پرهيزكار و آشنا به معارف و صاحب نظر در اين امور مراجعه شود.
پي نوشتها:
1. مفاتيح الجنان، شيخ عباسي قمي; ص 520 و 521، مطبوعات ديني، قم.
2. همان.
3.تفسير نمونه، ج25، ص: 107.
4. ...
... بر نمي خواست ـ اگر چه مجلسي كوتاه ـ مگر اينكه بيست و پنج بار استغفار مي نمود » (تفسير المحيط الأعظم و البحر الخضم، ج4، ص: 60)
یعنی حضرت خاتم الانبیاء (ص) دائماً نور وجه حضرت احدیّت را بی واسطه مشاهده ...
... ندارد ، در بسياري از كتابهاي شيعه نقل شده و روايتي است كاملاً معتبر . و روايات بسيار ديگري با همين مضمون كه نقل همگي آنها فرصت بيشتري ميطلبد .
اما از آن طرف روايت ديگري را مرحوم عياشي در تفسير خود ...
... كرده و به گروه اوّل كمك مىكنند كه وارد بهشت شوند، ( تفسير نمونه، ج 6، صص 188 - 187).
از اين بخش آيه شريفه كه بزرگان اعراف خطاب به ضعفا مى گويند:
اُدْخُلُوا اَلْجَنَّةَ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لا ...
... كاملند.
اگر انسان بايد براى آينده خود فكر كند، بايد كسى هم باشد كه آينده را براى او تشريح كند.
در اين نوع تفسير و بينش است كه نقش انبيا براى كاروان انسانيّت روشن مىشود و چنين بينشى تنها در جهانبينى ...
... يوم لك و يوم عليك
:" دنيا براى تو دو روز است، روزى به سود تو است و روزى به زيان تو".
در تفسير برهان در ذيل همين آيه از تفسير على بن ابراهيم نيز مىخوانيم كه امام فرمود:
فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ يعنى فى ...
... چرا که اگر نبودند دائما زندگى انسان زير ضربات کوبنده طوفانها ناآرام مى بود.
0 . ر.ك: تفسير الميزان، ذيل آيهي 7 سورهي نباء.
21 . مجمع البيان، ج 13، ص 12، به نقل از زمين و آسمان در قرآن و نهج البلاغه، ...
... آن ها را نا خوشايندتر مى گرداند».(ميزان الحکمه/ج2/ص161)
4.تفسير: به نظر شما اسوه ي صبر يعني حضرت زينب –سلام الله عليها- چگونه توانست بر مشکلات فائق آيد؟ با دقت به مطالب زير عامل صبر حضرت را مي توان ...
سلام و عرض ادب
بله در روایت داریم که اَلشَّقِيُّ شَقِيٌّ في بَطْنِ اُمِّهِ وَ السَّعيدُ سَعيدٌ في بَطْنِ اُمِّهِ؛(كتاب التّوحيد، شيخ صدوق، با تصحيح حسيني تهراني، ص 356، نشر مدرسين، قم؛ تفسير نورالثقلين، ...
... نكاح المتعة
جمهور؛ يعني کل علماي اهل سنت بر اين عقيده هستند که مراد ازدواج موقت است نکاح المتعه
تفسير القرطبي - ج 5 - ص 130
شما که ميگوييد متعه زنا است يعني در صدر اسلام اين آيه مردم را به زنا نستجير ...
... اسفنديار، تبيان مذاهب با يادداشتهاي رحيم رضا ملكزاده، (تهران، كتابخانه طهوري، چ اول، 1362) ج 1، ص 246 ـ 247.
3 . ر. ك. آيت الله علامه سيد محمد حيسن الطباطبايي، الميزان في تفسيرالقرآن، (قم، اسماعيليان،چ ...
... ـ در هيچ امتحاني شكست نخورده است. بلكه مأموريت خويش را به انجام رسانيده است.
[1] . كهف/ 65.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر به همراه جمعي از نويسندگان ، تفسير نمونه، دارالكتب الاسلاميه، ج 12، ص509.
[3] ...
... بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها....رعد2
نمونه اش همین (آسمان ستون های نامرئی دارد است که در قرآن ذکر شده است )
اين آيه با توجه به حديثى كه در تفسير آن وارد شده است، پرده از روى يك حقيقت علمى برداشته كه در ...
... مردم بپردازند، اما ستارگان و شهب يعنى رهبران الهى و دانشمندان با امواج نيرومند قلمشان آنها را به عقب مىرانند و طرد مىكنند. رجوع به تفسير نمونه، ج11، ص: 50
5-
عرب شترچران سوادنوشتن نداشت ولی طبع ...
در باب «عدل الهي» مي توانيد به كتاب هاي ذيل مراجعه نماييد:
1. «عدل الهي» اثر شهيد مرتضي مطهري، انتشارات صدرا.
2. تفسير موضوعي «پيام قرآن» جلد4، بخش عدل الهي، اثر آيت الله مكارم شيرازي.
3. تفسير «منشور ...
[b]با سلام و ادب
قرآن می فرماید: «وَ مِنْ كُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»[ذاریات/49] و مطابق این آیه، هر چیزی زوجی دارد. اما معنای زوج، منحصر به جنسیت و دارا بودن نر و ماده ...
... ص 108/ ح 34219، ص 109، 110/ ح 34229، ينابيع الموده ص 182، الاتحاف ص 46.
اين روايت در كتب شيعه نيز موجود است كه از جمله ميتوان به مصادر ذيل مراجعه نمود: تفسير الامام العسكري- ذيل تفسير سورهي البقره، ...
... كنند و آنجا كه نياز باشد به اصلاح بپردازند آنها حركت كنند تا خدا بركت داده و روزي بيشتري دهد.(10)
پي نوشت ها:
1. هود(11)آيه 6.
2. النساء(4) آيه32.
3. عياشى محمد بن مسعود، كتاب التفسير، چاپخانه علميه، ...
... الذهب، ج2، ص349، شرح الشفاء، ج1، ص151)
حاكم نيشابوري مي گويد:
« ولادت علي(ع) در داخل كعبه به طور تواتر به ما رسيده است.»
(مستدرك حاكم، ج3، ص483)
آلوسي بغداد صاحب تفسير معروف مي نويسد: «تولد علي ...
... مسجد را مركز تعليم، تربيت، تزكيه، هدايت و پايگاه فعاليت هاي اجتماعي ساخته بود و خود در مسجد براي مردم سورۀيوسف را تفسير مي كرد تا در سايۀ آن، مردم با درسهاي عفت، صداقت و شيوۀ درست حكومت آشنا شوند.( ابن ...
... باشد كه علم فعلاً به آن نرسيده است و چه در آينده به آن دسترسي پيدا كند.
پي نوشت ها:
1. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، چ دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1374 ه ش، ج 3، ص 245.
2. جوادي آملي، عبدالله، زن ...