چرا خدا آدم و حوا را نبخشید تا به زمین سقوط نکنند؟

پرسش:
آیا آدم و حوا پس از نخستین نافرمانی، با توجه به عظمت بی مانند پروردگار عالم و رحمانیت او امکان بخششان وجود نداشت؟ چرا؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
بر خلاف تصور شما ،خداوند خطا و اشتباه حضرت آدم و همسرش را بخشید ؛ زیرا بعد ازماجراى وسوسه ابليس(شیطان) و دستور خروج آدم از بهشت , آدم متوجه شد، به خويشتن ستم كـرده , در ايـنـجـا بـه فـكر جبران خطاى خويش افتاد و با تمام جان و دل متوجه پروردگار شد, توجهى آميخته با كوهى از ندامت و حسرت !.
لـطـف خدا نيز دراين موقع به يارى اوشتافت وچنانكه قرآن دراين آيه مى گويد«آدم از پروردگار خـود كلماتى دريافت داشت , سخنانى مؤثر و دگرگون كننده , و باآن توبه كرد وخدا نيز توبه او را پذيرفت » (1)
 «توبه » در اصل به معنى «بازگشت » است , و در زبان قرآن به معنى بازگشت از گناه مى آيد, زيـرا هـر گناه كارى در حقيقت از پروردگارش فرار كرده , هنگامى كه توبه مى كند به سوى او باز مى گردد.
خـداونـد نـيز درحالت عصيان بندگان، گوئى از آنها روى گردان مى شود,هنگامى كه خداوند به تـوبـه تـوصـيـف مـى شـود, مـفـهـومش اين است كه نظر لطف ورحمت و محبتش را به آنها باز مى گرداند.
 ولی این نکته نباید مورد غفلت قرار گیرد که هر چند توبه آدم پذيرفته گرديد, ولى اثر وضعى كار او كه هبوط به زمين بود تغيير نـيـافـت , و چـنـانكه قرآن مى گويد: «ما به آنها گفتيم : همگى (آدم و حوا)به زمين فرود آئيد, هـرگـاه از جـانـب مـا هـدايـتـى براى شما آيد  ،كسانى كه از آن پيروى كنند, نه ترسى دارند و نه اندوهگين خواهند شد».(2)
از سوی دیگر در هيچ جاي قرآن نيامده كه انسان از ابتدا براي بهشت آفريده شده است،  بلكه هدف از آفرينش انسان، كمال يابي در پرتو عبادت و تقرب به خداوند است و بهشت نيز يكي از ثمرات آن است.
پیش فرض ذهنی شما این است که اگر آدم خطا نمی کرد و یا در همان لحظه بدون این که از بهشت اخراج شود  مورد بخشش قرار می گرفت برای همیشه در بهشت می ماند  ،ولی این تصور صحیح نیست ؛ زیرا قرآن جايگاه اوليه آدمي را زمين معرفي نموده و پيش از خلقت حضرت آدم فرموده است: إِنِّي جاعِلٌ فِي اَلْأَرْضِ خَلِيفَةً(3). بنابر اين بستر تكامل انسان، زمين است و چون كمال انسان اختياري است و نه جبري، در نتيجه انسان‏هايي نيز بر خلاف فلسفه اصلي آفرينش گام نهاده و مسير انحطاط و در نهايت جهنم را پيموده‏اند.
و با توجه به اينكه از اول زيستگاه انسان زمين قرار داده شده است، لازم نبود خداوند فورا گناه یا اشتباه حضرت آدم و همسرش حوا را ببخشد تا بر زمين هبوط نكنند ؛ زیرا از ابتدا قرار بوده است كه انسان بر روي زمين زندگي كند ؛ اما حضرت آدم ( با خطايي خود به روند اين مسأله شتاب و سرعت بيشتري بخشيد و آن را از شكلي آبرومندانه و سرافرازانه- كه در شأن او بود- خارج ساخت و به سرعت موجب رانده شدن خود از بهشت گرديد.
  البته منظور از بهشتي كه آدم  از آن خارج شد، يك بهشت موقت است كه متفاوت با بهشتي است كه مؤمنان بعد از مرگ به آن وارد مي شوند زيرا از ويژگي هاي بهشت موعود الهي، جاودانگي آن است و كسي از آن خارج نمي شود.
   پی نوشت ها:
1) سوره بقره(2) آیه 37
2) همان آیه 38
3) همان آیه 30