سلام
در فراضی از زیارت عاشورا آمده که مرا در دوستی با اهل بیت ثابت قدم کن. راه عملی این ثبات قدم در دوستی اهل بیت چیه؟ یعنی باید چیکار کنم که به ثبات قدم و قوی بشم؟
ريشه كن نمودن عواملي كه با راه اهل بیت سازگاري نداشته و موجب زائل شدن و از بين رفتن ايمان و محبت به اهل بیت شده و يا موجب مي شود تا انسان به حقيقت ايمان واصل نگردد .
در اين زمينه روايات متعددي از پيامبر اکرم و اهل بيت ايشان (عليهم السلام ) نقل شده که برخي از آنها به شرح ذيل مي باشد . 1- نداشتن محبت اهل بيت پيامبر عليه السلام ايمان را ذوب مي کند.
امير المؤمنين عليه السّلام به اصحابش فرمود:... و هر كس كه دوستى ما در قلب او جاى نگيرد ايمان در قلب او مانند ذوب شدن نمك در آب ذوب مىشود. ( اسرار آل محمد عليهم السلام، ص: 515)
2- هرگز دوستى با دشمنان خدا و رسول (صلى اللَّه عليه و آله و سلم) با داشتن ايمان قابل جمع نيست (2)
3- دروغ گو مزه ايمان را درک نمي کند
امير المؤمنين عليه السّلام فرمودند: بندهاى مزه ايمان را درك نمىكند مگر اينكه از دروغ چه جدى و يا شوخى دست باز دارد. (بحار الأنوار ، ج69، ص: 250) 4- خيانت کننده به امانت ايمان ندارد
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم فرمود: كسى كه امانتدار نيست ايمان ندارد، (نوادر راوندى-ترجمه صادقى اردستانى ص 168 ) 5- خنديدن بيش از حد ايمان را محو مي کند
رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمودند: خنديدن زياد ايمان را محو مىكند (ايمان و كفر-ترجمه الإيمان و الكفر بحار الانوار ج2 ص 467 ) 6- حرام خواري ايمان را دور مي کند
پيامبر اکرم فرموده اند : حرام خوردن ايمان را دور مىكند (نصايح ص 219 ) 7- زنا کردن موجب مي شود تا روح ايمان از انسان جدا گردد (اصول كافى-ترجمه مصطفوى ج3 ص 388 )
8- عمل ننمودن به دستورات ديني موجب تزلزل در ايمان مي گردد
امام صادق عليه السّلام فرمود: ايمان بدون عمل ثبات ندارد و عمل از ايمان مىباشد.( ايمان و كفر-ترجمه الإيمان و الكفر بحار الانوار ج1 ص 408) لذا از محوري ترين برنامه هايي كه بايد داشته باشيد انجام واجبات و ترك محرمات مي باشد . 9- حسادت ورزيدن به برادر مومن ايمان را در دل آب مي کند
امام صادق عليه السلام در اين خصوص فرموده اند : هر كس بر مؤمنى حسادت كند، ايمان در دلش همچون نمك در آب ذوب شود.( تحف العقول-ترجمه جعفرى ص 284 ) 10- تهمت زدن به برادر ديني ايمان را ذوب مي کند
امام صادق عليه السّلام فرمود: و هر گاه به برادر مومن خود تهمتى بزند ايمان از قلبش مىرود همان طور كه نمك در ميان آب ذوب مىشود (مشكاة الانوار-ترجمه هوشمند و محمدى متن ص 197 ) 11- بي صبري ايمان را مي برد
حضرت صادق عليه السّلام كه فرمود: نسبت صبر بايمان نسبت سر است به تن همچنان كه با رفتن سر تن هم از بين ميرود با رفتن صبر هم ايمان دوامى نخواهد داشت.( بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68 ج2 ) 12- شوخي نمودن نور ايمان را از بين مي برد (3)
امام موسى بن جعفر(ع) به يكى از فرزندان خود فرمود پسرم، از شوخى بپرهيز كه موجب از بين رفتن نور ايمان و شخصيت تو مىشود (مواعظ امامان عليهم السلام-ترجمه جلد هفدهم بحار ص 276 ) 13- بي حياء ايمان ندارد
