باسلام وتشکر .
در قرآن کریم، پروردگار 91 بار به عنوان غفور (بسیار آمرزنده) و 5 بار به عنوان غفار (بسیار بخشنده) یاد شده است و بیش از 80 بار سخن از توبه و بازگشت به سوی خدا و قبولی توبه، سخن به میان آمده است. همة این‌ها حکایت از دامنة گسترده رحمت و مغفرت حق تعالی و قبولی توبة توبه کنندگان دارد. در آیة سورة نساء می‌فرماید:
«هر کسی کار بدی انجام داده یا به خود ستم روا داشته» (اگر) از خداوند طلب آمرزش کند، خدا را آمرزنده و مهربان خواهد یافت».
یأس و نا امیدی از لطف و رحمت بی پایان و بی کرانة حق تعالی چرا؟
این سخن خدا است: «ای پیامبر! از قول من به مردم بگو: ای بندگان من! ای کسانی که (با بدی‌ها و گناهان) بر خود ستم روا داشتید، از رحمت خداوند نا امید نشوید (و بدانید که در صورت توبه کردن) خدا همة گناهان را می‌آمرزد، چه این که او بسیار آمرزنده و مهربان است».(1)
آنان که از روی عناد و لجاجت، عصیان با پروردگار هستی نکرده‌اند، یا بر آن موضع نیستند، بلکه گناه آنان از روی جهل و سهو و پیروی هوای نفس و غلبة نفس اماره و مقتضیات جوانی آنان بوده و سپس توبة حقیقی کرده‌اند، چرا مأیوس شوند؟ یأس از رحمت الهی، خود از گناهان کبیره و در ردیف کفر قرار دارد!
توبه کننده، محبوب خداست قرآن کریم فرموده: «"ان الله یحب التّوابین؛(2) یقیناً خداوند توبه کنندگان را دوست دارد».
پس توبه مخصوص گناه خاصی نیست و شخص خاصی را نیز شامل نمی‌شود. خداوند نسبت به هر عمل زشت و گناهی وعدة پذیرش توبه داده است و در این جهت فرقی بین گناه کبیره و صغیره نیست، اما باید شرایط توبه واقعی تحقق یابد و توبه تنها به زبان نباشد. پشیمانی درونی و قلبی و قصد جدی در ترک آن گناه برای همیشه، از جمله شرایط آن است.
این حالت(آگاهی و فهم و پشیمانی )حالت ارزشمندی است که باید قدر آن را بدانید . خداوند بزرگ همان گونه که نیکوکاران را دوست می دارد ، توبه کننده گان را نیز دوست دارد . خداوند نه تنها با دعوت به توبه و بازگشت ، وعده فرموده است که توبه بندگان خویش را می پذیرد ، بلکه آنها را جزء دوستداران خود قرار داده و فرموده :« ان الله یحب التوابین» .
حالت پشیمانی شما نشان گر آن است که به ارزش انسانی خود آگاه شده و قصد ارتباط صحیح با حقیقت وجود خود و خداوند که شاید او را فراموش نموده بودید ، کرده اید و این بسیار ارزشمند است ؛ در این حال نباید ناامید و مأیوس از رحمت خدا باشد که ناامیدی گناهی بزرگ است. چرا خداوند فرموده :« ان الله یغفر الذنوب جمیعا ؛ خداوند تمام گناهان را می آمرزد» با این شرط که انسان واقعا پشیمان باشد و قصد توبه واقعی و حقیقی داشته باشد.
با توبه مى‏توان از عذاب رهایى یافت .شخص گنه کار قبل از توبه حالت و وضعیتى دارد که به موجب آن مستحق عذاب است، ولى پس از توبه واقعى و انابه و استغفار در پیشگاه خداوند، حالت او دگرگون مى‏شود و روح عصیانگر او تصفیه شده و مستحق آمرزش و رحمت مى‏گردد.
از نظر اسلام هیچ گناهى جز شرک غیر قابل بخشش نیست: «ان اللّه‏ یغفر الذنوب جمیعاً» ؛ خداوند همه گناهان را مى‏بخشد»(3).بنابر این با عزم جدى بر ترک ارتباط نا مشروع و استغفار به درگاه خداوند، مطمئن باشید خداوند گناهان تان را مى‏بخشد.
