پرسش:
طبق آيه 3 سوره نور[1]، زن و مرد زناكار بايد با مثل خود نكاح كنند. آيا با غير از اين حالت، حكم شرعي حرام بر آن مترتب است ؟
پاسخ:
با سلام و ادب
ظاهر آيه فوق تحريم ازدواج با زانى و زانيه است، البته اين حكم در روايات اسلامى مقيد به مردان و زنانى شده است كه مشهور به اين عمل بوده و توبه نكردهاند، بنابراين اگر مشهور به اين عمل نباشند، يا از اعمال گذشته خود كنارهگيرى كرده و تصميم بر پاكى و عفت گرفته، و اثر توبه خود را نيز عملا نشان دادهاند، ازدواج با آنها شرعا بى مانع است.
اما در صورت دوم به اين دليل است كه عنوان «زانى» و «زانيه» بر آنها صدق نمىكند، حالتى بوده است كه زائل شده، ولى در صورت اول، اين قيد از روايات اسلامى استفاده شده و شان نزول آيه نيز آن را تاييد مىكند.
در حديث معتبرى از امام صادق (ع) مىخوانيم كه فقيه معروف «زراره» از آن حضرت پرسيد تفسير آيه الزَّانِي لا يَنْكِحُ إِلَّا زانِيَةً ... چيست؟
امام فرمود:
«هن نساء مشهورات بالزنا و رجال مشهورون بالزنا، قد شهروا بالزنا و عرفوا به، و الناس اليوم بذلك المنزل، فمن اقيم عليه حد الزنا، او شهر بالزنا، لم ينبغ لا حد ان يناكحه حتى يعرف منه توبته»[2]
« اين آيه اشاره به زنان و مردانى است كه مشهور به زنا بوده و به اين عمل زشت شناخته شده بودند، و امروز نيز چنين است، كسى كه حد زنا بر او اجرا شود يا مشهور به اين عمل شنيع گردد سزاوار نيست احدى با او ازدواج كند، تا توبه او ظاهر و شناخته شود»
اين مضمون در روايات ديگر نيز آمده است.[3]
[1]. « الزَّانىِ لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَ الزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ وَ حُرِّمَ ذَالِكَ عَلىَ الْمُؤْمِنِينَ» « مرد زناكار جز با زن زناكار يا مشرك ازدواج نمىكند و زن زناكار را، جز مرد زناكار يا مشرك، به ازدواج خود درنمىآورد و اين كار بر مؤمنان حرام شده است».
[2]. فيض كاشانى، ملا محسن، تفسير صافي، تهران، انتشارات صدر، 1415ق، ج3، ص 416.
[3]. آيت الله مكارم شيرازى ، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية ، 1374ش، ج14، ص 366.