امام صادق عليه السّلام فرمود: ايمان ندارد آن كس كه شرم و حياء ندارد. الحديت-روايات تربيتى ج1 ص 277 ) 14- بخل از محو کننده ايمان است
امام صادق «ع»: هيچ چيز به اندازه بخل در محو كردن (كاستن و برانداختن) ايمان كارگر نمىشود. سپس فرمود: اين بخل را (در نفس انسان) حركتى است آرام و پيوسته مانند
راه رفتن مورچه ؛ و آن (بخل) را شاخههايى است مانند شاخههاى شرك. (الحياة با ترجمه احمد آرام، ج6، ص: 99) 15- طمع ورزي انسان را از ايمان بيرون مي کند
امام صادق (ع) فرموده اند: چيزى كه انسان را از ايمان بيرون مىكند طمع است. (خصال-ترجمه جعفرى ج1 21 ) 16- عمل کردن بر خلاف حق انسان را از ايمان بيرون مي کند
ابو الربيع گويد: از امام عليه السّلام پرسيدم چه كلماتى مرد را از ايمان خارج مىگرداند فرمود: هر گاه نظريهاى داد و آن نظريه بر خلافت حق بود اگر او در اجراى آن كوشش كند از ايمان بيرون مىشود. (ايمان و كفر-ترجمه الإيمان و الكفر بحار الانوار ج1 405 )
تقويت عواملي كه باعث ثبوت قدم در راه اهل بیت و استقرار و تثبيت ايمان در وجود انسان مي گردند:
1- تقويت ايمان با بالا بردن علم و يقين
حضرت علي عليه السلام فرموده اند : قوّوا ايمانكم باليقين فانّه افضل الدّين.
قوى و محكم گردانيد ايمان خود را بيقين پس بدرستى كه آن افزونترين دين است، و منظور از «يقين» اعتقاد ثابت جازمى است كه از روى دليل و برهان باشد.
به اين معنا که اعتقاداتى كه انسان در دين بايد داشته باشد همه بمرتبه يقين برسد و بتقليد و دلايلى كه افاده يقين نكند اكتفا مكنيد، زيرا كه أفضل دينها آنست كه از روى يقين باشد. (شرح آقا جمال الدين خوانسارى بر غرر الحكم، ج4، ص: 512) 2- تلاوت قرآن
خداوند متعال در اين خصوص مي فرمايد : إنّما المؤمنون ... إذا تليت عليهم ءايته زادتهم إيمنا ....
(أنفال / 2) مؤمنان، تنها كسانى هستند كه ...هنگامى كه آيات او بر آنها خوانده مىشود، ايمانشان فزونتر مىگردد.... 3- عمل به احكام و مواعظ الهى، مايه افزايش ايمان:
خداوند متعال در اين خصوص مي فرمايد : و لو أنّا كتبنا عليهم أن اقتلوا أنفسكم أو اخرجوا من ديركم مّا فعلوه إلّا قليل مّنهم ولو أنَّهم فعلوا ما يوعظون به لكان خيرا لَّهم وأشدَّ تثبيتا. (نساء /66 ) اگر(همانند بعضى از امتهاى پيشين،) به آنان دستور مىداديم: «يكديگر را به قتل برسانيد»، و يا: «از وطن و خانه خود، بيرون رويد»، تنها عده كمى از آنها عمل مى كردند! و اگر اندرزهايى را كه به آنان داده مىشد انجام مىدادند، براى آنها بهتر بود؛ و موجب تقويت ايمان آنها مىشد. 4- ترک بحث و جدل باعث تحکيم و تقويت ايمان است
امام حسين( عليه السلام) هر كه ترك كرد مجادله را، پس به تحقيق كه محكم كرده است ايمان خود را (مصباح الشريعة-ترجمه عبد الرزاق گيلانى ص 308) 5- پرهيزکاري مايه ثبات و پايدارى ايمان مي گردد
امير المؤمنين على (ع) فرموده است، پارسايى و پرهيزکاري مايه ثبات و پايدارى ايمان است (روضة الواعظين-ترجمه مهدوى دامغانى ص 682 ) 6- محبت اهل بيت عليهم السلام انسان را در دينداري همچون کوه احد ثابت قدم مي کند.
