آيا حضرت محمد(ص)با همسرانش به عدالت رفتار مى كرد?

پرسش:
آيا حضرت محمد(صلى الله عليه وآله وسلم)با همسرانش به عدالت رفتار مى كرد و به حقوق آنان توجّه داشت؟
پاسخ:
با سلام  و عرض ادب
 قرآن كريم، درباره عدالت ميان همسران مى فرمايد: (...فَلا تَميلوا كُلَّ المَيلِ فَتَذَروها كالمُعَلَّقَةِ[1]تمايل خود را به كلّى متوجّه يكى از زنان نسازيد كه ديگرى را به صورت زنى كه شوهرش را از دست داده در آوريد.)
رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)تجسّم عينى قرآن و پايبندترين افراد به پيام ها و دستورهاى آن بود. در تاريخ آمده كه گروهى از ياران پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)جمع شدند و گفتند: چه خوب است كسى را پيش همسران رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)بفرستيم و از نحوه رفتار آن حضرت در خانه اش سؤال كنيم تا بلكه ايشان را سرمشق خود قرار دهيم. آنان كسى را نزد يكايك همسران پيامبر فرستادند و آن فرستاده، از همه آنان يك پاسخ آورد: «شما از اخلاق پيامبرتان مى پرسيد؛ اخلاق او قرآن است.»[2]
آن حضرت به همه همسرانش توجّه داشت و با آنان به عدالت و مساوات رفتار
مى كرد. به فرموده علاّمه طباطبايى: «روش عادلانه پيامبر در برخورد با همسرانش و خوشرفتارى با آنان و رعايت حقوق آن ها، بى نظير بود.»[3]
رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)زمان هاى خود را عادلانه ميان همسرانش تقسيم مى كرد[4] و پس از نماز صبح، به تك تك آن ها سر مى زد[5]در حجة الوداع كه همسرانش را نيز با خود برده بود، در هر شبانه روزى، نزد يكى از آن ها مى ماند تا عدالت را رعايت كرده باشد.[6]هنگام بيمارى نيز دستور مى داد كه طبق نوبت، او را به خانه همسرانش ببرند.[7]
رسول خدا(صلى الله عليه وآله وسلم)پيوسته مردان را به رعايت حقوق زنان سفارش مى كرد. در حديثى از آن بزرگوار آمده است: «آگاه باشيد كه بهترين شما كسى است كه براى زن هاى خود بهتر باشد.»[8] آخرين وصيت آن حضرت نيز درباره رعايت حقوق زنان بود كه فرمود: «الله الله فى النساء فَاِنَّهُنَّ عَوانٌ فى اَيديكُم؛ خدا را خدا را درباره زنان؛ زيرا آن ها اسير دست شمايند.»[9]
همان طور كه تاريخ نيز گواهى مى دهد، خود پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)بيش از ديگران به اين توصيه ها پايبند بودند.

[1]. نساء/129 .
[2]. الطبقات الكبرى، محمد بن سعد واقدى، ج 1، ص 364، دارصادر.
[3]. تفسير الميزان، علاّمه طباطبايى، ج 4، ص 198، انتشارات جامعه مدرسين.
[4]. سنن النبى، علاّمه طباطبايى، ص 151، انتشارات اسلاميه.
[5]. همان، ص 152.
[6]. همان، ص 152.
[7]. همان، ص 153.
[8]. همان، ص 150.
[9]. تفسير الميزان، ج 4، ص 197.