پرسش:
در جايي خواندم سئوال نكير ومنكر فقط مخصوصز معاودين ودشمنان اهل بيت ميباشد و اين دو براي پيروان اهل بيت خشمناك وترسناك نيستند و خداوند براي اينكه آنه عذاب نبينند آنه را تا روز قيامت ميخواباند ولي اگر عملي براي آنها بفرستند آنها را به بهشت عدن در آسمان چهارم ميفرستند آيا اينها درست است
پاسخ:
با عرض سلام وعرض ادب و احترام
آنچه را خواندهاید، باید بازخوانی شود تا مراد نویسنده به روشنی به دست آید، ولی آنچه در پرسش نقل کردهاید حسب ظاهر نادرست است، زیرا اوّلاً در برخی روایات که سؤال قبر تنها برای برخی دانسته شده است ، مؤمنان نیز در آن دسته قرار دارند.
امام صادق(ع) می فرماید: «در قبر از مؤمنان خالص و کافران خالص سؤال می شود، ولی سایر مردم بدون سؤال رها می شوند».(1)
طبق این گونه روایات باید گفت: سؤال قبر اختصاص به کفار و معاندانی ندارد، بلکه مؤمنان واقعی نیز مورد سؤال واقع می شوند.
ثانیاً در روایات دیگر همه انسان ها در قبر مورد سؤال دانسته شدهاند.
علی(ع) می فرماید: «سؤال قبر برای همه اولاد آدم است».(2) بنابر این سؤال قبر برای پیروان اهل بیت (ع)نیز وجود دارد، گرچه به طور یقین نتیجة آن برای همه یکسان نیست. علامه مجلسی از شیخ مفید نقل کرده که فرشتگان با سمت و شاخصة وجودی مختلف بر میت در قبر نازل می شوند. بر کسانی که اهل ایماناند، به صورت بشیر و مبشر تجلی می کنند تا آنها را به پاداش و رضوان الهی بشارت دهند، ولی همان فرشتهها برای کفار به صورت ناکر و نکیر ظاهر می شوند، زیرا کفّار منکر حقایقاند(3)
دربارة بهشت عدن باید گفت: بهشت عدن یکی از مراتب و درجات بهشت موعود در آخرت است و در قیامت نصیب مؤمنان می شود(4)، بنابر این گرچه در عالم برزخ جلوههایی از نعمتهای بهشتی نصیب مؤمن می شود، ولی بهشت موعود و درجة متعالی آن را باید در قیامت دریافت کنند و پیش از آن نصیب کسی نخواهد شد.
پینوشتها:
1ـ سید حسین طهرانی، معادشناسی، ج 3، ص 104، نشر حکمت، 1403ق.
2ـ همان، ج 2، ص 185.
3ـ بحار الانوار، ج 6، ص 280، نشر دار الاحیاء تراث، بیروت، 1403ق.
4ـ ناصر مکارم، پیام قرآن، ج 6، ص 307، نشر دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1377ش.