پرسش:
اثبات حقانیت خدا چگونه است؟
پاسخ :
با سلام و عرض ادب و احترام
ابتدا باید ببینیم حق داری چه معنایی است تا روشن شود که منظور شما از حقانیت چیست؟
درمنطق قرآن حق دارای تعاریف متفاوتی است.
1. حق به معناي بوجود آورنده چيز براساس حكمت; و به اين معنا، بر خدا حق ميگويند.
2. حق به معناي هر چيزي كه براساس حكمت به وجود آمده; تمامي افعال خدا بر اين اساس، حقاند، الحق من ربك.
3. اعتقادي كه مطابق با واقعيت باشد.(1)
علامه طباطبايي در ذيل آيه سه آلعمران ميگويد:
حق خبري است كه ما به ازأ خارجي دارد و اگر با واقعيت خارجي مطابقت داشته باشد آن را صادق ميدانيم.
بر اين اساس حق بر اعيان خارجي و امور واقعي گفته ميشود لذا به خدا كه حاق واقع است حق اطلاق ميشود و بر حقايق خارجي نيز به خاطر ثبوت و تحقق و واقعيتي كه دارند حق گفته ميشود.
به هر طريق حق امر ثابتي است كه بطلان در آن راه ندارد.(2)
پس ملاك برخورداري از حقانيت در اعمال و اقوال و عقايد، مطابقت آنها با واقع و نفسالامر است.
لذا، اينكه ميگوييم خدا و سخن خدا حق محض است نه به خاطر تعصب بلكه به اين علت است كه او متن واقع و هستي است و حق يعني مطابقت با واقع، حق يعني مطابقت با خدا و سخن خداي حكيم كاملاً با خودش مطابقت دارد پس حق مطلق است.
خلاصه آنكه: حق تعريف روشني دارد، و هر شخصي و سخني به ميزان هماهنگي و بهرهوري با حق مطلق از حقانيت برخوردار ميشود. خواسته مردم اگر مطابق با شرع و سخن معصومين بود خواسته حقي است و اگر منطبق بر هوا بود و منطبق بر خواسته خدا نبود غير حق به حساب ميآيد.
ما احتمال می دهیم منظور شما از حقانیت معنای سوم حق باشد و بر همین اساس پاسخی که تقدیم می شود بر اساس فهم ما از پرسش شما است.
پی نوشت ها:
1) مفردات راغب، واژه حق
2) تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 3، ص 8 ، دفتر انتشارات اسلامي