سلام
دو دسته روایات بیان کردید دسته ای فرمود مومنین عذاب دارند دسته ای فرمود ندارند
اولا
طریق جمع علامه مجلسی این شد
(همه مومنین عذاب قبر دارند روایاتی که فرمود مومن عذاب ندارد مرادش شدید است و روایاتی که گوید عذاب دارد ضعیف است -یا اینطور جمع شود که همه مومنان عذاب دارند ولی عذاب مومن تنبیهی نیست کفاره است)
اینکه بعد از نقل این دو جمع نوشتید(بنابر این عمومی بودن چنان که در پرسش تصور شده ،عمومی بودن عذاب قطعی نیست .)از کجا استفاده کردید این دو جمع وجود قطعی عذاب را ثابت میکنند ولی عذابی خفیف یا غیر تنبیهی،نه که کلا نفی عذاب کنند!!!!!!!!!!!!!
ثانیا
روایت هیهات (ما على المؤمنین فیها شىء)را خود علامه مجلسی مجهول می داند
ثالثا
فرمودید عمومی بودن عذاب قطعی نیست کیا استثناء شده اند؟؟؟
سلام بر شما
در این مورد دو دست روایات وجود دارد: برخى روایات این نوع عذاب را عام ، شامل حال مؤمنا ن و صالحان می دانند، مثلا رسول خدا(صلى الله علیه وآله) پس از خاکسپارى جنازه سعد بن معاذ فرمود: هیچ مؤمنى نیست که فشار قبر نداشته باشد. اگر کسى از فشار قبر رهایى مى یافت، سعد بن معاذ از آن جمله بود. (1)
از امام صادق(علیه السلام) سوال شد: آیا کسى از فشار قبر رهایى مى یابد؟ فرمود: از آن به خدا پناه مى برم! چه بسیار اندک اند کسانى که از عذاب قبر نجات یابند. (2)
دسته ای از روایات دیگر عذاب و فشار قبر را از مؤمن به دور مى دانند. مثلا حضرت صادق(علیه السلام) در پاسخ ابوبصیر که از این مسئله پرسیده بود فرمود: هیهات ما على المؤمنین فیها شىء؛ (3) هرگز فشار قبر بر مؤمنان نیست.
مرحوم مجلسى در مقام جمع بین این دو دسته روایات مى فرمایند: اگر مراد از عذاب ندیدن مؤمنان در قبر ، مومن کامل و واقعى باشد، پس روایاتى که عذاب قبر را متوجه سعد بن معاذ مى دانستند، چه مى شود؟
ممکن است گفته شود این که در برخی روایات آمده مؤمنان عذاب و فشار قبر ندارند، مراد عذاب و فشار شدید است و ، یا این که گفته شود مؤمن عذاب و فشار قبر تنبیهى و از باب غضب الهى ندارند، بلکه اگر فشارى دارد، به خاطر لطف و کفاره گناهان او مى باشد. (4)بنابر این عمومی بودن چنان که در پرسش تصور شده ،عمومی بودن عذاب قطعی نیست .
با توجه به رحمانیت خداوند این عذاب چرا برای بندگان وجود دارد ؟
این عذاب و آن چه انسان در مراحل گوناگون بعد از مرگ می بیند ،پیآمد اعمال آن ها است ، زیرا سراى آخرت - که اولین مرتبه آن ، عالم برزخ است - منشأ تجسم اعمال آدمى است. در آن جهان هر کس با سرمایه اعتقاد و عمل و کردار دنیایى خویش زیست مىکند. اعتقادات و اعمال پاک و درست ، حقایقى نورانى هستند که به صورت نعمت و لذت نمایان می شوند . در مقابل پندارهای ناپسند و اعمال نادرست و گناهان ، حقایقى ظلمانى هستند که به صورت عذابها و فشارهاى دوزخى نمایان می گردند.
همین که آدمی از این جهان رخت بربست ،با همان سرمایهاى که اندوخته ،زندگى خواهد کرد و در دوزخ گناهان یا نعمت حسنات قرارخواهد گرفت.
از طرف دیگر عذاب قبر (عالم برزخ) براى برخى از مومنان که مبتلا به برخی گناهان شده اند ، نعمت است؛ زیرا در عالم برزخ ، متناسب با کمیت و کیفیت گناه درعذابند . هرگاه از آن گناه پاک شدند ، در عالم قیامت با پاکی وارد بهشت می گردند.
آن گونه که از برخی احادیث استفاده میشود، فشار قبر برای برخی کیفر اعمال محسوب میشود . برای برخی، ملایمتر و به منزله کفاره گناهان و جبران کوتاهیها است. امام صادق (ع) از پیامبر اکرم نقل فرمود: فشار قبر برای مؤمن، کفاره نعمتهایی است که ضایع کرده است.(5) بنابراین فشار قبر و مانندآن منافاتی با رحمانیت خدا ندارد . انسان در این گونه موارد نظیر شاگرد بازیگوشی است که در آخر سال باید نتیجه عمل کرد خود را بینید .
پینوشتها:
1. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 6، ص 261، حدیث 102، نشر دار الاحیا التراث العربی، بیروت، 1403 ق ، محسن فیض کاشانی علم الیقین، ج 2، ص، 1068، تحقیق بیدارفر، قم ، بی تا
2. بحارالانوار، ج 6، ص 261، حدیث 102؛ علم الیقین، ج 2، ص 1068.
3. محمد بن یعقوب کلینی، الفروع من الکافى، ج 3، ص130،نشر دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1388 ق4.
4. حق الیقین، ص 492، نشر سرور، قم، 1375 ش.
5. بحارالانوار،ج6 ، ص 221، ح 16 ،نشر دار الاحیا التراث العربی، بیروت، 1403 ق.