امير المؤمنين عليه السّلام به اصحابش فرمود:... خوشا بحال كسى كه محبّت ما اهل بيت در قلب او رسوخ داشته باشد، ايمان در قلب چنين كسى ثابتتر از كوه احد در مكانش خواهد بود. (اسرار آل محمد عليهم السلام ص 516 ) 7- كتمان اسرار و رازدارى (ارشاد القلوب-ترجمه سلگى ج1 ص 362 )
8- عفو و چشم پوشى از عيب مردم (ارشاد القلوب-ترجمه سلگى ج1 362 )
9- صبر در خوشيها و ناخوشيها است (ارشاد القلوب-ترجمه سلگى ج1 362 )
10 – نهادينه نمودن صفات مومنين در خود
در اين خصوص تنها به يک روايت از پيامبر گرامي اسلام اکتفا مي نمائيم که فرمود: در مؤمن بيست خصلت بايد باشد و هر كه همه را ندارد ايمانش كامل نباشد اى على اخلاق مؤمن اينها است.
- در صف نماز حاضرند- در پرداخت زكاة شتابانند- مستمندان را خوراك دهند- دست لطف بر سر يتيم كشند- ناخن خود را پاكيزه كنند- كمر خود را ببندند- اگر حديث گويند دروغ نگويند- اگر وعده دهند، تخلف نكنند- اگر سپرده ستانند خيانت نورزند- اگر سخن گويند راست گويند- در شب خداپرستند- در روز مردان نبردند- روزها را روزهاند- شبها را زنده دارند و عبادت كنند- همسايه را نيازارند- همسايه از آنها آزار نكشد- آرام روى زمين راه روند- بسوى مساجد گام بردارند- و بخانه بيوه زنان بروند (براي کمک و مساعدت آنها )
- و بگورستانها سر بزنند، خدا ما و شما را از پرهيزكاران سازد « گنجينه معارف شيعه-ترجمه كنز الفوائد و التعجب ج1 ص 117 » 11- طلب ياري خواستن از خداوند متعال جهت شعله ور ماندن ايمان در وجود انسان
در يك تقسيم بندي از سوي معصومين عليهم السلام ايمان به دو نوع مستقر و ثابت و ايمان عاريه تقسيم بندي شده است
الف - ايمان مستقر يعنى ايمانى كه ثابت و غير متزلزل باشد و بحوادث و ابتلائات و شبهات زائل يا متزلزل نگردد
ب : مستودع يعنى ايمان عاريتى و امانتى كه بواسطه حوادث و شبهات و ابتلائات متزلزل يا زائل ميگردد
امام صادق عليه السّلام فرمود: خداوند پيامبران را در نبوت خود ثابت قرار داده و آنها هرگز از مقام خود كنار نمىروند، و اوصياء آنها را هم به اين طريق قرار داده است گروهى از مؤمنان هم اين چنين هستند، گروهى هم ايمان عاريه دارند، اگر دعا كنند و اصرار بر دعا داشته باشند با ايمان از دنيا مىروند(ايمان و كفر-ترجمه الإيمان و الكفر بحار الانوار ج1 ص : 465)
لذا ائمه اطهار (عليهم السلام ) در همين زمينه دعاهايي را توصيه نموده اند که از جمله آنها دعاي عديله مي باشد ( مفاتيح الجنان فصل ششم )
با سلام و احترام
خدمت شما عرض کنم که ابتدا باید در حد لزوم قرآن و فرهنگ اهل بیت را شناخت ، در این زمینه لازم است به تفاسیر قرآن به ویژه المیزان ، تسنیم ، و تفسیر موضوعی آیت الله جوادی آملی و کتاب شریف کافی ، و وسائل ، و نوشته های شهید مطهری مراجعه کنید .
سپس آنچه که در واجبات بدنی و مالی و حقوقی به عنوان تکلیف الهی به عهده شماست عمل کنید و از عمل به واجبات مهم تر و بالاتر ، ترک گناهان ظاهری و باطنی است ، و از هر دو مهم تر تداوم دادن عمل و ترک گناه است ، که با پیمودن این مسیر یقیناً به تقوای الهی می رسید ، و بر راه مستقیم و صراط اهلبیت علیهم السلام ثابت قدم می شوید.