اگر کسى مرتکب گناهى شود ولى پشیمان شده و به درگاه خداوند حقیقتا توبه نماید ، خداوند توبه او را مى پذیرد.توبه راستین از گناهان آن است که واقعا قصد بازگشت به گناه را نداشته باشد و از گناه بدش آید و لذت گناهان در وجودش نباشد. خداوند بارها در قرآن مجید وعده غفران به تائبان داده ، حتى گناهکاران را فرمان داده است که مأیوس از رحمت او نباشند . درآیه 53 سوره زمر مى‏فرماید:
« به آن بندگانم که در گناه‏کردن بر نفس خویش اسراف کرده‏اند بگو هرگز از رحمت بى‏منتهای خدا ناامید مباشید. البته خداوند همه گناهان شما را خواهد بخشید که او خدایى بسیار آمرزنده و مهربان است».
با نیروی اراده و تصمیم جدی و توفیق خداوندی است که راهزن و سارق خطرناکی چون فضیل بن عیاض که به انواع گناهان و معاصی آلوده بود با شنیدن آیه ای از قرآن کریم در هنگام سرقت، از خواب غفلت چندین ساله بیدار گردید و توبه جدی نمود و در راه بندگی خداوند تا بدانجا پیش رفت که نامش در زمره زاهدان و عابدان ثبت گردید.
بشر حافی بعد از عمری عیش و نوش و افسار گسیختگی و بندگی شیطان با شنیدن تذکری از امام کاظم(ع) توفیق توبه پیدا کرد و از بندگان پاک و خالص خداوند گردید. پس می توان با همت و اراده و درخواست توفیق از خداوند و توسل به اولیای پاک او جبران گذشته را نمود و فرصت های از دست رفته را جبران نمود و در کاروان بندگان پاک خداوند که عازم دیدار کوی دوست می باشند وارد شد و از مقیمان دیار حضرت دوست گردید.
گناه هر چه باشد قابل توبه است و در این جهت فرقی بین زنا و گناهان دیگر نیست.به شرط آن که توبه حقیقى باشد، یعنى انسان از عمق دل توبه کرده باشد. مکتب تربیتى اسلام تمام آلودگان به گناه را دعوت مى کند که براى اصلاح خویش و جبران گذشته از در توبه که در رحمت الهى است وارد شوند و سعادت خود را باز یابند.
غرق گنه ناامید مشو ز دربار ما ***** که عفو کردن بود در همه دم کار ما
توبه شکستی بیا هر آن چه هستی بیا ** امیدواری بجو ز نام غفار ما
توصیه ما این است که؛
1- در قدم اول توبه کنید . مطمئن باشید اگر توبه واقعی بکنید خداوند توبه شما را می پذیرد . از رحمت خداوند ناامید نشوید که رحمت خداوند ازگناهان ما بزرگتر است.
2- ارتباط خود را با آن زن و کسان یا چیزهایی که شما را به عمل نامشروع نزدیک می کنند ، به طور کلی قطع کنید.
3- همان گونه که بر روزه مراقبت دارید ، بر نماز نیز مراقبت کامل داشته باشید ، نه خواندن کم و بیش.
رها شدن از دست نفس اماره و شیطان بسیار سخت است و چه بسا شما را دوباره به گناه بکشاند ، پس باید روح و اراده خود را قوی نمایید و این تقویت جز با اطاعت از دستورات الهی و به خصوص نماز میسر نمی شود.
که قرآن فرمود :« از نماز و صبر کمک گیرید».
کمک و یاری از نماز ، برای مقابله با وسوسه های شیطانی و گناهانی است که پیش می آید. پس وقتی خداوند نماز را وسیله کمک و یاری معرفی نمود ، چرا از آن بهره نگیریم؟
در جای دیگر نیز آمده : نماز انسان را از بدی و فحشا باز می دارد.
موفق و موید باشید.
پی‌نوشت‌ها:
1. زمر (39) آیه 53.
2. بقره (2) آیه 222.
3- زمر(39) آیه53